“Để báo chí chính thống đóng vai trò chủ đạo trong mặt trận thông tin, đáp ứng yêu cầu nhanh, chính xác, đầy đủ, kịp thời mọi vấn đề của đời sống xã hội, đẩy lùi thông tin giả, thông tin xấu trên mạng xã hội”. Đây là ý kiến của nhiều đại biểu tại Hội thảo khoa học quốc gia  “Vai trò của báo chí, xuất bản trên lĩnh vực tư tưởng – văn hóa ở Việt Nam hiện nay” do Học viện Báo chí và Tuyên truyền phối hợp với Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia sự thật tổ chức sáng nay 20/6, tại Hà Nội.

Tại hội thảo, các đại biểu nhận định: Với sự lãnh đạo, chỉ đạo kịp thời của Đảng và sự quản lý của Nhà nước, nền báo chí nước ta đã phát huy vai trò to lớn trên lĩnh vực tư tưởng văn hóa, góp phần hình thành và phát triển đường lối đổi mới, tuyên truyền chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước, nâng cao nhận thức về mọi mặt cho các tầng lớp nhân dân.

Toàn cảnh hội thảo. (Ảnh: Hà Nội mới)

Tuy nhiên, trong những năm qua, trên lĩnh vực tư tưởng - văn hóa, báo chí xuất bản bộc lộ một số hạn chế như: nhiều nội dung giáo dục tuyên truyền trên hệ thống báo chí, xuất bản chưa phù hợp với tình hình hiện nay; đội ngũ cán bộ làm công tác báo chí, xuất bản và đội ngũ cán bộ làm công tác tư tưởng - văn hóa chưa thực sự gắn kết trong công tác định hướng tư tưởng - văn hóa.

Theo ông Phạm Chí Thành, quyền Giám đốc, Tổng biên tập Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia Sự thật: Hiện cả nước có 844 cơ quan báo in, 59 nhà xuất bản hoạt động, với hơn 19.000 nhà báo được cấp thẻ. Với hệ thống báo chí, xuất bản hùng hậu và hoạt động sôi động như vậy, nhưng vẫn có lúc, có nơi mạng xã hội lấn lướt và để các luồng thông tin xấu ảnh hưởng tới công tác tư tưởng; nhiều vấn đề phức tạp nảy sinh trên lĩnh vực tư tưởng - văn hóa vẫn chưa được giải quyết thỏa đáng.

Ông Phạm Chí Thành cho biết: "Chúng ta thẳng thắn thừa nhận, hiện nay xuất hiện nhiều công cụ, phương tiện truyền thông mới, hiện đại chưa được hệ thống báo chí xuất bản khai thác, sử dụng hiệu quả để phục vụ công tác tư tưởng, văn hóa. Trong khi đó, các thế lực thù địch, phản động lại đang tận dụng triệt để các công cụ phương tiện này để tấn công nền tảng tư tưởng văn hóa của chúng ta".

Khẳng định vai trò của báo chí xuất bản đối với lĩnh vực tư tưởng văn hóa, các đại biểu cho rằng, trong bối cảnh mới hiện nay, báo chí phải đặt trong sự phát triển của cách mạng công nghiệp 4.0. Do đó, báo chí không thể làm công tác tư tưởng – văn hóa theo cách cũ mà cần đổi mới phương thức, thông tin kịp thời, định hướng nhanh nhạy. Bên cạnh đó, quản lý, xử lý nghiêm minh những trang mạng xã hội, facebook cá nhân cố tình tung tin giả, thông tin xấu độc. PGS-TS Vũ Văn Phúc, Phó chủ tịch Hội đồng khoa học các cơ quan Đảng Trung ương, nguyên Tổng biên tập Tạp chí Cộng sản cho rằng: Cần để báo chí chính thống làm chủ trận địa thông tin, thông tin nhanh, chính xác, đầy đủ, kịp thời mọi vấn đề của đời sống xã hội, đẩy lùi thông tin giả, thông tin xấu trên mạng xã hội.

PGS-TS Vũ Văn Phúc cho biết: "Theo tôi, chính báo chí của chúng ta phải lên mạng xã hội, phải có những facebook của chúng ta để thông tin những vấn đề nhanh nhạy kịp thời nhất cho xã hội trước khi báo chí truyền thống chúng ta triển khai. Nếu chúng ta cứ chờ tin hôm nay mai mới in báo thì không kịp nữa rồi. Vì vậy, chúng tôi cho rằng, phải chuyển báo chí của chúng ta thành báo chí số. Các cơ quan chức năng của Đảng, Nhà nước, các tổ chức… phải có một người hường xuyên cung cấp thông tin nhanh nhạy cho báo chí chính thống để chúng ta thông tin sớm nhất và nhanh nhất."

Đối với công tác xuất bản, các đại biểu cho rằng, cần nâng cao chất lượng đội ngũ biên tập, xuất bản, hỗ trợ hình thành kênh phân phối sách thông qua các chính sách khuyến khích hình thức hợp tác giữa nhà xuất bản với các tổ chức tiêu thụ. Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng tăng cường quản lý thị trường, kiên quyết chống in lậu, chống gian lận thương mại./.