Vụ ngộ độc vì ăn bọ xít: Cần thay đổi thói quen ăn uống bừa bãi

Mới đây, tại huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La đã xảy ra vụ ngộ độc do ăn bọ xít trên cây lúa khiến 19 người phải nhập viện. Do được cấp cứu kịp thời nên không có ai tử vong. Qua sự việc này cho thấy, việc sử dụng côn trùng để chế biến thành thức ăn đã và đang xuất hiện nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe và thậm chí ảnh hưởng đến tính mạng của người ăn. Theo đó, người dân cần thay đổi thói quen trong ăn uống, nhất là đối với đồng bào Thái khi từ bao đời nay côn trùng vốn là món ăn yêu thích.  

Cần thay đổi ngay thói quen ăn uống .

Ông Cầm Kiên ở bản Khiêng, xã Mường Khiêng, huyện Thuận Châu cho biết: Vào ngày 11/6 vừa qua, ông cùng 5 người khác được chuyển đến Bệnh viện đa khoa tỉnh Sơn La. Khi vào viện cả 6 người đều có biểu hiện đau mỏi cơ, đau bụng, nôn nhiều, đi ngoài và tổn thương tế bào gan được chẩn đoán là ngộ độc côn trùng. Trước đó, tối ngày 10/6, có tất cả 19 người cùng bản Khiêng là anh em họ hàng, sau khi giúp nhau làm đồng đã tổ chức ăn uống và đến sáng hôm sau thì có biểu hiện như trên.

13 người có biểu hiện nhẹ được điều trị tại bệnh viện đa khoa huyện Thuận Châu, 6 người có triệu chứng nặng được chuyển ngay xuống bệnh viện đa khoa tỉnh: "Hôm đó  anh em rủ nhau đi gặt lúa và bắt được côn trùng là bọ xít. Sau khi về nhà chúng tôi làm cơm ăn và có món bọ xít. 8 rưỡi đến 9h thì ăn cơm. Khi ăn xong chúng tôi không thấy biểu hiện gì, đến sáng hôm sau có biểu hiện đau bụng, buồn nôn".

Ông Bạc Cầm Tiên, một trong 6 người bị ngộ độc nặng nhất và ra viện cuối cùng cho biết: Đối với đồng bào dân tộc Thái, việc sử dụng côn trùng làm thức ăn có từ lâu, khá phổ biến như cào cào, châu chấu, nhộng tằm, dế, ong, mối, nhộng ve sầu, sâu cây chít... Loại bọ xít mà mọi người ăn là bọ xít lúa và mọi người vẫn thường ăn, nhưng có thể do vừa phun thuốc bảo vệ thực vật nên bọ xít bị nhiễm độc.

Sự việc lần này đã khiến ông Tiên và mọi người thấy sợ hãi và cần thay đổi thói quen ăn uống của mình, nhất là đối với các loại côn trùng hay rau dại ngoài ruộng vì  có thể mọi người vừa phun thuốc trừ sâu hoặc thuốc bảo vệ thực, do không biết lấy về nấu ăn sẽ gây nguy hiểm cho tính mạng.

"Mọi khi cũng bắt bọ xít ở ruộng về rang lên ăn bình thường, ai cũng ăn nhưng ăn lần này thì sợ bị nhiễm thuốc bảo vệ thực vật nên ngộ độc. Trước không biết thì cứ ăn nhưng bây giờ thấy tác hại như thế này thì sau này mình tuyên truyền cho người dân, không rõ nguồn gốc thì không nên ăn các con côn trùng".

Theo Bác sĩ Bùi Nhung Hằng, Phó khoa cấp cứu, Bệnh viện đa khoa tỉnh Sơn La, 6 bệnh nhân được chuyển xuống bệnh viện đa khoa tỉnh đều có chung triệu chứng lâm sàng là chóng mặt, đau đầu, buồn nôn, đau bụng và đi ngoài, chức năng thận không bị tổn thương nhưng đều có dấu hiệu của tiêu cơ vân và tổn thương tế bào gan. Những trường hợp này nếu để lâu sẽ gây rối loạn điện giải và ngộ độc có thể gây suy gan, nếu tổn thương cơ vân thì có thể gây suy thận và có thể ảnh hưởng đến tính mạng. Nếu đến viện muộn có thể nguy hiểm đến tính mạng.

Đối với đồng bào dân tộc vùng Tây Bắc, thói quen ăn những con côn trùng như ve sầu, cào cào, châu chấu hay bọ xít ở cây nhãn khá phổ biến và những con này không gây ngộ độc. Nhưng đối với những bệnh nhân có cơ địa dễ dị ứng thì rất nhiều bệnh nhân ăn côn trùng này gây dựa phản vệ, nghĩa là phản ứng quá mẫn của bản thân

"Là một bác sĩ tham gia cấp cứu và điều trị bệnh nhân tại khoa cấp cứu của bệnh viện, bản thân tôi đã gặp rất nhiều trường hợp bệnh nhân có dấu hiệu phản vệ sau khi ăn côn trùng và những bệnh nhân ngộ độc do côn trùng. Có một số khuyến cáo cho người dân đó là những bệnh nhân có tiền sử dị ứng thì cũng hạn chế và không nên ăn các loại côn trùng vì dễ gây ra phản vệ cho bệnh nhân. Và đặc biệt là những loại côn trùng không rõ nguồn gốc ở  trên rừng, màu sắc sặc sỡ thường là rất nguy hiểm, ảnh hưởng đến tính mạng của mình", bác sĩ Hằng cho biết.

Việc thiếu hiểu biết, thiếu kiến thức trong lựa chọn, sơ chế, chế biến côn trùng làm thức ăn, tâm lý chủ quan khi lựa chọn côn trùng lạ để “thử nghiệm” theo kinh nghiệm “đồn thổi” để chế biến như ăn tái, ăn sống, ngâm rượu... và sử dụng các món ăn chế biến từ côn trùng, ấu trùng… đã và đang tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe, gây ngộ độc và thậm chí gây ra tử vong cho người ăn. Hơn hết cần thay đổi ngay thói quen ăn uống bừa bãi bấy lâu nay này./.