Tại buổi hội thảo do Sputnik Education vừa tổ chức, nhà giáo Bùi Việt Hà, chuyên gia về Toán – Tin, người nhiều năm viết SGK về Tin học cho Bộ GD&ĐT  đã có những chia sẻ "Vì sao cần viết sách Khoa học máy tính cho học sinh ngay từ lớp 1".

Nhà giáo Bùi Việt Hà, chuyên gia về Toán – Tin. (Ảnh: Internet).

Trong buổi hội thảo, thầy Bùi Việt Hà đã chỉ ra: Tin học và Toán học là 2 môn học, 2 lĩnh vực rất gần nhau, có thể coi như sinh đôi, nhưng hiện nay nếu ra hiệu sách thì các sách toán cho học sinh nhiều vô kể, nhưng sách tham khảo tin học cho học sinh thì lại không hề có. Vì sao như vậy?

Môn Tin học dạy trong nhà trường phổ thông hiện nay đã có những thay đổi lớn trên toàn thế giới, và ở Việt Nam chúng ta cũng đã bắt đầu thay đổi. Trong Chương trình Giáo dục mới sau 2018, môn Tin học đã chính thức được đưa vào nội dung CS - Computer Science, Khtính sẽ là trọng tâm của môn Tin học.

Thầy Hà nhấn manh: “Tin học là môn học có tính chất STEM đậm đặc nhất vì môn này có các đặc điểm: dựa trên nền tảng toán học chặt chẽ, cần thiết kế, viết chương trình thông qua lập trình; kiểm thử, sửa lỗi chương trình; ứng dụng công nghệ trong tất cả các khâu hình thành chương trình”.

Trong CS thì rõ ràng thuật toán đóng vai trò trung tâm nhất, mà thuật toán thực chất là toán học. Rất nhiều bài toán tin học xuất phát từ các bài toán và vấn đề của toán học. Ví dụ tất cả các dạng bài toán rời rạc, tổ hợp mà cần "chứng minh" đều có thể chuyển dạng sang tin học, chúng ta chỉ cần thay thế chữ “chứng minh” bằng chữ "tìm".

Tất cả những thay đổi trên có được nhờ vào sự phát triển rất mạnh của công nghệ thông tin, và đặc biệt nhất là sự xuất hiện các ngôn ngữ lập trình riêng cho trẻ em như Scratch, Alice, Snap, Kodu, ….

Ví dụ như Scratch, là ngôn ngữ lập trình kéo thả sinh động, dễ học được phát triển bởi viện khoa học Công nghệ MIT, hướng đến đối tượng trẻ em và người hứng thú với lập trình. Lập trình này vô cùng hấp dẫn đối với trẻ em, trẻ có thể mê lập trình Scratch hơn chơi game.

Sách về Khoa học máy tính cho học sinh cần viết những gì?

Trước mắt sách về Khoa học máy tính dành cho trẻ nhỏ có thể chia thành 2 hướng:

Hướng thứ nhất là sách dạy lập trình kéo thả, ví dụ là Scratch, từ đơn giản đến nâng cao.

Còn hướng thứ hai là sách toán nhưng định hướng đến thuật toán, và những bài toán có chương trình minh họa.

Sự khác biệt lớn nhất giữa 1 bài toán và 1 bài toán lập trình.

Bài toán có thể có những bài rất khó, học sinh không thể làm được ngay dù có suy nghĩ rất nhiều (mặc dù học sinh này là chuyên toán kỳ cựu). Nhưng tất cả các bài toán tin đều chắc chắn có lời giải, ít ra là các thuật toán "tồi" như vét cạn, tốn thời gian, bộ nhớ, dữ liệu.

Một bài toán dù khó đến đâu, nếu có lời giải thì có thể coi như đã giải xong, hoàn chỉnh. Nhưng ngược lại rất nhiều bài toán tin, có hướng rồi, có thuật toán rồi nhưng triển khai không đơn giản, không dễ, vì không đáp ứng được hết các yêu cầu của bài toán đó. Do vậy giải 1 bài toán tin đến đích tuyệt đối nhiều khi là không thể.

Những mong muốn của thầy Bùi Việt Hà đã phần nào được thực hiện khi môn Tin học đã chính thức được đưa vào nội dung CS - Computer Science, Khoa học máy tính trong Chương trình Giáo dục mới sau 2018./.