Phó Chủ tịch Quốc hội: Vụ Formosa là vấn đề tiềm ẩn rất lâu dài

Sáng nay (11/7), tại phiên họp thứ 50, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về báo cáo của Chính phủ về tình hình triển khai thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước 6 tháng đầu năm và các biện pháp thực hiện nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2016.

Giải pháp nào để đạt mục tiêu GDP mà Nghị quyết của Quốc hội đã đề ra khi 5 tháng qua đạt thấp; tác động từ sự cố môi trường cá chết hàng loạt ở miền Trung... là vấn đề nhận được nhiều ý kiến thảo luận.

Vụ Formosa là vấn đề tiềm ẩn lâu dài

Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ cho rằng, liên quan đến sự cố môi trường khiến hải sản chết ở miền Trung, Chính phủ đã có chỉ đạo rất quyết liệt, kịp thời để trả lời trước công chúng, tạo niềm tin với nhân dân. Tuy nhiên, nhiều điều vẫn còn băn khoăn vì sẽ tác động đến việc thực hiện mục tiêu GDP 6,7% theo Nghị quyết Quốc hội.

Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ

Theo Phó Chủ tịch Quốc hội, phần đánh giá, dự kiến trong báo cáo của Chính phủ chưa rõ. Vụ Formosa giải quyết bước đầu rất tốt, nhưng tiềm ẩn sâu sa còn rất nhiều vấn đề. Ví dụ bao giờ chúng ta khắc phục được môi trường? Để nghề cá thực hiện được, ngành du lịch tiếp tục thực hiện thì liệu đến bao giờ? Về việc giải ngân tiền đền bù của Formosa sẽ giải quyết như thề nào? Các cơ quan trách nhiệm ra sao để tiền đó đến được với dân? Nếu không giải quyết những vấn đề đó, thì vấn đề gì sẽ xảy ra?...

“Riêng tôi thấy vụ Formosa đây là vấn đề tiềm ẩn rất lâu dài, nếu không có dự kiến, lường trước thì tình hình diễn biến sẽ rất phức tạp. Và không đơn giản về mặt kinh tế, mà gắn với quốc phòng - an ninh. Có thực hiện được tăng trưởng GDP không thì đây là vấn đề tác động rất lớn” – ông Đỗ Bá Tỵ nói.

Nhấn mạnh lĩnh vực quốc phòng an ninh ảnh hưởng đến GDP, Phó Chủ tịch Quốc hội lưu ý: Khi Tòa Trọng tài Thường trực (PCA) phán quyết về vụ kiện của Philippines sẽ tác động rất lớn và phản ứng của các nước sẽ rất phức tạp, từ đối ngoại, trên biển và trên đất liền. Do đó, báo cáo cần đánh giá kỹ hơn, từ đó đưa giải pháp để thực hiện được mục tiêu GDP đề ra.

“Tôi nghĩ còn khó khăn, dù chúng ta đã có rất nhiều cố gắng. Chia sẻ Chính phủ rất vất vả, nhưng nhân dân sẽ không chấm điểm vất vả mà sẽ chấm điểm ở kết quả” – ông Đỗ Bá Tỵ bày tỏ.

Làm rõ trách nhiệm mới uy tín với dân

Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Hà Ngọc Chiến nhấn mạnh, liên quan vụ Formosa gây ra cá chết hàng loạt tại 4 tỉnh miền Trung thì báo cáo cần tập trung nhấn mạnh vào giải pháp khắc phục.

“Đây là một dự án được phê duyệt rất nhanh, đánh giá tác động môi trường được phê duyệt rất nhanh; sau khi nhà đầu tư được cấp phép thì được đáp ứng rất nhanh... Và cuối cùng là hậu quả xảy ra cũng rất nhanh” – ông Chiến bày tỏ quan điểm và cho rằng, đối với vụ Formosa phải làm rõ vai trò cơ quan quản lý nhà nước vì “phải làm rõ thì mới có uy tín với cử tri, với nhân dân”.

Theo ông Hà Ngọc Chiến, cũng nên nhìn nhận lại việc cấp phép 70 năm ở địa bàn nhạy cảm và quy mô lớn như vậy thì nên đặt vấn đề là cần phải được phê duyệt, xét duyệt ở mức nào? Có phải công trình trọng điểm quốc gia không? Tới đây triển khai thế nào, có điều chỉnh lại quy mô dự án không?

Nhấn mạnh sự cố môi trường ở miền Trung vừa qua gây hậu quả rất lớn song không phải lần đầu vì từng xảy ra vụ Vedan, Tung Kuang, Hào Dương, Nicotex..., Chủ nhiệm Uỷ ban Tư pháp Lê Thị Nga đồng tình với các kiến nghị của Uỷ ban Kinh tế của Quốc hội là Chính phủ cần rà soát lại các dự án.

“Tôi đồng tình rà soát và kiểm tra nguồn thải ở lưu vực sông, biển; đánh giá lại tất cả khu công nghiệp, nhà máy xả thải thế này” – bà Nga nêu ý kiến và đề nghị rà soát kiểm tra lại đánh giá tác động môi trường (ĐTM) của các nhà máy, dự án có khả năng gây ô nhiễm cao, dư luận phản ánh nhiều.

“ĐTM là barie quan trọng đầu tiên để bảo vệ và dự án phải vượt qua nhưng nhiều ĐTM kém, có tính chất đối phó, có bản copy cắt dán ở các dự án khác nhau và công tác phê duyệt, theo dõi, kiểm tra sau này không đạt. Phải báo cáo Quốc hội theo đề nghị của Uỷ ban Kinh tế là rà soát, đánh giá kiểm tra lại ĐTM của các dự án mà hiện nay người ta nghi có vấn đề về môi trường xem có thực sự đáp ứng yêu cầu, có cắt dán không và nếu có thì trách nhiệm thuộc về ai” – bà Lê Thị Nga nêu quan điểm./.