Các chuyên gia đầu ngành về phụ sản cho rằng thiếu hụt nội tiết tố khiến chị em phụ nữ đối mặt hàng loạt bệnh lý và không dễ tìm ra nguyên nhân thực sự. Ở Việt Nam, phần lớn phụ nữ vẫn chưa hiểu đúng về tầm quan trọng của nội tiết tố và những hệ lụy nếu bị thiếu hụt.

“Bốc hỏa” hàng đêm tưởng bệnh thần kinh

Chị T.T.S., 40 tuổi, làm nghề giáo viên, chị thường xuyên bị té ngã khi đứng lớp. Hằng đêm chị mất ngủ kéo dài, đau đầu, chóng mặt, cảm giác cơ thể bị bốc hỏa. Đi khám nhiều nơi khác nhau, nhưng chỗ thì kết luận chị bị tiền đình, nơi thì kết luận chị bị rối loạn hệ thần kinh thực vật. Tuy nhiên, kết quả là điều trị mãi bệnh cũng không giảm. Mãi sau này tìm đến bệnh viện phụ sản thì chị mới được chẩn đúng bệnh là do thiếu hụt nội tiết tố nữ (tên gọi khác là estrogen).

Theo GS.TS Thầy thuốc nhân dân, Bác sĩ cao cấp Nguyễn Đức Vy, nguyên Giám đốc BV Phụ sản Trung ương, nguyên Chủ tịch Hội Phụ Sản Việt Nam, không chỉ trường hợp chị S., mà có đến 65% phụ nữ từ 40 - 50 tuổi gặp phải các triệu chứng bốc hỏa, mất ngủ, làm cơ thể mệt mỏi, khó tập trung, tổn thương tế bào não.

Nguyên nhân sâu xa của triệu chứng này là do sau tuổi 30, buồng trứng bắt đầu giảm tiết estrogen và ngay lập tức khiến cán cân nội tiết mất cân bằng. Mức suy giảm estrogen có tác động trực tiếp vào vùng dưới đồi – một phần của não chịu trách nhiệm kiểm soát việc thèm ăn, chu kì giấc ngủ, hormone tình dục và thân nhiệt – khiến cho vùng này bị rối loạn và “hiểu nhầm” là cơ thể đang quá nóng trong người. Ngay lập tức, bộ não báo động cho toàn cơ thể vận hành cơ chế giải phóng nhiệt. Tim bơm máu nhanh hơn, các mạch máu trong da giãn ra để lưu thông máu nhiều hơn, tuyến mồ hôi cũng vất vả làm việc để thải mồ hôi nhiều hơn và làm mát cơ thể. Chính vì vậy nên triệu chứng thường thấy ở bốc hỏa là nhịp tim nhanh, tăng huyết áp, vã mồ hôi, thở nhanh và nông.

Tuổi 30 không lo, 40 sẽ lãnh đủ

GS Nguyễn Viết Tiến, Thứ trưởng Bộ Y Tế, Chủ tịch Hội Phụ sản Việt Nam cho biết, nếu thiếu hụt nội tiết tố xảy ra ở độ tuổi chưa dậy thì, sự phát triển của thiếu nữ bị ảnh hưởng nghiêm trọng, có thể khiến cơ thể còi, thấp, lùn… Nếu thiếu hụt nội tiết tố xảy ra ở độ tuổi dậy thì, ở độ tuổi sinh sản mà bị suy buồng trứng thì sẽ đối mặt tình trạng không còn khả năng sinh nở. Không có khả năng sinh sản thì những trường hợp đấy bệnh nhân sẽ bị vô sinh và nếu như vì lý do gì đấy mà bị cắt buồng trứng đi, hoặc là cũng tự nhiên nhưng buồng trứng bị suy giảm chức năng thì sẽ già hóa sớm. Điều đó lí giải vì sao có nhiều người trông tuổi còn rất trẻ nhưng mà nhìn thì cứ như bà lão. Tình trạng thiếu hụt nội tiết tố nữ còn dẫn đến khả năng dễ bị loãng xương và có thể gãy xương. “Dõi theo cuộc đời của người phụ nữ ở giai đoạn già, lớn tuổi sẽ nhận thấy rằng họ dễ bị gãy xương đùi, mà nguyên nhân chính là do thiếu hụt nội tiết tố nữ” – GS.BS Nguyễn Viết Tiến nói.

Theo ThS.BS Lê Quang Thanh, Giám đốc Bệnh viện phụ sản Từ Dũ, hiện nay rất nhiều phụ nữ Việt Nam chưa hiểu được vai trò của nội tiết tố nữ. Bên cạnh đó, khi có các hiện tượng thiết hụt về nội tiết tố nữ và khi có tác dụng phụ của thiếu hụt gây ra thì người phụ nữ cũng không biết cách để xử lý, không biết cách để tìm giải pháp cho nên nhầm lẫn giữa bệnh lý này và bệnh lý khác, có thể tìm đến những chuyên khoa mà có những xử trí không đúng với sự thiếu hụt tiết tố nữ.

 “Có rất nhiều trường hợp tôi gặp thường có những biểu hiện trên đường tiết niệu của bộ phận sinh dục nhưng lại đi tìm sang chuyên khoa tiết niệu để có biện pháp điều trị. Ví dụ như đi tiểu nhiều lần, hoặc đi tiểu vào ban đêm, có triệu chứng khô ráp ở đường âm đạo hoặc đường tiểu.” – BS Thanh cho hay.

Theo khảo sát, hiện nay chỉ có 15% phụ nữ ở Việt Nam được điều trị về nội tiết tố, còn lại 85% phụ nữ phải chịu đựng những triệu chứng do thiếu hụt nội tiết tố gây ra. Các chuyên gia sản khoa cũng quan ngại về vấn đề thiếu hụt nội tiết tố có thể khiến cho chất lượng cuộc sống của chị em không cao, ảnh hưởng đến công việc và hạnh phúc gia đình./.