Theo Bệnh viện Bạch Mai, ung thư đại tràng – trực tràng (UTĐT – TT) là loại ung thư phổ biến, khối u ác tính xuất phát từ trong lòng hoặc thành của đại trực tràng. Tỷ lệ mắc bệnh ở các nước Tây Âu, Mỹ cao hơn ở các nước châu Á. Ở Việt Nam, (UTĐT – TT) đứng hàng thứ 5 ở cả hai giới sau ung thư phối, dạ dày, gan và ung thư vú.
Tại Hà Nội, tỷ lệ mắc chuẩn theo tuổi ở nam giới là 13,9 và ở nức là 10,1 trên 100.000 dân. Ở TP HCM tỷ lệ mắc ở nam giới là 12,5, ở nữ giới là 9,0 trên 100.000 dân.
 |
Người dân nên khám bệnh định kỳ để phát hiện bệnh. |
Ung thư ở mỗi vị trí trên khung đại trực tràng sẽ biểu hiện các triệu chứng khác nhau, thông thường nhất là có máu trong phân. Trong đa số các trường hợp ung thư đại trực tràng phát triển âm thầm trong nhiều năm.
Ngày nay, người ta còn biết ung thư khởi đầu bằng một tổn thương gọi là polip, 5 đến 10 hay 25 năm sau, polip trở thành ung thư. Cắt bỏ polip là cách phòng ngừa ung thư hữu hiệu nhất. Trên 95% các ung thư đại trực tràng là loại ung thư tế bào tuyến. Loại ung thư này bắt nguồn từ tế bào của niêm mạc ruột già.
Dấu hiệu nhận biết bệnh:
TS.BS Hoàng Đình Chân - Giám đốc chuyên môn Bệnh viện Ung bướu Hưng Việt cho biết: Ung thư đại tràng – trực tràng nhìn chung có các dấu hiệu sau: đầy bụng, đau bụng, chậm tiêu, rối loạn tiêu hóa, phân nhầy mũi. Hội chứng bán tắc ruột, tắc ruột thường gặp ở ung thư trực đại tràng trái, hội chứng lỵ hay gặp ở ung thư trực tràng.
TS Chân giải thích một trong các nguyên nhân dẫn đến ung thư đại tràng – trực tràng là do chế độ ăn ít rau, nhiều chất béo, nhiều thịt, thức ăn lên men, ướp muối, xông khói, thức ăn có các gia vị, phụ gia thực phẩm độc hại, thức ăn nhiễm chất gây đột biến gen (thuốc trừ sâu, diệt cỏ, chất tăng trọng).
Ngoài ra còn do bệnh lý đại trực tràng như: viêm loét niêm mạc mạn tính, polip, bệnh đa polip tuyến gia đình.
Thay đổi thói quen đại tiện
TS.BS Hoàng Đình Chân - Giám đốc chuyên môn Bệnh viện Ung bướu Hưng Việt cho biết: Đây là dấu hiệu vàng cảnh báo rõ nhất nguy cơ mắc căn bệnh ung thư đại trực tràng. Do sự kích thích của khối u, người bệnh trong thời gian ngắn sẽ xuất hiện số lần đại tiện tăng lên, đồng thời xuất hiện các dấu hiệu khác như táo bón, đi ngoài, phân lỏng, thường xuyên có cảm giác muốn đi ngoài, cảm giác đại tiện không hết.
Khi khối u phát triển nhanh che lấp miệng trực tràng, sẽ dẫn đến hiện tượng táo bón, phân nhỏ hoặc tình trạng phân thay đổi.
Đau bụng kéo dài
Đau bụng có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân nhưng trong trường hợp đau bụng kéo dài kèm theo việc có nhu cầu đi đại tiện thường xuyên đây là dấu hiệu cảnh báo sự tồn tại của các khối u trong ổ bụng
Chướng bụng, ợ hơi
Hai triệu chứng này mặc dù là dấu hiệu thông thường về bệnh đường tiêu hóa nhưng cũng có thể là triệu chứng của bệnh ung thư đại trực tràng
Đại tiện ra máu
Đại tiện ra máu là dấu hiệu của rất nhiều căn bệnh ung thư như nứt kẽ hậu môn, bệnh trĩ...Tuy nhiên 80-90% các trường hợp mắc ung thư đại trực tràng cũng có biểu hiện đại tiện ra máu, máu có thể đỏ tươi hoặc đỏ thẫm trộn với dịch nhầy.
Xuất hiện khối u
Đa số các bệnh ung thư đều phát sinh khối u, ung thư đại trực tràng cũng không phải là ngoại lệ. Người bệnh cần đặc biệt chú ý nếu thấy mình có dấu hiệu có khối u bất thường ở bụng, ở phía bên đại tràng hay hạ sườn phải.
Một điều cần chú ý là những bệnh đường tiêu hóa, thường có dấu hiệu khá giống nhau. Tuy nhiên khi gặp các dấu hiệu bất thường trên người bệnh không nên chủ quan mà bỏ qua cơ hội phát hiện bệnh ung thư đại trực tràng sớm nhất.
Có thể có các triệu chứng khác của bệnh ung thư nói chung
Mệt mỏi, chán ăn, gầy sút cân...
Cách phòng tránh
BS Hoàng Đình Chân khuyên cách phòng bệnh tốt nhất là thực hiện chế độ làm việc, sinh hoạt, thể dục thể thao điều đặn. Nên ăn nhiều rau xanh, chất xơ, ít chất béo, đặc biệt hạn chế thức ăn lên men (dưa muối, cà muối) và không dùng thực phẩm có chất phụ gia, chất màu độc hại.
Tránh những chất gây đột biến gen nhiễm trong thức ăn: thuốc trừ sâu, diệt cỏ, chất tăng trọng. Đặc biệt, không lạm dụng rượu bia và các chất lên men khác. Nên đi khám sức khỏe nhất từ 6 tháng đến 1 năm để phát hiện bệnh và có phương pháp điều trị sớm./.