Ngày 7/11, liên bộ Tài chính – Công thương đã chính thức điều hành giá xăng dầu giảm trong bối cảnh giá xăng dầu thế giới tiếp tục cảnh ảm đạm. Giá xăng dầu giảm là tin vui cho người tiêu dùng, nhưng giá dầu thô thế giới giảm lại ảnh hưởng không nhỏ đến thu ngân sách của nước ta.
Bên lề kỳ họp Quốc hội, Bộ trưởng Công thương Vũ Huy Hoàng cho VOV.VN biết: Giá dầu thô trên thị trường thế giới giảm sâu sẽ ảnh hưởng đến Việt Nam vì chúng ta cũng xuất khẩu dầu thô.
Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng nói: “Việt Nam cũng là nước xuất dầu thô. Hiện nay giá dầu thô giảm liên tục, xuống mức rất thấp trong mấy năm trở lại đây. Vừa qua, giá dầu thế giới giảm thì giá xăng dầu thành phẩm cũng sẽ giảm. Bù lại, Việt Nam có lợi vì chúng ta nhập đến 70% sản phẩm xăng dầu tiêu thụ trong nước. Tuy nhiên, giá dầu giảm như vậy thì dầu thô của mình xuất có vấn đề. Nếu so với năm ngoái, có lúc lên tới trên 100 USD/thùng, bây giờ chỉ còn 75-76 USD. Chính vì thế, thu ngân sách từ xuất khẩu dầu thô hiện nay đang giảm. Đấy là khó khăn nhưng mình không thể vừa muốn xuất được dầu thô với giá cao và muốn nhập được xăng dầu thành phẩm với giá thấp”.
Về giá thành sản xuất dầu hiện nay của Việt Nam, Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng cho hay, ông chưa kiểm tra lại nhưng theo Bộ trưởng: “Nếu xuất khẩu với giá 76 USD/thùng thì lãi rất ít”.
Trong trường hợp giá xăng dầu tiếp tục giảm sâu và còn giảm nữa, theo người đứng đầu ngành Công Thương, đầu tiên Việt Nam phải tăng cường khâu dự trữ dầu thô.
“Hiện nay, Chính phủ đã có chỉ đạo thực hiện chiến lược này. Đấy là cách vừa thực hiện đảm bảo an ninh năng lượng dầu khí cũng như ứng phó với biến đổi giá bất lợi cho khai thác và sản xuất dầu trong nước” – Bộ trưởng nói.
Để ứng phó với giá dầu giảm sâu, theo Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng, chúng ta cũng phải tăng cường công tác nghiên cứu, dự báo để điều chỉnh kế hoạch khai thác. Không phải khai thác đều trong năm mà có thể căn cứ vào diễn biến mà mình dự báo được thì anh thấy giá dầu lúc có lợi thì tăng khai thác lên với điều kiện là phải phù hợp với nhu cầu thực. Còn khi nào giá bất lợi thì giảm lượng khai thác, sản xuất.
Bộ trưởng khẳng định: “Tiến tới chúng ta phải làm theo cách này, vì bây giờ một số nước đang áp dụng, nhưng muốn làm được thì dự báo phải tương đối chính xác diễn biến, nhu cầu thị trường”.
Theo dự báo của các chuyên gia kinh tế, nếu 3 tháng nữa, giá dầu tiếp tục giảm sẽ ảnh hưởng rất lớn tới thu ngân sách. Có thể, khi đó chúng ta sẽ phải điều chỉnh giảm mục tiêu thu của năm 2014-2015. Tuy nhiên, Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng cho biết: Hiện nay chưa nói gì đến việc điều chỉnh mục tiêu này. Chính phủ đã báo cáo Quốc hội và Quốc hội đang xem xét thông qua Nghị quyết về kinh tế-xã hội và thực hiện ngân sách Nhà nước năm 2015.
Theo phân tích của Bộ trưởng, diễn biến thị trường dầu thế giới rất khó lường, vì không phải chỉ vấn đề kinh tế mà còn chính trị giữa các nước khai thác dầu với những nước nhập khẩu dầu, rồi vấn đề tranh chấp lãnh thổ, khu vực… tất cả những yếu tố này đều liên quan đến giá dầu. Tình hình xung đột chính trị giữa các quốc gia, khu vực chưa thể dự đoán sẽ đi đến đâu cho nên khó có thể dự báo chính xác xu hướng về khai thác và tiêu thụ dầu trên thế giới. Tuy nhiên, điều chúng ta có thể làm lúc này là phải tăng cường hơn nữa công tác thông tin, nắm bắt tình hình và cũng phải đưa ra một số kịch bản ứng phó với diễn biến xấu xảy ra để làm sao có thể đảm bảo vẫn khai thác được dầu nhưng hiệu quả cao nhất. Đó là câu hỏi đặt ra với Tập đoàn Dầu khí Việt Nam và các Bộ, ngành trong đó có Bộ Công thương.
“Chúng tôi cũng sẽ cố gắng làm tốt công tác tham mưu cho Chính phủ, Quốc hội” – Bộ trưởng khẳng định.
Các Kịch bản được Bộ Công thương tính đến gồm: Giá dầu có thể tiếp tục giảm như hiện nay; giảm một thời gian rồi tăng dần lên theo kiểu tiệm tiến và có thể có những đột biến tăng lên cao ngay.
Về việc điều hành giá xăng dầu, Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng cho biết: Điều hành giá xăng dầu theo qui định của Nghị định 83 có hiệu lực từ 1/11/2014. Theo Nghị định 84 thì tổ liên ngành điều hành giá xăng dầu gồm Bộ Tài chính và Công thương nhưng Bộ Tài chính chủ trì. Còn theo Nghị định 83 thì vẫn 2 bộ này nhưng thay lại Bộ Công thương là đơn vị chủ trì, Bộ Tài chính phối hợp. Tất cả những gì liên quan đến điều chỉnh xăng dầu đều có ý kiến của hai bộ.
“Từ đầu năm đến nay, chúng ta đã điều chỉnh giá xăng dầu 8 lần, tổng số tiền giảm giá đã cao hơn số tăng giá. Nghị định 83 mới có hiệu lực từ 1/11/2014 nên chưa thể đánh giá mặt được hay chưa được”.
Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng phân tích thêm một số nội dung mới trong Nghị định 83 là tạo thêm cơ hội cho các DN kinh doanh xăng dầu để cạnh tranh hơn, cái đó có lợi cho người tiêu dùng. Thứ hai, khi đã có nhiều DN tham gia trên thị trường bán lẻ xăng dầu thì buộc các DN phải luôn tìm cách phục vụ tốt hơn, cải tiến công nghệ trong phân phối, bán xăng dầu. Thứ ba, tạo điều kiện, cơ sở để thị trường xăng dầu phát triển./.