Vụ cháy tại chung cư CT4, khu đô thị Xa La, quận Hà Đông (Hà Nội) ngày 11/ 10 vừa qua không chỉ khiến những cư dân đang sống tại các tòa chung cư cao tầng giá rẻ mất ăn mất ngủ, mà còn làm ảnh hưởng đến tâm lý của người dân đối với loại nhà này.
Các chuyên gia cho rằng, không thể để tồn tại hiện tượng các chủ đầu tư làm chung cư giá rẻ chỉ để bán nhà kiếm lời, phớt lờ các quy định, quy chuẩn về đảm bảo an toàn phòng chống cháy nổ - những vấn đề liên quan trực tiếp đến tính mạng, tài sản của con người.
Theo Cảnh sát PCCC TP Hà Nội, tính đến quý II/2015, trên địa bàn thành phố có 891 công trình nhà cao tầng. Trong số 779 công trình đã đưa vào hoạt động thì có 60 công trình chưa được thẩm duyệt về PCCC, 121 công trình chưa được nghiệm thu về PCCC. Trong số 121 công trình này, có 68 công trình không đảm bảo yêu cầu về kỹ thuật, thiết kế, thi công hệ thống PCCC.
 |
Nhiều vụ cháy chung cư xảy ra do chủ đầu tư “phớt lờ” quy định an toàn cháy nổ. |
Đồng thời, yêu cầu Sở Xây dựng Hà Nội tiếp tục phối hợp với cảnh sát PCCC kiểm tra, thanh tra, đặc biệt chú ý đến những chung cư cao tầng, kiên quyết không để cho những chung cư cao tầng chưa được nghiệm thu về công tác PCCC, chưa đảm bảo về an toàn cháy nổ được hoạt động. Những đơn vị không chấp hành quy định về PCCC khi đã được các cơ quan có thẩm quyền kiến nghị thì có thể tạm đình chỉ, đình chỉ hoặc thu hồi giấy phép xây dựng…
Tuy nhiên, trong thực tế, dường như việc thực hiện những chỉ đạo trên lại không mấy hiệu quả. Quay trở lại vụ cháy tại chung cư CT4, khu đô thị Xa La, Hà Đông, theo Đại tá Nguyễn Văn Sơn, Phó Giám đốc Sở Cảnh sát PCCC TP Hà Nội, tòa nhà này đã được cơ quan cảnh sát phòng cháy chữa cháy thành phố tổ chức thẩm duyệt và đã có kiến nghị, nhưng chủ đầu tư không thực hiện đảm bảo an toàn phòng cháy, chữa cháy.
Tòa nhà không có hệ thống hút khói và hệ thống tăng áp cầu thang thoát nạn. Chủ đầu tư cũng không bổ sung hệ thống báo cháy trên các tầng, trong các phòng… Lực lượng chức năng đã trực tiếp làm việc với chủ đầu tư là Xí nghiệp Xây dựng số 1 Điện Biên, nhưng đơn vị này vẫn “chây ì” không chịu khắc phục những tồn tại, thiếu sót trong hệ thống PCCC.
“Cuối tháng 8 vừa qua, Sở Cảnh sát PCCC có làm việc trực tiếp với Phó Tổng Giám đốc của Xí nghiệp xây dựng số 1 Điện Biên. Trong yêu cầu của Sở Cảnh sát PCCC, đúng ngày 15/9, doanh nghiệp phải báo cáo với Sở Cảnh sát PCCC toàn bộ cách khắc phục, tiến trình khắc phục tất cả các tồn tại, thiếu sót của các công trình do doanh nghiệp xây dựng trên địa bàn thành phố. Cho đến thời điểm hiện nay Sở Cảnh sát PCCC vẫn chưa nhận được. Sở Cảnh sát PCCC tiếp tục đôn đốc để đúng ngày doanh nghiệp Điện Biên phải có trách nhiệm cam kết về tiến độ, khắc phục những tồn tại thiếu sót hiện nay mà Sở Cảnh sát PCCC đã có kiến nghị và yêu cầu cam kết thực hiện”, Đại tá Nguyễn Văn Sơn cho biết.
Rõ ràng, lực lượng chức năng đã có thẩm duyệt, cảnh báo, kiến nghị nhưng chủ đầu tư vẫn không chịu khắc phục. Vụ cháy vừa rồi là hậu quả như được báo trước do sự thiếu trách nhiệm của chủ đầu tư.
Ông Trần Chủng, Trưởng Ban Chất lượng, Tổng hội Xây dựng Việt Nam bức xúc: “Pháp luật quy định là cơ quan chức năng có thẩm quyền phải có trách nhiệm giám sát, nhưng tại sao lại để các chủ đầu tư không tuân thủ quy định của pháp luật về an toàn phòng cháy, chữa cháy cứ đưa công trình vào khai thác, sử dụng?”.
Theo ông Chủng, quá trình này có lỗ hổng về kiểm tra, giám sát của cơ quan quản lý Nhà nước. Nếu công trình chung cư không đủ điều kiện an toàn phòng cháy, chữa cháy cho cư dân, cơ quan quản lý, giám sát phải “đóng cửa” bằng cách không cấp điện, cấp nước. Dù là chung cư giá rẻ cũng không thể làm qua loa, đại khái, trong khi an toàn cháy nổ có những quy tắc bắt buộc, phải theo thiết kế rất chặt chẽ.
“Đối với phòng cháy, chữa cháy, không thể vì rẻ mà sử dụng những vật liệu không đảm bảo chất lượng, không an toàn phòng chống cháy nổ, không thể coi thường cái đó được. Liên quan đến an toàn của con người phải đảm bảo những chuẩn chỉnh nhất định, không thể bớt những thứ đó để phải trả giá cho những cái liên quan đến an toàn của cộng đồng. Có thể tổ chức công trình sao cho khoa học để giảm bớt chi phí, có thể bớt diện tích, không dùng những vật liệu hoàn thiện cao cấp, nhưng không được phép bớt những yêu cầu về mặt kỹ thuật, ảnh hưởng đến an toàn của con người như an toàn về kết cấu, an toàn về cháy nổ”, ông Chủng chỉ rõ.
Ngày 13/10, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Thế Thảo đã yêu cầu các đơn vị liên quan tổ chức kiểm tra an toàn về phòng cháy, chữa cháy toàn bộ các tòa nhà chung cư tại khu đô thị Xa La, kịp thời phát hiện các vi phạm quy định an toàn về phòng cháy và chữa cháy, tổng hợp báo cáo UBND thành phố Hà Nội trước ngày 15/11.
Rõ ràng, chỉ đạo của lãnh đạo TP Hà Nội là cần thiết và kịp thời. Tuy nhiên, sau mỗi vụ cháy lớn tại các tòa nhà cao tầng, Hà Nội đều có chỉ đạo rà soát rầm rộ trong một thời gian, nhưng sau đó, cháy vẫn hoàn cháy, sai vẫn hoàn sai. Vì thế, các chuyên gia cho rằng, chính quyền thành phố Hà Nội cần nghiêm túc kiểm tra, rà soát kỹ lưỡng và có biện pháp quyết liệt hơn để đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật, cũng như an toàn tính mạng, tài sản của hàng vạn người dân, trước mắt là tại các công trình chung cư giá rẻ.
Ông Trần Ngọc Thành, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam nhận định: “Người tiêu dùng cũng có phần lo ngại về chất lượng của các công trình nhà giá rẻ. Do đó, các công trình nhà giá rẻ cần được kiểm tra chặt chẽ hơn nữa để đảm bảo yêu cầu sử dụng cho người dân. Hơn nữa, cũng phải đảm bảo chính sách của Nhà nước đối với các sản phẩm nhà ở dành cho người thu nhập thấp. Những đối tượng của nhà ở xã hội thì lại càng phải đảm bảo hơn những yêu cầu kỹ thuật này”.
“Mất bò mới lo làm chuồng” - trách nhiệm không rõ ràng là những bất cập trong công tác quản lý chung cư trên địa bàn Hà Nội. Đã đến lúc cần nhìn nhận nghiêm túc hơn vai trò, trách nhiệm của các cơ quan quản lý cũng như kiên quyết áp dụng những biện pháp mạnh tay đối với chủ đầu tư chây ì, cố tình phớt lờ các quy định của pháp luật và coi thường sự an toàn của người dân./.