Thực hiện Nghị quyết 29 của Ban chấp hành Trung ương Đảng về đổi mới giáo dục và đào tạo, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã chọn công tác đổi mới thi và tuyển sinh đại học làm khâu đột phá. Tuy nhiên, sau gần 1 năm từ khi công bố phương án và thực thi kỳ thi THPT Quốc gia lấy kết quả để xét tuyển ĐH, CĐ đã xảy ra nhiều bất cập và gây căng thẳng, bức xúc cho xã hội.
![]() |
Hàng nghìn người chen chân, chờ đợi nộp, rút hồ sơ, thay đổi nguyện vọng tại ĐH Kinh tế Quốc dân vào những ngày cuối xét tuyển |
Giai đoạn này, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã chủ quan bỏ qua và tự tin vào việc triển khai thành công trên diện rộng dẫn đến khó điều chỉnh chỉnh sách với tất cả các đối tượng tham gia vào hoạt động thi THPT Quốc gia như vừa qua, tất yếu dẫn đến sự rối ren.
Còn tình huống tại hội đồng thi Đà Lạt, khi cán bộ coi thi kí nhầm vào phần của cán bộ chấm thi thì yêu cầu các thí sinh chép lại bài thi môn Toán. Trong khi lẽ ra vẫn cho thí sinh tiếp tục làm bài thi bình thường và sau khi tổ chức chấm thì cho chấm chung tất cả các bài thi này sẽ không ảnh hưởng gì đến quyền lợi của thí sinh.
Sau khi công bố điểm thi và phân bố điểm thi thì đề thi của hầu hết các môn thi chưa thể hiện tính phân loại các thí sinh, với mục tiêu xét tốt nghiệp THPT thì đề thi này đã đảm bảo mục tiêu đề ra, nhưng dùng chung cho mục tiêu xét tuyển các trường ĐH, CĐ thì sự phân biệt giữa thí sinh có năng lực trung bình, trung bình khá và khá không thể tách ra thành từng nhóm, gây khó khăn cho công tác xét tuyển.
Mặt khác, trong quá trình công bố điểm thi, ngoài các bất cập do hạ tầng công nghệ thông tin thì việc không cho các cụm thi công bố điểm thi do cụm thi đứng ra tổ chức thi và chấm thi, đồng thời có sự thay đổi 3 lần công bố phổ điểm; thiếu phổ điểm chung toàn bộ các thí sinh tham gia kỳ thi, thiếu phổ điểm cho các thí sinh ở cụm thi đại phương, có sự chênh lệch giữa điểm thi xem trong phần mềm của Bộ GD-ĐT với phiếu báo điểm, sự chênh lệch quá cao của các bài thi sau khi chấm phúc khảo dẫn đến có sự nghi ngờ về tính minh bạch của điểm thi của các thí sinh khi Bộ GD-ĐT tập hợp và quản lý bảo mật.
Như vậy, có thể thấy một câu hỏi của dư luận xã hội “Kết quả thi THPT Quốc gia có đáng tin cậy không?”. Vì vậy, khi chưa có câu trả lời xác đáng của Bộ GĐ-ĐT, chắc chắn sẽ ảnh hưởng không tốt đến uy tín của chủ trương, đường lối đổi mới giáo dục .
Càng gần đến ngày kết thúc đợt nhận phiếu đăng ký xét tuyển thì các thí sinh và người nhà thí sinh càng lo lắng trong trạng thái “một mất một còn” để rút ra – nộp vào. Điều bất cập ở đây là thí sinh được tự do rút – nộp quá nhiều lần mà chủ yếu làm thủ công dẫn đến rối lại càng rối hơn.
Ngoài ra, với 4 nguyện vọng của lần xét thứ nhất này sẽ làm con số ảo lên rất nhiều nếu các trường ĐH, CĐ không có cách phân chia theo các nguyện vọng cho hợp lý ở các ngành theo thứ tự ưu tiên mà thí sinh đã đăng ký.
Mặt khác, có rất nhiều trường ĐH, CĐ dùng phần mềm xét tuyển riêng mà không dùng phần mềm chung của Bộ GD-ĐT, dẫn đến sẽ khó có tính liên thông rút – nộp giữa các trường với nhau, do đó phải trường này cập nhật rút hồ sơ thì trường kia mới nhập được.
Một điểm nữa cũng cần cảnh báo là ai sẽ chịu trách nhiệm trong việc thí sinh nộp chuyển nguyện vọng tại Sở GD-ĐT nếu gặp phải trục trặc hoặc thất lạc? Ai sẽ là người rút cho các em phiếu điểm nguyện vọng 1 tại các trường đã nộp để chuyển cho các trường mà các em thay đổi nguyện vọng? Ai sẽ phải trả kinh phí khi chuyển các giấy chứng nhận điểm?
Đặc biệt, rất dễ xảy ra hiện tượng tiêu cực “hợp lệ” trong quá trình nhận hồ sơ đăng ký xét tuyển, khi có hàng ngàn hồ sơ nộp vào cuối ngày 20/8, dẫn đến hiện tượng cán bộ thu nhận điều chỉnh hồ sơ đăng ký vào các ngành chắc chắn sẽ đỗ.
Hơn nữa, cần phải có phân tích kết quả thi của các địa phương theo cụm đại học, cụm địa phương, kết quả phân tích cho các Sở GD-ĐT các trường THPT, Trung tâm Giáo dục thường xuyên về điểm thi để các đơn vị này biết rõ về chất lượng các môn học, từ đó xây dựng kế hoạch nâng cao chất lượng giáo dục bậc phổ thông.
Hay nói cách khác là để các sở GD-ĐT tổ chức đánh giá kết thúc bậc THPT và để các trường ĐH, CĐ tự chủ tuyển sinh theo Luật Giáo dục đại học đã quy định sao cho gọn nhẹ, linh hoạt, tiên tiến nhưng đảm bảo minh bạch và công bằng trong xã hội./.