Theo đánh giá của các tổ chức tài chính trong nước và quốc tế, việc điều hành chính sách tiền tệ, tín dụng ngân hàng của Chính phủ, Ngân hàng nhà nước (NHNN) đã đóng góp tích cực trong kết quả tăng trưởng kinh tế những tháng qua. Đây là kết quả của việc điều hành kinh tế, kiên định trong ổn định kinh tế vĩ mô và thực hiện nhiều biện pháp điều hành linh hoạt của NHNN.
Một động thái điều chỉnh trong điều hành chính sách tiền tệ được đánh giá tích cực trong thời gian qua của NHNN để tăng thêm nguồn lực tín dụng, hỗ trợ vốn cho các doanh nghiệp đó là, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã thực hiện điều chỉnh chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng (room tín dụng) năm 2022 đối với các tổ chức tín dụng.
Việc điều chỉnh "room tín dụng" thể hiện sự kịp thời, chủ động của NHNN Việt Nam trong mở rộng tín dụng đáp ứng yêu cầu sản xuất, kinh doanh tiêu dùng của người dân và doanh nghiệp, hỗ trợ tích cực tăng trưởng kinh tế. Trong hơn 10 năm qua, việc ổn định hoạt động của hệ thống tổ chức tín dụng đã đạt hiệu quả, góp phần kiểm soát lạm phát, ổn định thị trường tiền tệ, ngoại hối. Trước năm 2011, tăng trưởng tín dụng rất cao, ở mức trên 30%.
Nhưng trong 10 năm trở lại đây, NHNN đã điều hành tăng trưởng tín dụng khoảng 12-14%. Nếu nới tăng trưởng tín dụng thêm vài phần trăm thì áp lực lên tỷ giá sẽ lớn, ảnh hưởng tới thanh toán hệ thống, mặt bằng lãi suất sẽ tăng, một lượng lớn dòng vốn sẽ rút khỏi thị trường. Tăng tín dụng lên 14% không phải quá nới lỏng, nhưng cũng không phải thắt chặt.
Chuyên gia kinh tế, PGT.TS Nguyễn Văn Công nhận định: "Đây là một quyết định rất thận trọng, tăng cho một số ngân hàng cụ thể nhưng vẫn kiên định với mục tiêu 14% so với mục tiêu ban đầu. NHNN nhận thấy không có ổn định vĩ mô, không có ổn định của hệ thống tài chính, đặc biệt là hệ thống ngân hàng thì không thể phát triển bền vững được. Nếu chúng ta quá thận trọng trong tăng trưởng tín dụng thì doanh nghiệp sẽ gặp khó trong tăng trưởng kinh tế những tháng cuối năm".
Nền kinh tế Việt Nam có độ mở lớn, phụ thuộc vào thương mại quốc tế nên đã chịu ảnh hưởng lớn từ diễn biến kinh tế toàn cầu từ đầu năm đến nay khi kinh tế thế giới tiếp tục nhiều bất trắc, khó lường, chuỗi cung ứng toàn cầu đứt gãy chậm được khắc phục… làm cho giá hàng hóa tăng cao, lạm phát tăng mạnh ở nhiều quốc gia và có thể tiếp tục kéo dài, chưa rõ xu hướng trong thời gian tới.
Việc NHNN điều chỉnh tăng lãi suất điều hành 2 lần, lần 1 vào ngày 23/9, lần thứ 2 vào ngày 25/10 được đánh giá là linh hoạt, nhằm đón đầu định hướng tăng lãi suất của Cục dự trữ liên bang Mỹ Fed trong thời gian tới, qua đó góp phần giải tỏa bớt áp lực lên tỷ giá và thị trường ngoại hối, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô và kiểm soát lạm phát.
Việc điều chỉnh tăng lãi suất tối đa tiền gửi bằng VND sẽ giúp lãi suất thực tiếp tục dương, người gửi tiền tiếp tục gửi tiền vào hệ thống ngân hàng, qua đó giúp hệ thống ngân hàng tiếp tục huy động được nguồn vốn, cải thiện thanh khoản góp phần nâng cao an toàn hệ thống, hệ thống ngân hàng có đủ nguồn vốn để hỗ trợ quá trình phục hồi kinh tế.
Ông Nguyễn Minh Cường, chuyên gia kinh tế trưởng của Ngân hàng Phát triển Châu Á ADB tại Việt Nam cho biết: "Chúng ta thấy những chính sách siết chặt tiền tệ, tài chính trên thế giới làm thị trường tài chính toàn cầu trở nên khó khăn hơn, từ đó ảnh hưởng các dòng vốn đến Việt Nam trong đó có dòng vốn FDI, dòng vốn kiều hối. Những yếu tố bất ổn về chính trị là những yếu tố bên ngoài tác động đến kinh tế Việt Nam trong thời gian tới, tạo ra những ảnh hưởng đối với tăng trưởng kinh tế của Việt Nam".
Theo thông tin từ NHNN, đến 28/9/2022, tăng trưởng tín dụng đã đạt 10,96%, nhu cầu tín dụng sẽ còn tăng cao những tháng cuối năm. Vừa kiên định mục tiêu tín dụng, kiểm soát tác động của lạm phát, thực hiện nhiệm vụ ổn định tỷ giá, nên tất cả công cụ điều hành chính sách tiền tệ của Ngân hàng Nhà nước phải đảm bảo sự nhất quán. Bất kể trong hoàn cảnh nào, Ngân hàng Nhà nước khẳng định luôn đặt mục tiêu kiểm soát lạm phát, bảo đảm an toàn hệ thống lên hàng đầu.
Các Ngân hàng thương mại tập trung tín dụng vào các lĩnh vực sản xuất, lĩnh vực ưu tiên theo chủ trương của Chính phủ, kiểm soát chặt chẽ tín dụng vào các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro như bất động sản, chứng khoán, các dự án BOT, BT giao thông, tăng cường quản lý rủi ro đối với cho vay phục vụ nhu cầu đời sống, tín dụng tiêu dùng, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng.
Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú khẳng định: "Chúng tôi tiếp tục điều hành chính sách linh hoạt, tạo điều kiện tối đa cho doanh nghiệp, hỗ trợ thanh khoản cho nền kinh tế. Trong điều hành chính sách tiền tệ chúng tôi cũng sẽ bám sát vào chương trình phục hồi kinh tế của Chính phủ, đảm bảo mục tiêu kiểm soát lạm phát, ổn định vĩ mô, cũng như quản lý tốt thị trường ngoại tệ, thị trường vàng".
Tại buổi gặp mặt với lãnh đạo các ngân hàng thương mại mới đây, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, những kết quả đạt được 9 tháng của năm 2022 và thời gian qua khẳng định vai trò quan trọng của hệ thống ngân hàng đối với nền kinh tế và an ninh tiền tệ quốc gia. Hệ thống ngân hàng đóng vai trò huyết mạch của nền kinh tế; là kênh dẫn vốn chủ yếu phục vụ sản xuất kinh doanh, góp phần thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ gắn với chủ động, tích cực hội nhập quốc tế sâu rộng, thực chất, hiệu quả, nâng cao đời sống nhân dân.
Hoạt động ngân hàng gắn trực tiếp với người dân, doanh nghiệp, tác động đến toàn bộ nền kinh tế. Vì vậy, hệ thống ngân hàng có ổn định, lành mạnh, an toàn, hiệu quả thì nền kinh tế mới ổn định và phát triển. Ngược lại, nền kinh tế có ổn định, phát triển thì hệ thống ngân hàng ổn định, lành mạnh, an toàn hiệu quả.
Việc các tổ chức tín dụng cần đặc biệt quan tâm lúc này là thực hiện tốt các giải pháp tín dụng an toàn, hiệu quả vừa đảm bảo thực hiện định hướng tăng trưởng tín dụng và điều hành chính sách tiền tệ của NHNN, vừa chủ động và sáng tạo, phát huy tốt trách nhiệm và vai trò xã hội để đảm bảo hỗ trợ vốn kịp thời cho doanh nghiệp.
Trong đó, tiếp tục khai thác và sử dụng vốn hiệu quả, tập trung vốn cho lĩnh vực sản xuất kinh doanh, thương mại dịch vụ và du lịch, ưu tiên vốn với lãi suất ưu đãi cho chương trình bình ổn thị trường, cho lĩnh vực ưu tiên và là động lực tăng trưởng kinh tế trên cơ sở tuân thủ nghiêm quy định của NHNN về tín dụng, về lãi suất, về tỷ giá và tinh thần chỉ đạo của Chính phủ tại Chỉ thị 15, tiếp tục hỗ trợ và đồng hành cùng doanh nghiệp để phục hồi và tăng trưởng, trong bối cảnh còn nhiều khó khăn và thách thức./.
