Thịt ngoại hại thịt nội

Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, tính đến giữa tháng 3, cả nước đã nhập khẩu gần 7.800 tấn thịt lợn các loại, trị giá hơn 9,4 triệu USD. Con số này tăng gần 16% về lượng và 21% về trị giá so với cùng kỳ. Như vậy, tính bình quân mỗi kg thịt lợn khi nhập khẩu về Việt Nam có giá 1,2 USD (khoảng 27.000 đồng).

Thị trường thịt lợn ế ẩm, xuất sang Trung Quốc khó khăn, giá lợn xuống thấp khiến người nuôi điêu đứng

Năm 2016, lượng thịt lợn các loại được nhập khẩu về Việt Nam đạt 39.400 tấn, trị giá 44 triệu USD. Trong đó, chủ yếu là phụ phẩm sau giết mổ của lợn tươi, ướp lạnh hoặc đông lạnh với giá bình quân 21.000 đồng; thịt lợn tươi giá khoảng 35.900 đồng/kg.

Bốn tháng trở lại đây, giá thịt lợn hơi giảm mạnh xuống còn khoảng 25.000 đồng/kg, tuy nhiên thịt được bán tại các chợ, siêu thị vẫn dao động từ 70.000 - 120.000 đồng.

Điều đáng quan ngại là trong khi lợn trong nước không có người mua thì hàng năm Việt Nam vẫn nhập khẩu 30.000 - 40.000 tấn thịt lợn các loại. Trong khi lợn trong nước đang dư thừa hàng triệu kg, việc nhập thêm thịt ngoại về chẳng khác nào giáng thêm một “đòn đau” cho người nuôi lợn.

Từ đầu năm đến giữa tháng 3/2017, thịt các loại nhập khẩu về Việt Nam có xuất xứ nhiều nhất từ Hoa Kỳ với 14,7 nghìn tấn, trị giá 20,5 triệu USD, chiếm hơn 36% tổng lượng nhập. Trong đó lượng thịt gà là 12,3 nghìn tấn chiếm 83,7% lượng thịt nhập từ Hoa Kỳ, thịt trâu, bò là 2 nghìn tấn chiếm 16,6%.

Ấn Độ là thị trường cung cấp thứ 2 với 7,1 nghìn tấn, trị giá 15,2 triệu USD, chiếm hơn 17,5% tổng lượng thịt nhập khẩu, trong đó chủ yếu là thịt trâu bò; tiếp theo là Úc với 2,2 nghìn tấn, trị giá 8,5 triệu USD, trong đó 1,7 nghìn tấn là thịt trâu bò, Brazil chiếm 6,8% tổng lượng thịt nhập các loại...

“Giải cứu” ngành chăn nuôi

Hiện nay, dân chăn nuôi lợn tại nhiều tỉnh thành của Việt Nam đang phải chịu nhiều tổn thất nặng nề do giá lợn hơi giảm sút nghiêm trọng. Nguyên nhân chính là do thị trường Trung Quốc ngừng nhập, quy mô và lượng lợn nuôi thương phẩm bùng phát do nhu cầu trước đó của thị trường Trung Quốc tăng mạnh.

Cho đến thời điểm hiện tại, giá lợn hơi vẫn chỉ từ 25.000 đến 30.000 đồng/kg, trong khi đó bình quân các năm trước giá vào khoảng từ 55.000 đến 60.000 đồng/kg.

Đại diện Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (Bộ NN&PTNT) giải thích giá lợn hơi thời gian qua giảm mạnh là do phía Trung Quốc siết chặt nhậu khẩu, trong đó có lợn từ Việt Nam, nên lượng hàng xuất sang Trung Quốc rất hạn chế. Hiện nay, lợn xuất sang Trung Quốc chủ yếu bằng đường tiểu ngạch, qua tay các thương lái.

Theo ông Lê Bá Lịch, Chủ tịch Hiệp hội Thức ăn Chăn nuôi Việt Nam, trước tình trạng lợn ế, lợn rẻ như hiện nay thì Bộ Công Thương và Cục Thú y phải vào cuộc, đi đến những ký kết để xuất khẩu lợn thịt ra nước ngoài, giải quyết tình trạng ế ẩm của lợn thịt trong nước.

“Chúng ta không nên chỉ hướng tới mỗi thị trường Trung Quốc mà còn có nhiều thị trường khác như Brunei, Nhật Bản…,” ông Lịch nói.

Bộ NN&PTNT cũng cho biết thêm, Bộ cũng đã làm việc với phía Trung Quốc, chuyển một số mặt hàng hiện đang xuất khẩu tiểu ngạch sang chính ngạch, đặc biệt hiện ưu tiên chuyển sớm hai mặt hàng là lợn hơi và sữa, nhằm ổn định sản lượng xuất khẩu. Theo đó, người chăn nuôi cần liên kết, phối hợp với doanh nghiệp để chăn nuôi theo chuỗi (giống, thức ăn, chăn nuôi, chế biến, thị trường...) để giảm nguy cơ rủi ro. Bên cạnh đó, việc chăn nuôi cần bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm để có thể tiêu thụ trong nước và xuất khẩu.

Về giải pháp lâu dài, Bộ cũng sẽ cử đoàn sang Trung Quốc đàm phán để mở cửa, khơi thông thị trường xuất khẩu chính ngạch cho sản phẩm chăn nuôi, trong đó có lợn, giúp giảm thiểu nguy cơ rủi ro khi xuất bằng đường tiểu ngạch./.