Vụ việc “giằng co” xử lý vi phạm giữa chị bán rau và tổ công tác phường Bãi Cháy ở TP.Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh đã xảy ra gần 1 tuần nay nhưng vẫn đang là chủ đề nóng trên mạng xã hội. Thao tác tìm kiếm cụm từ “chị bán rau” trên Google, ngay lập tức có tới 125 triệu kết quả trong 50 giây.
Mạng xã hội với những cơn bão bình luận vội vàng đã khiến trái tim của nhiều người bị rung động và rồi đổ lỗi vì nghèo, vì cuộc sống mưu sinh mà không ít người đã vội vàng cổ súy, cảm thông trước hành vi vi phạm pháp luật của chị bán hàng rong, thậm chí có người dẫn chứng những câu nói thiếu chuẩn mực của một cán bộ phường khi thực thi công vụ để suy diễn, quy chụp, bôi nhọ, nói xấu chính quyền.
Đừng đổ vì mưu sinh mà bất chấp tất cả
Trong khi cả xã hội, mỗi gia đình và từng người dân đang phải tự gồng mình, nghiêm túc thực hiện các biện pháp giãn cách xã hội, ai ở đâu ở yên đó, không ra khỏi nhà khi không thực sự cần thiết để phòng chống dịch Covid-19 lây lan, chị Vũ Thị Chinh vẫn bất chấp lệnh cấm, điều khiển xe máy hàng chục cây số từ nhà ở thị xã Quảng Yên lên tận thành phố Hạ Long để bán hàng rong trên các tuyến phố. Khi clip ghi lại cảnh giằng co giữa chị Chinh với tổ công tác phường Bãi Cháy được đăng tải trên một số trang mạng, ngay lập tức có hàng nghìn lượt bình luận, chia sẻ, cảm thông với hoàn cảnh khó khăn của chị. Nhiều người còn đổ lỗi vì nghèo, vì cuộc sống mưu sinh, vì cần tiền để nuôi con nên mới phải vi phạm mà không quan tâm đến bản chất, căn nguyên của sự việc.
Sự thật không như mọi người nghĩ, gia đình chị Chinh không phải hoàn cảnh đặc biệt khó khăn như nhiều người sử dụng mạng xã hội suy diễn cũng không nằm trong diện hộ nghèo đến mức không bán rau thì không có tiền để nuôi con như chị Chinh kêu gào trong clip khiến nhiều người cảm thông, quyên góp ủng hộ cho gia đình chị.
Ông Vũ Thế Toàn, Trưởng khu Cát Thành, thị xã Quảng Yên nơi chị Chinh sinh sống và cũng là hàng xóm với gia đình chị khẳng định: “Hộ gia đình của nhà Chinh không phải hộ nghèo hay có hoàn cảnh đặc biệt ở khu phố. Bầu bí và rau hôm bị đưa về phường là rau nhà trồng chứ Chinh không đi buôn gì cả. Nhiều khi tiếc của, tiếc công làm ra thì mang ra ngoài đó bán kiếm lời hơn ở quê nên tham…”
Vì muốn bán rau được nhiều tiền hơn trên thành phố mà bất chấp tất cả. Đó là điều không thể chấp nhận được trong thời điểm nguy cơ lây lan dịch bệnh Covid-19 đang diễn biến hết sức phức tạp. Càng không thể chấp nhận, chỉ trong vòng 1 tuần, chị Chinh đã 3 lần liên tiếp bị lực lượng chức năng phường Bãi Cháy nhắc nhở, lập biên bản cùng một hành vi vi phạm nhưng vẫn không hợp tác. Đến ngày 18/4, chị Chinh lại tiếp tục sử dụng xe máy tự chế, không giấy tờ, không đảm bảo an toàn để chở rau lên Hạ Long bán vì được giá hơn bán ở quê.
Sau khi vụ việc giằng co trong quá trình xử lý vi phạm của chị Chinh xảy ra, đích thân Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch phường Bãi Cháy đã trực tiếp đến nhà và xin lỗi chị Chinh về những phát ngôn thiếu chuẩn mực của cán bộ cấp dưới khi thi hành công vụ, đồng thời giải thích rõ những vi phạm của chị Chinh sẽ được làm rõ và xử lý theo quy định. Đây là hành động kịp thời, nhân văn của thành phố Hạ Long, thể hiện sự trọng dân trong giải quyết vụ việc này. Thế nhưng chị Chinh “được đằng chân, lân đằng đầu” đưa ra yêu cầu chính quyền mang xe và hàng hóa tới tận nhà trả lại cho mình. Đây là đòi hỏi vượt trên cả luật pháp mà theo cách lý giải của chị Chinh là do người khác xúi làm vậy!
Đừng đổ vì mưu sinh mà bất chấp tất cả, đừng đổ tại thiếu hiểu biết mà muốn làm gì thì làm. Dân tộc ta có truyền thống tốt đẹp “lá lành đùm lá rách” nhưng khi tình yêu thương bị lạm dụng vì đặt không đúng chỗ, sự sẻ chia vội vàng không đúng lúc có khi lại vô tình cổ súy cho những hành vi lệch chuẩn trong xã hội. Nếu ai cũng bất chấp như chị Chinh thì công sức phòng chống dịch bệnh của người dân cả nước chắc chắn sẽ “đổ sông, đổ biển”, nếu ai cũng tự do bán hàng rong như chị thì bộ mặt đô thị của Hạ Long chắc chắn sẽ không còn trật tự, văn minh như hiện nay.
Xử lý cán bộ đúng mức độ, không chịu sức ép từ mạng xã hội
Với cương vị một phó Chủ tịch UBND phường Bãi Cháy, bà Lê Thị Hiền cùng tổ công tác được giao xử lý các vi phạm về trật tự đô thị đã làm đúng với chức trách được giao nhưng trong quá trình thi hành công vụ, xử lý người vi phạm đã tái phạm nhiều lần trong thời điểm thực hiện giãn cách xã hội, trong bối cảnh người vi phạm bột phát có những biểu hiện chống đối (như cầm dao) có thể gây huy hiểm cho tổ công tác, bà Phó Chủ tịch phường đã không giữ được bình tĩnh, đã phát ngôn với những câu từ thiếu chuẩn mực gây phản cảm, bất bình trong dư luận.
Ông Trương Công Ngàn, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Quảng Ninh khẳng định: “Tỉnh Quảng Ninh sẽ xử lý nghiêm đúng người, đúng mức độ đối với hành vi phát ngôn thiếu chuẩn mực của cán bộ phường mà không chịu sức ép nào từ phía mạng xã hội. Đồng thời cũng xử lý nghiêm minh hành vi vi phạm về trật tự an toàn xã hội, vi phạm quy định về giãn cách xã hội của người bán hàng rong. Quảng Ninh lên án những hành vi lợi dụng mạng xã hội, đi sâu vào sai sót của cá nhân cụ thể để nhằm mục đích bôi nhọ và chống phá chính quyền, gây mất an ninh trật tự xã hội”.
Ông Đoàn Hồng Nam, Chủ tịch UBND phường Bãi Cháy nêu quan điểm: “Ai vi phạm người ấy sẽ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật vì trước pháp luật chúng ta phải công bằng. Cán bộ của chúng tôi vi phạm thì thành phố sẽ xử lý theo quy định, chị Chinh vi phạm về trật tự đô thị và nếu qua xác minh còn phát hiện các vi phạm khác thì chúng tôi cũng sẽ tiếp tục xử lý theo đúng quy định. Trước pháp luật chúng ta phải công bằng, thượng tôn pháp luật để sau này công tác trật tự đô thị trên địa bàn thành phố Hạ Long và phường Bãi Cháy nói riêng mới tiếp tục được duy trì như trong thời gian vừa qua”.
Việc xử lý các vi phạm hành chính, vi phạm các quy tắc, chuẩn mực ứng xử đối với người dân hay đối với công chức, viên chức suy cho cùng cũng là để giáo dục răn đe, nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm để người vi phạm điều chỉnh hành vi, không tái phạm và tuân thủ nghiêm các quy định. Luật sư Nguyễn Hồng Bách, Công ty Luật Hồng Bách và Cộng sự cho rằng, xem xét trách nhiệm của bà Phó Chủ tịch phường Bãi Cháy thì tổ chức, cơ quan có thẩm quyền cần phải xem xét đến nguyên nhân, điều kiện, hoàn cảnh mà cán bộ có những hành vi chưa chuẩn mực.
“Tôi nghĩ rằng trong tình huống này chúng ta nên xem xét thế nào khi xử lý cán bộ để cho người vi phạm, để cho cán bộ của chúng ta người ta nhận thức được hành vi của mình là vượt quá chuẩn mực, hành vi của mình là không đáng có để người ta có thể có những cơ hội tiếp tục cống hiến, công tác và những người khác đang thực thi, đang làm việc người ta hiểu thấu quy định của pháp luật. Việc xử lý kỷ luật của tổ chức của ngành là có tính chất răn đe, có tính giáo dục và có tính định hướng để người đó sửa chữa nếu có vi phạm. Chứ nếu bây giờ bảo buộc thôi việc, bảo cách chức thì những cán bộ khác có khi lại thui chột ý chí khi thực thi công vụ. Thế thì có lẽ chẳng ai dám mạnh tay cả, chẳng ai dám trấn áp những hành vi vi phạm cả. Thế thì các hành vi vi phạm ấy cứ diễn ra thì không còn là kỷ luật nữa, không còn là trật tự trị an nữa”, Luật sư Bách nêu quan điểm.
Sự việc chị bán rau vi phạm các quy định về trật tự đô thị, giãn cách xã hội ở Hạ Long và phó Chủ tịch phường Bãi Cháy phát ngôn thiếu chuẩn mực trong khi thi hành công vụ nếu không sớm xử lý dứt điểm một cách khách quan, thận trọng, công bằng, đúng mức độ “thấu tình, đạt lý” sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến tâm lý của người thực thi công vụ, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu lực, hiệu quả, vai trò của chính quyền cơ sở trong quản quản lý nhà nước ở địa bàn vốn đã rất phức tạp./.