Hiện nay, tình hình dịch bệnh Covid-19 đang diễn biến phức tạp và có chiều hướng lây lan trong cộng đồng ngày càng lớn.

Tại phiên họp Thường trực Chính phủ về công tác phòng, chống dịch Covid-19, diễn ra sáng 26/3, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc một lần nữa nhấn mạnh việc mọi cấp, ngành, nhất là các địa phương cần tăng tốc trong triển khai các nhiệm vụ phòng chống dịch với tinh thần phát hiện sớm, cách ly kịp thời, khoanh vùng dịch và bảo vệ sức khỏe nhân dân.

Chiều 26/3, hầu hết các quán cafe trên địa bàn Hà Nội đã đóng cửa để tránh tập trung đông người nhưng một số quán trà đá vỉa hè vẫn đông khách.

Người đứng đầu Chính phủ yêu cầu ít nhất trong 2 tuần tới, chính quyền các cấp tạm dừng tất cả các hoạt động hội họp, các sự kiện tập trung trên 20 người. Thủ tướng Chính phủ sẽ xử lý nghiêm chính quyền địa phương nếu để xảy ra tình trạng này. Cùng với đó là đóng cửa các dịch vụ không thiết yếu như massage, vũ trường, các điểm du lịch, tham quan, các rạp chiếu phim, các quán bia, nhà hàng ăn uống.

Trước đó, tại các thành phố lớn là Hà Nội, TPHCM, do tình hình dịch bệnh đã bước vào giai đoạn căng thẳng, tiềm ẩn nhiều nguy cơ, nên chính quyền đã áp dụng các biện pháp mạnh tay.

Cụ thể, tại Hà Nội, ngày 24/3 UBND TP Hà Nội có công văn gửi Giám đốc các sở, ban, ngành, Chủ tịch UBND các quận, huyện, thị xã trên địa bàn về việc tăng cường các biện pháp phòng, chống dịch bệnh Covid-19. Trong đó yêu cầu tạm thời đóng cửa các cơ sở dịch vụ kinh doanh dịch vụ không cần thiết như: dịch vụ karaoke, mat xa, quán bar, vũ trường, kinh doanh trò chơi điện tử, rạp chiếu phim, sân vận động, các môn thể thao đông người... để hạn chế tối đa việc tụ tập đông người, trừ các cơ sở kinh doanh dịch vụ các mặt hàng thiết yếu như thực phẩm, xăng dầu, nhu yếu phẩm phục vụ đời sống hàng ngày.

Dưới góc độ pháp lý, luật sư Đặng Văn Cường (đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho biết, theo quy định tại Điều 52 Luật phòng, chống bệnh truyền nhiễm quy định rõ, trong trường hợp cần thiết, cơ quan Nhà nước có thẩm quyền có thể áp dụng các biện pháp chống dịch như: Tạm đình chỉ hoạt động của cơ sở dịch vụ ăn uống công cộng có nguy cơ làm lây truyền bệnh dịch tại vùng có dịch; Cấm kinh doanh, sử dụng loại thực phẩm được cơ quan y tế có thẩm quyền xác định là trung gian truyền bệnh dịch; Hạn chế tập trung đông người hoặc tạm đình chỉ các hoạt động, dịch vụ tại nơi công cộng tại vùng có dịch.

Tại Nghị định số 101/2010/NĐ-CP Quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm về áp dụng biện pháp cách ly y tế, cưỡng chế cách ly y tế và chống dịch đặc thù trong thời gian có dịch. Cụ thể, trong trường hợp cần thiết cơ quan nhà nước có thẩm quyền có thể áp dụng biện pháp hạn chế tập trung đông người hoặc tạm đình chỉ các hoạt động dịch vụ tại nơi công cộng ở vùng có dịch (dịch bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A, hoặc đường lây truyền của dịch bệnh là đường hô hấp và nguy cơ lây truyền ở mức độ cao). 

Trong khi đó, vệnh viêm đường hô hấp cấp do virus Sars CoV-2 gây ra (Covid-19) được xác định là bệnh truyền nhiễm nhóm A, vì thế hoàn toàn có đủ cơ sở để ban hành biện pháp đóng cửa nhà hàng, dịch vụ công cộng nhằm ngăn dịch bệnh lây lan.

Theo luật sư Đặng Văn Cường, trong trường hợp cơ sở kinh doanh không tuân thủ yêu cầu tạm thời đóng cửa trong thời gian tập trung phòng, chống dịch là vi phạm pháp luật, tiềm ẩn nguy cơ lây nhiễm cao, gây hậu quả nghiêm trọng đối với sức khỏe của nhiều người, cũng như phá hỏng toàn bộ kết quả nỗ lực phòng chống dịch bệnh của nước ta trong suốt thời gian qua.

Trong trường hợp các cơ sở kinh doanh không tuân thủ lệnh cấm thì có bị xử phạt? Luật sư Giang Hồng Thanh – Văn phòng luật sư Giang Thanh cho biết, những trường hợp này có thể bị xử phạt theo Nghị định số 176/2013/NĐ-CP ngày 14/11/2013. Điều 11 Nghị định 176 nêu rõ: Vi phạm quy định về áp dụng biện pháp chống dịch, phạt tiền từ 5 triệu đồng đến 10 triệu đồng đối với một trong các hành vi: Không thực hiện quyết định áp dụng biện pháp tạm đình chỉ hoạt động của cơ sở dịch vụ ăn uống công cộng có nguy cơ làm lây truyền bệnh dịch tại vùng có dịch; Không thực hiện quyết định áp dụng biện pháp hạn chế tập trung đông người hoặc tạm đình chỉ hoạt động kinh doanh, dịch vụ tại nơi công cộng.

Luật sư Giang Hồng Thanh chia sẻ, việc đóng cửa hoạt động kinh doanh dù ít hay nhiều ngày là điều không ai mong muốn, không chỉ từ những người làm việc tại cơ sở dịch vụ mà còn từ cả những người ra quyết định tạm đình chỉ. Việc đóng cửa chắc chắn sẽ gây ra những tổn thất không nhỏ, thậm chí khiến nhiều cơ sở kinh doanh, doanh nghiệp bị phá sản.

“Trước tình hình hiện nay, nếu mọi người không tuân thủ các yêu cầu về phòng, chống dịch của cơ quan Nhà nước, nguy cơ bùng phát dịch bệnh đến mức không thể kiểm soát được là điều hoàn toàn có thể xảy ra. Đến khi đó những hậu quả về vật chất, về con người, về xã hội còn lớn hơn rất nhiều” – luật sư nhấn mạnh./.