Theo quyết định của Bộ GTVT, các gói thầu xây lắp cao tốc Bắc - Namphía Đông giai đoạn 2 được chia theo tiêu chí độ dài, tính chất kỹ thuật, giá trị, đảm bảo không chia nhỏ gói thầu theo yêu cầu của Chính phủ.
Theo đó, 7 dự án thành phần được chia với số lượng 2 gói thầu/dự án gồm Hàm Nghi-Vũng Áng dài 54km (gói 1 trị giá 4.456 tỷ đồng, gói 2 là 3.304 tỷ đồng).
Vũng Áng-Bùng (dài 56,1km với gói 1 là 5.300 tỷ đồng, gói 2 trị giá 5.400 tỷ đồng); Bùng-Vạn Ninh (dài 50km, gói 1 trị giá 3.939 tỷ đồng và gói 2 là 3.500 tỷ đồng).
Dự án cao tốc đoạn Vạn Ninh-Cam Lộ (dài 65km, gói thầu 1 là 3.358 tỷ đồng, gói 2 là 3.476 tỷ đồng).
Hoài Nhơn-Quy Nhơn (dài 70,1km, gói số 1 trị giá 3.028 tỷ đồng, gói 2 là 2.440 tỷ đồng); Chí Thạnh-Vân Phong (dài 48km, gói 1 trị giá 4.393 tỷ đồng, gói số 2 là 4.440 tỷ đồng).
Vân Phong-Nha Trang (dài 83,35km, gói số 1 là 5.365 tỷ đồng, gói số 2 trị giá 3.549 tỷ đồng).
Ba dự án thành phần có tổng giá trị các gói thầu xây lắp từ 12.000 tỷ đồng trở lên được chia thành 3 gói thầu/dự án gồm Quảng Ngãi-Hoài Nhơn (dài 88km) với gói thầu số 1 trị giá 3.500 tỷ đồng, gói thầu số 2 trị giá 5.300 tỷ đồng và gói thầu số 3 trị giá 5.600 tỷ đồng.
Dự án đoạn Quy Nhơn-Chí Thạnh (dài 61,7km) có gói thầu số 1 trị giá 3.960 tỷ đồng, gói thầu số 2 trị giá 3.055 tỷ đồng và gói thầu số 3 trị giá 6.241 tỷ đồng.
Dự án đoạn Hậu Giang-Cà Mau (hơn 73km) được chia thành gói thầu số 1 trị giá 7.256 tỷ đồng, gói thầu số 2 trị giá 3.835 tỷ đồng, gói thầu số 3 trị giá 3.334 tỷ đồng.
Hai dự án thành phần chỉ có duy nhất một gói thầu là Bãi Vọt-Hàm Nghi (dài 35,32km) với gói thầu số 1 trị giá 6.044 tỷ đồng. Dự án đoạn Cần Thơ-Hậu Giang (dài 37,65km) với gói thầu số 1 giá trị 7.966 tỷ đồng.
Lãnh đạo Cục Quản lý đầu tư xây dựng (Bộ GTVT) đánh giá việc phân chia gói thầu dựa trên định hướng chỉ đạo của Chính phủ là không chia nhỏ gói thầu và đảm bảo cho việc thiết kế kỹ thuật, giải phóng mặt bằng, điều phối vật tư, vật liệu triển khai thi công khả thi.
Sau khi Bộ GTVT duyệt kế hoạch đấu thầu, các chủ đầu tư sẽ tiến hành đăng tải thông tin đấu thầu theo quy định.
Trong quá trình đăng tải thông tin, các chủ đầu tư cũng sẽ đồng thời xây dựng hồ sơ yêu cầu trên cơ sở khung tiêu chí cơ bản theo quy định pháp luật về đấu thầu xây dựng hiện hành, phù hợp với đặc thù dự án và điều kiện thực tế.
Dự kiến, hồ sơ yêu cầu các gói thầu xây lắp và tư vấn giám sát ưu tiên khởi công trước sẽ phát hành cho nhà thầu trước ngày 20/11 đảm bảo trước ngày 20/12 ký hợp đồng với nhà thầu để khởi công trước ngày 31/12/2022.
Nhà thầu được lựa chọn dựa vào tiêu chí nào?
Tại văn bản báo cáo Chính phủ hồi tháng 9/2022 về việc tổ chức lựa chọn nhà thầu xây lắp dự án cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2, một khung tiêu chí với 10 yếu tố xét duyệt đã được Bộ GTVT đưa ra trên cơ sở pháp luật hiện hành.
Yêu cầu chung được đưa xác định là nhà thầu độc lập và từng thành viên đối với nhà thầu liên danh phải có thời gian hoạt động trong lĩnh vực xây dựng công trình giao thông từ 5 năm trở lên.
Cùng với yêu cầu chung là các tiêu chí: Doanh thu bình quân hàng năm từ hoạt động xây dựng trong 3 năm gần đây (2019, 2020, 2021); Yêu cầu về nguồn lực tài chính; Tình hình tài chính lành mạnh; Yêu cầu về kinh nghiệm thực hiện hợp đồng tương tự; Yêu cầu về nhân sự chủ chốt; máy móc, thiết bị.
Còn theo đại diện Ban QLDA 2, sau khi Bộ GTVT duyệt kế hoạch đấu thầu, các chủ đầu tư sẽ tiến hành đăng tải thông tin đấu thầu theo quy định.
Trong quá trình đăng tải thông tin, các chủ đầu tư cũng sẽ đồng thời xây dựng hồ sơ yêu cầu trên cơ sở khung tiêu chí cơ bản theo quy định pháp luật về đấu thầu xây dựng hiện hành, phù hợp với đặc thù dự án và điều kiện thực tế.
Dự kiến, hồ sơ yêu cầu các gói thầu xây lắp và tư vấn giám sát ưu tiên khởi công trước sẽ phát hành cho nhà thầu trước ngày 20/11 đảm bảo trước ngày 20/12 ký hợp đồng với nhà thầu để khởi công trước ngày 31/12/2022.
Ông Phan Văn Thắng, Phó chủ tịch thường trực HĐQT Công ty CP Tập đoàn Đèo Cả, phương án phân chia gói thầu này không chỉ giúp việc phân loại nhà thầu lớn - nhỏ được rõ ràng, với giá trị lớn hơn các gói thầu ở giai đoạn 1 (quy mô gói thầu trung bình 1.500 tỷ đồng), các nhà thầu giao thông sẽ có cơ hội nâng cao năng lực.
Tuy nhiên, ông Thắng cũng nhìn nhận, với những gói thầu có giá trị lớn, bên cạnh yêu cầu về tài chính, cần ưu tiên những nhà thầu đã thi công những công trình tương tự về chất lượng, tiến độ.
Trong khi đó, ông Trần Chủng, Chủ tịch Hiệp hội Các nhà đầu tư công trình giao thông đường bộ Việt Nam (VASRI) cách phân chia gói thầu như trên cho thấy, Bộ GTVT đã tiếp thu đầy đủ chỉ đạo của Chính phủ về việc không chia nhỏ gói thầu để ảnh hưởng đến tiến độ và có thể tăng tổng mức đầu tư dự án.
Ông Chủng cũng cần phải lưu ý đối với những gói thầu lớn, nếu nhà thầu được lựa chọn là nhà thầu liên danh, cơ quan có thẩm quyền cần xác định kỹ năng lực của từng doanh nghiệp trong liên danh ấy.
“Cơ chế liên danh phải có nguyên tắc quản lý chặt chẽ, phân rõ nhà thầu nào đóng vai trò “leader” dẫn đầu, chịu trách nhiệm điều phối công việc trong liên danh; Việc phân chia trong liên danh thế nào để cơ quan chức năng có cơ sở kiểm soát trong quá trình triển khai, đảm bảo sự đồng bộ về tiến độ, chất lượng của dự án”, ông Chủng nói.
Theo ông Chủng, Bộ GTVT và các cơ quan chức năng cần dành sự quan tâm đặc biệt đến hai dự án thành phần cao tốc Bắc-Nam khu vực ĐBSCL là Cần Thơ - Hậu Giang và Hậu Giang - Cà Mau vì việc thi công hạ tầng giao thông ở đây rất khó khăn. Trong đó có hai yếu tố khó khăn nhất là vật liệu làm nền và xử lý nền đất yếu.
“Với những công trình có tính chất kỹ thuật phức tạp, cần chọn những nhà thầu có kinh nghiệm”, ông Chủng đề nghị./.
