Mất an toàn lao động ở các mỏ khai thác đá luôn tiềm ẩn nguy cơ xảy ra tai nạn lao động bất cứ lúc nào. Đã có nhiều vụ tai nạn lao động xảy ra nhưng dường như chủ sử dụng và cả công nhân trực tiếp sản xuất vẫn chủ quan, chưa thực hiện nghiêm các quy định về an toàn vệ sinh lao động, phòng chống cháy nổ trong quá trình sản xuất. Điều này đã thể hiện rõ trong đợt kiểm tra nhân tháng hành động vệ sinh an toàn lao động, phòng chống cháy nổ năm 2014.
Xí nghiệp Việt Hà là doanh nghiệp khai thác, chế biến đá xây dựng có quy mô lớn ở thị xã Buôn Hồ, tỉnh Đắc Lắc, với hơn 40 công nhân trực tiếp sản xuất trên công trường. Một vụ tai nạn lao động gây chết người đã xảy ra ở đây đúng vào lúc diễn ra tuần lễ an toàn vệ sinh lao động, phòng chống cháy nổ. Vụ việc xảy ra đã lâu nhưng mỗi khi nhắc tới ai nấy đều vẫn còn bàng hoàng.
Ông Nguyễn Kỳ, quản đốc xí nghiệp Việt Hà nói: “Hàng năm công ty lo đầy đủ, một năm hai bộ bảo hộ lao động, rồi nón mũ, dày dép, khẩu trang, bao tay đầy đủ. Cấp rồi nhưng về họ không đội mà đội mũ giản đơn cho mát. Những người làm việc nhẹ, rồi tài xế họ bảo đội nóng nực nên không đội”.
Môi trường làm việc tại mỏ khai thác đá rất nhiều bụi silíc, rất dễ gây ra các bệnh về phổi nhưng thực tế tại các công trường khai thác, công nhân vẫn đi dép lê, đội mũ vải, không đeo khẩu trang hoặc chỉ đeo chiếu lệ, có nơi thì công nhân đi giày lao động mới tinh để đối phó với đoàn kiểm tra. Qua đó, cho thấy công nhân vẫn xem thường sức khỏe và tính mạng của chính mình.
Ông Lê Đình Hiền, Giám đốc xí nghiệp Việt Hà cho rằng: ý thức chấp hành kỷ luật lao động của người lao động liên quan đến trình độ được đào tạo: “Công ty đa số chỉ tuyển được lao động phổ thông, những người chưa qua đào tạo, vào đây thì huấn luyện, đào tạo thêm. Đây cũng là khó khăn chung cho các đơn vị hoạt động trong lĩnh vực này vì nhiều khi sự việc xảy ra do ý thức chấp hành không đều nhau. Công tác an toàn lao động lâu nay chúng tôi cũng rất quan tâm nhưng nhiều khi còn những vấn đề ngoài tầm kiểm soát”.
Một số chủ doanh nghiệp thì giải thích cho việc chưa chấp hành nghiêm các quy định về đảm an toàn vệ sinh lao động, phòng chống cháy nổ do quy mô sản xuất nhỏ. Đơn cử như Công ty trách nhiệm hữu hạn khoáng sản Tài Phát, ông Nguyễn Thế Chiến, Giám đốc công ty cho rằng do chưa được cấp phép khai thác nên hiện công ty chỉ mua đá về xay, cả công ty có chưa đến 10 công nhân nên cũng chưa quan tâm đến việc đảm bảo an toàn vệ sinh lao động.
“Quy mô mỏ của tôi còn nhỏ, hai nữa là chưa được cấp phép khai thác nên gặp rất nhiều khó khăn. Tôi đang muốn mở rộng ra, quy mô mỏ lớn hơn, khi đó mới vào quy cũ được. Bây giờ ít quá nhân công, không thể nào sắp xếp cho họ đi học về an toàn phòng chống cháy nổ, an toàn lao động theo quy định của Sở Lao động – Thương binh và Xã hội”- ông Nguyễn Thế Chiến nói.
Từ thực tế các cơ sở khai thác đá cho thấy còn rất nhiều bất cập trong việc thực hiện các quy định về đảm bảo an toàn vệ sinh lao động, phòng chống cháy nổ. Cũng chưa có những xử phạt nghiêm khắc của ngành chức năng đối với các cơ sở vi phạm. Việc đoàn liên ngành tổ chức kiểm tra trong tuần lễ an toàn vệ sinh lao động, phòng chống cháy nổ là dịp để nhắc nhở chủ doanh nghiệp và người lao động nâng cao ý thức hơn trong việc bảo vệ sức khỏe, tính mạng và tài sản trong quá trình sản xuất.
Ông Nguyễn Chiến Thắng, phó trưởng phòng Lao động – Tiền lương và Việc làm, Sở Lao động – Thương binh và Xã hội Đắc Lắc cho biết: “Một số người lao động chưa ý thức được đầy đủ các quy định, việc chấp hành kỷ luật lao động có phần chưa nghiêm, có nguy cơ xảy ra tai nạn lao động. Đối với chủ sử dụng lao động thì họ cũng đã có ý thức chấp hành, tuy nhiên, việc chấp hành chưa đảm bảo đầy đủ các nội dung theo quy định, có làm nhưng chưa thường xuyên. Đoàn kiểm tra liên ngành yêu cầu các đơn vị khẩn trương khắc phục các tồn tại đó, yêu cầu của đoàn là phải báo cáo bằng văn bản việc khắc phục những tồn tại, kiến nghị của đoàn kiểm tra”./.