v1_vov_yokx.jpg
Bản Vin, xã Kim Hỷ, huyện Na Rì, tỉnh Bắc Kạn bình yên dưới những cánh rừng đại ngàn thuộc Khu bảo tồn thiên nhiên Kim Hỷ.

Từ trên bản đồ có thể thấy diện tích rừng được cảnh báo "bảo vệ nghiêm ngặt". Trong đó có các Lũng Đẩy, Lũng Lương, Lũng Quang, Lũng Nặm Đẩy...
Tuy nhiên, đây lại là khu vực các đối tượng khai thác vàng sa khoáng trái phép thường xuyên hoạt động. Để tiếp cận khu vực khai thác vàng trái phép trong Khu bảo tồn thiên nhiên Kim Hỷ, chúng tôi phải vượt qua những đoạn đường mòn quanh co, có đoạn dốc thẳng đứng với đá tai mèo lởm chởm.
Một nhóm người dân địa phương đang gánh máy móc, dầu nhớt để phục vụ cho việc khai thác vàng.
Ngoài máy móc, còn có thực phẩm như gạo, thịt, rau, rượu để phục vụ cho các phu vàng.
Con đường vận chuyển hàng hoá vào các lũng bãi khó khăn, gian nan, nhưng tiền công không được nhiều. Những người gánh hàng cho biết, những mặt hàng nhẹ là nhu yếu phẩm được tính phí là 5000 đồng/kg. Còn máy móc lớn tính trọn gói hay còn gọi là tính theo “quạ” (có nghĩa hai bên tự thống nhất giá).
Không khó để nhìn thấy những dụng cụ phục vụ việc đãi vàng ở trong Khu bảo tồn thiên nhiên Kim Hỷ.
Trên các cung đường trong vùng lõi Khu bảo tồn thiên nhiên Kim Hỷ có thể dễ dàng nhìn thấy những bao tải đất nằm la liệt, những lán trại được phủ bạt.
Nhiều hầm vàng đã từng được khai thác bị bỏ lại, sâu hun hút, có những hố mới và cả những hố cũ đã được phủ lên một lớp cây rừng.

Phía trước là "Lũng Đẩy" - một địa chỉ mà các đối tượng khai thác vàng sa khoáng trú ngụ.
Khu bảo tồn thiên nhiên Kim Hỷ bị đào xới bởi các đối tượng khai thác vàng sa khoáng.
Điều kiện sinh hoạt đơn sơ của các phu vàng.
Bãi khai thác vàng trái phép.
Những hình ảnh mới nguyên.
Những đồ dùng để khai thác, đãi vàng tại hiện trường.
Những lán trại phủ bạt màu xanh, đồ dùng phục vụ sinh hoạt của các đối tượng khai thác vàng.
Khu vực bếp của vàng "tặc".
Một khu lều trại được dựng khá kiên cố.
Một phu vàng đang thực hiện công đoạn nghiền đá lấy từ dưới hang lên
Cách khai thác vàng ở đây chủ yếu là đào các hầm sâu vào lòng đất, sau đó phu vàng dùng xà beng đào đất đá cho vào bao tải, dùng tời kéo ra ngoài. Đất đá được cho vào máy nghiền, sàng, lọc và thau rửa để lọc lấy vàng.
Tình trạng khai thác vàng trái phép diễn ra công khai trong Khu bảo tồn thiên nhiên Kim Hỷ, thế nhưng ông Nguyễn Duy Huế, Chủ tịch UBND xã Kim Hỷ, huyện Na Rì, tỉnh Bắc Kạn khẳng định không có tình trạng này. Trong khi đó, ông Nguyễn Đoàn Tú, Chi cục phó Chi cục Kiểm Lâm tỉnh Bắc Kạn thừa nhận vẫn có tình trạng khai thác vàng trái phép nhưng chỉ ở quy mô lén lút, nhỏ lẻ tại Khu bảo tồn thiên nhiên Kim Hỷ.

Nếu tỉnh Bắc Kạn không vào cuộc kịp thời, quyết liệt với các biện pháp đồng bộ, hiệu quả thì "vàng tặc" sẽ băm nát Khu bảo tồn thiên nhiên Kim Hỷ vốn có sự đa dạng sinh học phong phú, là nơi lưu giữ và bảo tồn nhiều nguồn gen động, thực vật quý hiếm trong diện phải được quản lý và bảo vệ nghiêm ngặt của quốc gia.