Đây chính là chiếc xe tăng đầu tiên húc đổ cổng phụ Dinh Độc Lập ngày 30/4/1975. Hiện xe tăng 843 được bảo dưỡng và trưng bày tại Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam ở thủ đô Hà Nội, là vật chứng xác thực ghi dấu chiến công to lớn của quân và dân ta trong chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử.
Thượng tá Cao Thanh Duyên - người phụ trách công tác bảo dưỡng xe tăng 843
Những ngày này, Bảo tàng lịch sử quân sự Việt Nam đông hơn thường lệ. Du khách đến đây dừng chân lâu hơn ở khu trưng bày hình ảnh, hiện vật về cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa xuân năm 1975, đặc biệt là nơi trưng bày chiếc xe tăng mang số hiệu 843. Họ đến đây để hiểu rõ hơn về tội ác mà đế quốc Mỹ đã gây ra, cũng như những chiến công oai hùng của nhân dân Việt Nam.
Bên chiếc xe tăng 843, ông Anghe, du khách Anh xem một cách chăm chú và có cảm nhận đặc biệt:“Khi đến thăm quan Bảo tàng tôi cảm thấy rất thích thú từ các hiện vật đến phong cách trưng bày. Tôi dừng lại ở phòng trưng bày xe tăng 843. Sau khi nghe giới thiệu về xe tăng 843 thấy được tinh thần chiến đấu của quân và dân Việt Nam. Khi đó, xe tăng từ Bắc vào miền Nam tham gia giải phóng miền Nam đó là kỳ tích, chiến công oanh liệt của quân và dân Việt Nam”.
Trong hồ sơ Bảo vật Quốc gia lưu giữ tại Bảo tàng Lịch sử Quân Sự Việt Nam, lịch sử và những chiến công của xe tăng 843 dài tới 10 trang giấy. Theo đó, chiếc xe tăng 843 thuộc Đại đội 4, Tiểu đoàn 1, Lữ đoàn xe tăng 203 thuộc Quân đoàn 2. Tháng 3/1975, kíp lái xe tăng T54B- số hiệu 843 được lệnh tiên phong đánh vào Huế từ ngày 5-29/03. Sau giải phóng Huế, xe tiếp tục tiến công các lực lượng quân địch tại Đà Nẵng. 9 giờ 30 phút ngày 30/4, lực lượng thọc sâu tiến đến cầu Sài Gòn. Đến Dinh Độc Lập, xe 843 húc không đổ cổng chính. Trung úy Bùi Quang Thận cho xe dừng lại rồi nhanh chóng lên nóc Dinh Độc Lập cắm cờ chiến thắng của quân ta. Tại cổng vào, khi xe 843 bị kẹt lại thì chiếc xe thứ 2 số hiệu 390 đã húc đổ hoàn toàn cổng chính, đưa quân giải phóng vào, bắt sống toàn bộ nội các của chính quyền Sài Gòn.
Thiếu tá Trần Thị Anh Thư, hướng dẫn viên Bảo tàng Lịch sử quân sự Việt Nam cho biết: Hàng ngày, Bảo tàng đón hàng nghìn du khách tham quan trong và ngoài nước. Nếu như du khách trong nước cảm thấy tự hào về truyền thống đánh giặc ngoại xâm thì du khách nước ngoài lại có cảm xúc ngưỡng mộ. Họ đưa ra nhiều câu hỏi xoay quanh chủ đề "vì sao 1 đất nước nhỏ bé cùng với những con người nhỏ bé mà làm nên chiến công thần kỳ như vậy?".
Thiếu tá Trần Thị Anh Thư cho rằng: “Xe tăng mang số hiệu 843 khi được công nhận là bảo vật quốc gia. Khi du khách nghe giới thiệu về chiếc xe tăng đều thấy quân đội Việt Nam có sức mạnh phi thường, lúc đó quân đội Việt Nam sử dụng các quân binh chủng hiệp đồng chiến đấu, đặc biệt lực lượng tăng thiết giáp tiến vào nội đô rất dũng mãnh và bất chấp nguy hiểm. Hai chiếc xe tăng vào Dinh Độc Lập mà không sợ sự đáp trả của kẻ thù”.
Thiếu tá Trần Thị Anh Thư- hướng dẫn viên Bảo tàng Lịch sử Quân sự
Thời khắc xe tăng 843 tiến vào Dinh Độc Lập như một dấu chấm đầy ấn tượng cho sự kết thúc của chế độ Việt Nam Cộng hòa, chấm dứt chia cắt, non sông thu về một mối theo ước nguyện của Bác Hồ và toàn Đảng, toàn dân tộc.
Thượng tá Cao Thanh Duyên, Phòng Kiểm kê- Bảo quản, Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam cho biết: Năm 1979, xe tăng 843 được đưa về Bảo tàng để trưng bày và được công nhận là Bảo vật Quốc gia năm 2012. Trải qua thời gian dài sử dụng, xe tăng 843 đã bị hoen gỉ, xuống cấp. Cách đây ít lâu, Bảo tàng đã mời chuyên gia về kỹ thuật quân sự của Việt Nam từ Nga trở về để tiến hành bảo dưỡng. Sau khi bảo dưỡng, một số linh kiện được thay thế, màu sơn nguyên bản như gốc. Hiện xe tăng 843 mới tinh như lúc vừa nhập về để triển lãm kỷ niệm 40 năm Giải phóng hoàn toàn Miền Nam thống nhất đất nước.
Thượng tá Cao Thanh Duyên nói:“Hiện vật đã được công nhận bảo vật quốc gia thì luôn luôn được kiểm tra, bảo quản, nếu không tổng thể thì phần nào có hiện tượng xuống cấp bảo quản ngay. Chúng tôi tiến hành kiểm tra theo định kỳ 6 tháng 1 năm, nếu xuống cấp bảo quản kịp thời. Qua quá trình theo dõi, bảo quản xe tăng 843, hiện xe tăng vẫn còn tương đối tốt cả bên trong và bên ngoài. Đảm bảo mỹ quan và trưng bày lâu dài”.
Cũng như xe tăng 390, Bảo vật Quốc gia xe tăng 843 đóng vai trò quan trọng trong thời khắc lịch sử quyết định của chiến dịch Hồ Chí Minh. Hiện vật có ý nghĩa tuyên truyền, giáo dục sâu sắc truyền thống cách mạng đối với các tầng lớp nhân dân và khách quốc tế, là vật chứng xác thực ghi dấu chiến công to lớn của quân và dân ta trong chiến dịch Hồ Chí Minh, trong cuộc tổng tiến công và nổi dậy mùa xuân năm 1975 lịch sử./.