Thời gian qua, clip về một giáo viên hướng dẫn phụ huynh cách đánh vần “lạ” theo sách Công nghệ giáo dục đã khiến dư luận có nhiều ý kiến trái chiều. Trong đó, nhiều ý kiến cho rằng, cách đánh vần này không cần thiết, làm rối tiếng Việt.

Trao đổi với báo chí về vấn đề này, PGS.TS Bùi Mạnh Hùng, Chủ tịch Hội đồng Quốc gia Thẩm định Tài liệu Tiếng Việt 1 – Công nghệ giáo dục, Điều phối viên chính Ban Phát triển Chương trình Giáo dục Phổ thông mới cho rằng, Bộ sách Công nghệ giáo dục chỉ là một tài liệu dạy, một giải pháp sư phạm để đạt được mục tiêu đã đề ra trong chương trình giáo dục phổ thông quốc gia.

PGS.TS Bùi Mạnh Hùng, Chủ tịch Hội đồng Quốc gia Thẩm định Tài liệu Tiếng Việt 1 – Công nghệ giáo dục. (Ảnh: KT)

Tài liệu này được sử dụng bên cạnh bộ sách giáo khoa (SGK) được sử dụng đại trà.

PGS.TS Bùi Mạnh Hùng cho rằng, hiện có nhiều phụ huynh lo ngại, thậm chí phản ứng vì đã quen với cách dạy học theo một cuốn sách giáo khoa đồng nhất nhưng quan điểm đó không phù hợp với quan điểm giáo dục thế giới và cũng không phù hợp với quan điểm đổi mới chương trình SGK sắp tới.

“Theo quan điểm của tôi và cũng là quan điểm tiệm cận trong xây dựng chương trình và triển khai thực hiện chương trình giáo dục phổ thông thì một quốc gia nên có một chương trình thống nhất. Tuy nhiên, để thực hiện mục tiêu do chương trình đặt ra thì nên có nhiều phương án khác nhau, nhiều cuốn GSK khác nhau được thể hiện qua tài liệu dạy khác nhau”, PGS.TS Bùi Mạnh Hùng cho biết.

Trước băn khoăn về việc, tại sao cuốn sách Công nghệ giáo dục đã được thẩm định và giới thiệu về các địa phương, nhưng thí điểm gần 40 năm, vẫn chưa được coi là SGK chính thức? PGS.TS Bùi Mạnh Hùng cho biết, đến nay, tài liệu Công nghệ giáo dục chưa phải là SGK chính thức, Hội đồng thẩm định, thẩm định tài liệu này như một tài liệu dạy học, cho phép tiếp tục thí điểm trong phạm vi hạn chế mà chưa công nhận như một cuốn SGK chính thức.

PGS.TS Bùi Mạnh Hùng lý giải: “Chúng tôi đề nghị như vậy với Bộ GD-ĐT căn cứ trên những đánh giá ưu điểm và hạn chế của tài liệu này và đặc biệt là căn cứ vào tài liệu này đã được thí điểm gần 40 năm qua. Thời gian chúng ta cho phép tiếp tục thí điểm còn nhiều, vì theo kế hoạch 2019, Bộ sẽ đưa cuốn SGK Tiếng Việt theo chương trình giáo dục phổ thông mới thì trong bối cảnh đó, chúng tôi đã đề nghị Bộ GD-ĐT cho phép tiếp tục sử dụng tài liệu này như tài liệu thí điểm.

Cũng cần phải nói thêm rằng, sắp tới, khi chương trình giáo dục phổ thông mới được ban hành, với chủ trương “một chương trình, nhiều sách giáo khoa”, sách giáo khoa Tiếng Việt lớp 1 của các nhóm tác giả khác nhau có thể sử dụng những phương pháp dạy học đánh vần khác nhau. Chắc hẳn cuốn SGK nào giúp học sinh đạt được các yêu cầu của chương trình bằng phương pháp hiệu quả nhất sẽ được nhà trường, giáo viên và cha mẹ học sinh ưu tiên lựa chọn”.

Điểm khác biệt so với SGK hiện hành

Theo PGS.TS Bùi Mạnh Hùng, cuốn sách này ban đầu được thí điểm trong khuôn khổ trường thực nghiệm Công nghệ giáo dục từ năm 1979, đến nay đã trải qua nhiều thăng trầm, nhiều lần chỉnh sửa, thẩm định.

Chuyên gia giáo dục này cho rằng, cuốn sách Công nghệ giáo dục, giải pháp giáo dục không hẳn là tối ưu, nó có ưu điểm là giúp học sinh phát triển được hiệu quả ở mức nhất định, kĩ năng đọc thành tiếng và viết chính tả nhưng cũng có một số mặt hạn chế như kĩ năng đọc hiểu của học sinh và kĩ năng nghe, nói chưa thực sự được chú ý nhiều. Trên thực tế dạy học thì giáo viên và học sinh phải bỏ nhiều công sức hơn bộ sách đại trà hiện hành.

“Theo tôi, vấn đề ở đây là cách tiếp cận của cuốn sách này không sát nhưng hiệu quả đến đâu thì đó là quan điểm của chúng ta trong dạy và học ở chương trình lớp 1, kĩ năng đọc thành tiếng như vậy thì nó có đáng để bỏ không, tùy thuộc vào quan điểm và cách tiếp cận của từng người, PGS.TS Bùi Mạnh Hùng nêu quan điểm.

So sánh với cuốn sách Tiếng Việt hiện hành, chuyên gia giáo dục này cho rằng, cuốn sách Công nghệ giáo dục có nhiều khác biệt. Điểm quan trọng nhất là cách dạy đọc, trong đó cách đánh vần, sách này dạy đánh vần trên cơ sở cấu trúc âm tiết và sử dụng các khái niệm thuật ngữ, ngữ âm học như đệm, âm cuối một cách khá chuyên nghiệp, nó cũng phân biệt rạch ròi giữa âm và con chữ.

Ví dụ như âm Cờ và chữ A, âm Cờ và chữ C, âm Cờ chữ Qu… Sự phân biệt âm và chữ như vậy về khoa học là hoàn toàn đúng đắn nhưng có cần phân biệt như vậy cho học sinh lớp 1 hay không thì đó là vấn đề đang gây tranh cãi. Trên thực tế thì cũng có những hiệu quả nhất định do đó không nên phủ nhận.

"So với cuốn sách Tiếng Việt đại trà của Bộ GD-ĐT hiện nay thì sách Công nghệ giáo dục chưa đảm bảo được mục tiêu phát triển kĩ năng một cách toàn diện, đọc thành tiếng, viết chính tả, đọc hiểu, nói và nghe, phát triển kĩ năng một cách toàn diện. Về vấn đề này thì sách Tiếng Việt đại trà có ưu thế hơn nhưng riêng về phương diện đọc thành tiếng và viết chính tả thì sách Công nghệ giáo dục có những ưu thế rất nổi bật", PGS.TS Bùi Mạnh Hùng khẳng định./.