Đã 3 tháng trôi qua kể từ ngày phát hiện vụ việc Công ty Cổ phần Đường Quảng Ngãi xả nước thải chưa qua xử lý ra sông Trà Khúc, hủy diệt nguồn thủy sản vùng hạ lưu, nhưng người dân trong vùng thiệt hại vẫn chưa nhận được bất kỳ sự bồi thường hay hỗ trợ nào.
Sở Tài nguyên - Môi trường Quảng Ngãi khẳng định, hiện tượng cá chết hàng loạt trên sông Trà Khúc xảy ra từ ngày 4-5/5 là do nguồn nước bị ô nhiễm chất thải công nghiệp từ nhà máy sản xuất cồn, thuộc Công ty Cổ phần Đường Quảng Ngãi. Còn kết quả giám định của Viện Khoa học hình sự - Bộ Công an, cho rằng, không xác định được chỉ số DO (chỉ số đánh giá mức độ ô nhiễm chất hữu cơ của các nguồn nước), do mẫu nước gửi đến không được bảo quản trong môi trường lạnh và để quá lâu. Do đó, Viện Khoa học hình sự kết luận: “Không xác định được mức độ ô nhiễm nghiêm trọng đối với các mẫu nước thu được tại sông Trà Khúc”. Điều này đồng nghĩa với việc không thể khẳng định cá chết trên sông Trà Khúc là do Công ty cổ phần Đường Quảng Ngãi gây ra, và chỉ đề nghị xử phạt hành chính trong lĩnh vực vi phạm qui định bảo vệ môi trường đối với Công ty này.
Trước kết luận này, ông Bùi Bình, Phó Chủ tịch UBND huyện Sơn Tịnh cho rằng, nếu lấy mẫu nước chậm thì nguồn nước không còn như ban đầu. Nếu lấy mẫu ngay tại thời điểm đó hoặc sau vài ngày thì chắc chắn sẽ có kết luận khác.
Dư luận đặt câu hỏi, tại sao những cơ quan chuyên về lĩnh vực môi trường lại gửi mẫu nước đi giám định chậm trễ và không đúng qui chuẩn; tại sao kết quả giám định của Chi cục Bảo vệ môi trường và Trung tâm Kỹ thuật quan trắc môi trường Dung Quất lại không được công nhận? Ông Nguyễn Quốc Tân, Chi Cục trưởng Chi cục Bảo vệ môi trường Quảng Ngãi cho rằng: “Công tác kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ nguồn xả thải của các công ty, nhà máy chưa được thực hiện nghiêm. Vụ việc của Công ty Đường cho thấy sự thiếu trách nhiệm của doanh nghiệp và của cơ quan quản lý. Tình trạng này không phải lần đầu, mà đã diễn ra từ nhiều năm nay. Điều đó cho thấy chúng ta chưa kiên quyết xử lý theo đúng pháp luật các hành vi gây ô nhiễm môi trường của Công ty Đường”.
Nhà máy cồn rượu thuộc Công ty Cổ phần Đường Quảng Ngãi giờ đã được di chuyển đi nơi khác. Nhưng hậu quả mà nhà máy này để lại cho người dân vạn chài ven sông Trà Khúc vẫn còn đó. Có thể 1 năm, 2 năm và lâu hơn nữa, môi trường sinh thái vùng hạ lưu sông Trà Khúc mới trở lại bình thường. Nhưng cuộc sống của người dân vạn chài nơi đây thì không thể chờ lâu đến như vậy. Giờ họ chỉ còn biết trông chờ vào công lý và trách nhiệm của các cơ quan chức năng./.
