Khi gõ “trọng tài V-League mắc sai lầm” trên Google, người dùng sẽ nhận được 502.000 kết quả chỉ sau 0,46 giây. Không cần định nghĩa chỉ nhìn vào kết quả của Goolgle mọi người có thể thấy được công tác trọng tài ở V-League nói riêng và bóng đá Việt Nam có vấn đề.
Mùa giải năm nào cũng vậy, công tác trọng tài liên tục gây bão, gây bức xúc dư luận và các đội bóng. Nhiều đến nỗi mà người ta có thể thốt lên rằng “Biết rồi khổ lắm nói mãi”, nhưng vấn đề mẫu chốt là “nói mãi mà …vẫn thế”.
V-League 2020 trải qua được 10 vòng đấu, nhưng công tác trọng tài thực sự là vấn nạn. Mới đây nhất, trọng tài Mai Xuân Hùng bị treo còi 3 trận vì mắc những lỗi nghiêm trọng ở trận Sài Gòn FC 3-0 Nam Định. Đây là trận đấu mà Nam Định chịu thiệt, khi bị trọng tài ngó lơ không cho hưởng 11m rõ ràng.
Trọng tài Mai Xuân Hùng bị treo còi 3 trận vì mắc những lỗi nghiêm trọng ở trận Sài Gòn FC 3-0 Nam Định (Ảnh: Minh Hoàng).
Không chỉ ở trận đấu Sài Gòn FC với Nam Định mà nhiều trận cầu khác ở mùa giải năm nay mà các quyết định của các trọng tài gây bức xúc cho nhiều đội bóng, ảnh hưởng trực tiếp tới kết quả của trận đấu.
Giám đốc kỹ thuật CLB Nam Định, ông Nguyễn Văn Sỹ sau khi trọng tài Mai Xuân Hùng bị treo còi 3 trận đã chia sẻ với VOV.VN rằng, Trưởng ban trọng tài Dương Văn Hiền nếu còn liêm sỉ thì hãy nghỉ việc.
Theo quan điểm của cựu tuyển thủ Việt Nam thì ông Dương Văn Hiền đã không làm tốt công tác phân công trọng tài, khi bố trí những trọng tài có chuyên môn, kinh nghiệm chưa vững bắt những “trận cầu 6 điểm”.
Về phía Trưởng ban trọng tài, ông Dương Văn Hiền trong cuộc trả lời phỏng vấn truyền thông thì nói rằng, do công lực lượng trọng tài mỏng nên khi làm nhiệm vụ liên tục thì xảy ra những sai sót.
Phát biểu của ông Hiền là không dám nhìn thẳng vào sự thật. Ví dụ khi là một nhà thầu, nhận được gói thầu và ký hợp đồng với người ta, đến khi thi công xảy ra sai xót, công trình không đảm bảo yêu cầu chuyên môn, ông nói rằng nhân viên mỏng, làm việc nhiều nên mắc sai lầm, đương nhiên không ai chấp nhận lý do này.
Một nhà lãnh đạo giỏi phải biết rõ năng lực, điểm mạnh và điểm yếu của nhân viên của mình để phân công công việc, nhằm tạo điều kiện cho nhân viên đó hoàn thành nhiệm vụ, tránh mắc sai sót, sai lầm tới mức nhỏ nhất.
Nếu như phân công nhiệm vụ cho trọng tài còn non kinh nghiệm ở những trận cầu nóng thì bản thân các trọng tài đó cũng không đủ tự tin. Nói như ông Đoàn Phú Tấn, cựu giám sát trọng tài thì nghề trọng tài càng sợ sai thì càng dễ sai.
Sai lầm lần một, lần hai thì có thể chấp nhận, nhưng sai lầm nối tiếp sai lầm, tần suất ngày một dày và từ năm này qua năm khác thì không thể chấp nhận được. Đây là bài toán về mặt chất lượng, về mặt chuyên môn.
Ban tổ chức, những câu lạc bộ đã chi rất nhiều tiền để xây dựng giải đấu chuyên nghiệp, nhưng những sai lầm của trọng tài khiến họ phải nhận kết quả bất lợi, có thể ví như ném tiền qua cửa sổ. Đứng ở cương vị của ông những bầu, chủ tịch và người hâm mộ đội bóng, khó ai có thể chấp nhận cho nổi.
Những năm gần đây, bóng đá Việt Nam đang trên đà phát triển. Để bóng đá Việt Nam có thể sánh vai với các cường quốc khu vực, châu lục và thế giới thì cần sự chuyên nghiệp từ CLB, Liên đoàn bóng đá Việt Nam, Ban tổ chức, trọng tài và cả truyền thông nữa. Nếu một trong những mắt xích trên vì năng lực hay động cơ nào đó mà không làm tốt nhiệm vụ của mình, rất khó để bóng đá Việt Nam phát triển thêm nữa.
Cựu giám sát trọng tài - Đoàn Phú Tấn bình luận về công tác trọng tài hiện tại ở V-League (bản quyền: VTVcab)
Khi những trọng tài mắc sai lầm, người ta nghĩ tới VAR để mang lại sự công bằng cho các bên. Tuy nhiên, đây cũng chỉ là giải pháp vì khi các vị vua áo đen không đủ năng lực thì họ chỉ làm “nô lệ” cho công nghệ mà thôi, chứ không thể biến công nghệ thành công cụ phục vụ cho công việc.
Trong sự phát triển của bóng đá và sức hút của đồng tiền, những người cầm còi ở Việt Nam cần phải có bản lĩnh vững vàng, tự trau dồi kinh nghiệm để hoàn thành tốt nhiệm vụ và bắt kịp xu thế. Sai lầm là điều khó thể tránh khỏi, nhưng biết cách sửa chữa sai lầm mới là đáng quý. Hơn thế nữa, những “vị vua áo đen” phải có sự tự tin, bản lĩnh nghề nghiệp.
Như chia sẻ của ông Đoàn Phú Tấn trên VTVcab thì có rất nhiều yếu tố để giúp các trọng tài có sự tự tin: “Thứ nhất về phía những người lãnh đạo trọng tài phải gieo cho người ta niềm tin, giúp người ta vượt qua sóng gió chứ không phải người ta gặp sóng gió thì mình muốn cho công việc trôi chảy thì vùi dập người ta để người ta không ngẩng mặt lên được nữa”.
Có thể nói, chỉ các trọng tài tự biết trau dồi kinh nghiệm, học hỏi và rút kinh nghiệm từ các sai lầm để tránh những sai sót đáng tiếc thì bóng đá Việt Nam mới phát triển được. Nếu tình trạng này vẫn diễn ra, công tác phân công trọng tài chưa đúng và trúng, cộng thêm sự công kích lớn từ các câu lạc bộ hướng về những vị vua áo đen thì sai lầm xảy ra là điều khó tránh khỏi. Khi đó, bóng đá Việt Nam rơi vào vòng luẩn quẩn và việc kỷ luật, treo còi các trọng tài chỉ là giải pháp tình thế mà thôi./.