Lạng Sơn luôn là một trong những địa bàn nóng về hoạt động buôn lậu. Thời điểm chuẩn bị đón Tết, các mặt hàng tiêu dùng, hàng có thuế xuất nhập khẩu cao, hàng nhập khẩu có điều kiện… được các đối tượng buôn lậu với phương thức, thủ đoạn ngày càng phức tạp, tinh vi. Những ngày này, các lực lượng chức năng trên địa bàn tỉnh lại bước vào một "cuộc chiến" đầy căng thẳng suốt chiều dài hơn 230km đường biên giới.

phao_lau_dihw.jpg
Pháo lậu của các đối tượng buôn lậu trong dịp Tết Nguyên Đán.

Các lán chốt kiểm soát sát biên giới của Đồn biên phòng Tân Thanh, Đồn biên phòng cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị tại Gốc Bưởi, Thác Ném, Phe Choóng, Nà Lầu... dựng đến đâu, các đối tượng buôn lậu tìm đường né tránh hoặc vượt qua vị trí ngăn chặn đến đó. Trên địa bàn xã Tân Mỹ, huyện Văn Lãng, để tránh các chốt kiểm soát Gốc Bưởi (mốc 1102/1 và mốc 1102/2), nhiều đối tượng liều lĩnh mở đường vận chuyển vượt qua sườn núi hiểm trở lên khu vực mốc 1099, vòng về khu vực Lũng Khơ Đa, điểm cao 474, ra khu vực ngã ba Ma Mèo. 

Đại tá Vi Đình Diêm, Phó Chỉ huy trưởng Bộ đội Biên phòng tỉnh Lạng Sơn nhận định: Những ngày này, tình hình phức tạp hơn cả là tội phạm buôn lậu, gian lận thương mại khi mỗi ngày có hàng nghìn người sẵn sàng tham gia, tiếp tay cho buôn lậu. Các mặt hàng tạp hóa, tiêu dùng luôn là những mặt hàng hấp dẫn đối với dân buôn lậu do giá rẻ, chênh lệch khá cao so với thị trường trong nước. Do đó, các lực lượng phòng chống buôn lậu trên biên giới gặp rất nhiều khó khăn khi phải đương đầu với các phương thức, thủ đoạn tội phạm ngày càng tinh vi, xảo quyệt.

"Các biện pháp mà chúng tôi triển khai một mặt là chốt chặn trên biên giới các khu vực trọng điểm. Hiện nay trên toàn tuyến duy trì 19 lán trên biên giới. Có một số lán có sự phối hợp chặt chẽ giữa lực lượng bộ đội biên phòng và hải quan do vậy các khu vực dường mòn lối mở đều được kiểm soát do vậy hoạt động buôn lậu đã giảm đáng kể”- ông Diêm nói.

Hàng lậu bị lực lượng biên phòng Tân Thanh bắt giữ.

Tại cửa khẩu Cốc Nam, Lãnh đạo Chi cục Hải quan cho biết: Hàng buôn lậu vẫn chủ yếu là nhóm hàng hóa tiêu dùng như quần áo, phụ kiện điện thoại, đồ điện tử… Các đối tượng buôn lậu thường không xuất hiện mà mua hàng qua trung gian, gọi điện thoại mua hàng hoặc thuê các đối tượng ở nơi khác đến khu vực biên giới làm ăn sinh sống cùng người dân địa phương sang Trung Quốc lấy hàng. 

Theo quan sát, tại đường mòn mốc 1105 và mốc 1103, nhiều đối tượng là cửu vạn và một số người dân xã Tân Mỹ, thị trấn Đồng Đăng đã vượt biên, xuất cảnh trái phép sang Trung Quốc để nhận vận chuyển hàng hóa trái phép qua biên giới theo hình thức: Các chủ đầu nậu khoán gọn, gắn trách nhiệm vật chất với người chuyển hàng lậu. Tại đây, phương thức, thủ đoạn buôn lậu chủ yếu là xé lẻ hàng, sử dụng đội ngũ "cửu vạn" vận chuyển hàng và các đối tượng cảnh giới dùng điện thoại di động theo dõi chặt chẽ, thông báo hoạt động của các lực lượng chức năng chống buôn lậu. 

Trước thực trạng này, ông Nguyễn Công Tuân, Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan Cốc Nam cho biết: Chi cục đã bố trí lực lượng ứng trực ở những điểm “nóng” và có phương án hỗ trợ nhau khi cần thiết giữa các tổ, đội công tác, xác định trách nhiệm rõ của từng thành viên và coi kết quả của công tác này là tiêu chí quan trọng để đánh giá thi đua hàng năm. Bên cạnh đó, Chi cục cũng thành lập một đội kiểm tra đột xuất, thường xuyên kiểm tra sự sẵn sàng của các tổ, đội tham gia chống buôn lậu. Khi phát hiện hay tập kích bắt hàng lậu thì trong vòng 15 – 20 phút các lực lượng phải có mặt để hỗ trợ nhau. 

"Chúng tôi luôn có đường dây nóng trực tiếp phối hợp các lực lượng chức năng trên địa bàn như biên phòng, quản lý thị trường thuế, hơn nữa trong dịp trước trong và sau Tết Nguyên đán chúng tôi cũng đẩy mạnh công tác chống buôn lậu tại các khu vực cửa khẩu thuộc địa bàn lực lượng hải quản lý theo Nghị định 01 phân định. Ngoài ra toàn bộ cán bộ, công chức của Chi cục trực 24/24 tại các điểm nóng và kiểm tra các mặt hàng nhằm quản lý rủi ro”, theo ông Nam.

Cùng với lực lượng Hải quan và Biên phòng tại khu vực biên giới, cửa khẩu, Quản lý thị trường tỉnh Lạng Sơn cũng huy động lực lượng, dồn sức cho công tác chống buôn lậu, đặc biệt là tại những điểm nóng. Ông Nguyễn Trọng Nghĩa, Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường Lạng Sơn cho biết: Nhằm ngăn chặn có hiệu quả việc buôn bán, vận chuyển hàng cấm, hàng lậu, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ… ngay từ trung tuần tháng 11/2015, lực lượng Quản lý thị trường đã xây dựng kế hoạch triển khai. 

Theo đó, Chi cục đã bố trí lực lượng bám sát địa bàn, nắm bắt tình hình, kiểm tra ngay khi phát hiện có dấu hiệu vi phạm, tập trung vào một số tuyến đường, địa bàn trọng điểm như các tuyến quốc lộ 1A, 1B, 4A, 4B, 279; điểm sản xuất, kinh doanh lớn trên địa bàn thành phố Lạng Sơn và các thị trấn; đặc biệt thường xuyên phối hợp với các lực lượng chức năng kiểm tra, kiểm soát tại một số khu vực biên giới thường xuyên diễn ra buôn lậu:”Dịp trước, trong và sau Tết chúng tôi tập trung vào một số lĩnh vực quan trọng phòng chống sai phạm về pháo, buôn bán tàng trữ vật liệu nổ công cụ hỗ trợ, kiểm tra xử lý vấn đề an toàn thực phẩm, xử lý các hành vi liên quan đến lĩnh vực nông nghiệp phân bón, thuốc trừ sâu giống tạo môi trường kinh doanh thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp.”

Ông Hoàng Khánh Hòa, Cục trưởng Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn cho biết, các mặt hàng nhập lậu chủ yếu vẫn là các mặt hàng có thuế suất cao như đồ điện dân dụng, điện tử, hàng tạp hóa, may mặc và các loại hàng cấm như ma túy, tiền giả, pháo, gia cầm… 

Đại tá Vi Đình Diêm Phó chỉ huy trưởng Bộ đội biên phòng Lạng Sơn trả lời phỏng vấn phóng viên Đài TNVN
Theo ông Hoàng Khánh Hòa, hiện phía Trung Quốc tăng cường kiểm tra, kiểm soát đối với hàng hóa được hoàn thuế VAT tại một số cửa khẩu, do vậy, lượng hàng hóa được làm thủ tục hải quan không tăng, nhưng hàng hóa tại các đường mòn, lối tắt có thể sẽ gia tăng. Trên cơ sở phân tích, đánh giá, Cục Hải quan Lạng Sơn đã chỉ đạo các Chi cục tăng cường giám sát tại các điểm “nóng”, hạn chế việc hình thành đường dây, ổ nhóm buôn lậu:”Chúng tôi tập trung triển khai tăng cường lực lượng lên các đơn vị trọng yếu đồng thời tổ chức các lán trại tại các điểm xung yếu để việc ngăn chặn được thường xuyên liên tục. Đồng thời tổ chức các đoàn kiểm tra thanh tra bắt giữ những đối tượng buôn lậu xung quan khu vực tại các cánh gà cửa khẩu. Hiện tại các đơn vị hải quan cửa khẩu các đội kiểm soát hải quan luôn trong tình trạng sẵn sàng triển khai nhiệm vụ chống buôn lậu kể cả ngày 30,1 Tết, đây là nhiệm vụ trọng tâm của chúng tôi trong thời gian này.”

Chống buôn lậu luôn là một công việc khó khăn và phức tạp vì có sự tiếp tay của chính những người dân địa phương. Theo các cơ quan chức năng và những người dầy dạn kinh nghiệm trong công tác phòng chống buôn lậu ở tỉnh Lạng Sơn, cần sớm có chính sách hỗ trợ nghề nghiệp, giúp bà con dân tộc thiểu số vùng biên ổn định cuộc sống. Việc giải quyết bài toán an sinh xã hội này không dễ nhưng có thể làm được. Trước mắt, các ngành các cấp cần tiếp tục có cán bộ tuyên truyền giỏi, khơi gợi sự nhập cuộc từ chính những người dân, những người dám đứng lên bảo vệ quyền lợi cho chính cộng đồng của họ, tránh tình trạng ỷ lại, làm chân rết, tiếp tay cho các đối tượng buôn lậu./.