Đại biểu Phan Thái Bình (đoàn Quảng Nam) cho rằng, báo cáo về phòng ngừa vi phạm pháp luật và tội phạm đã nêu khá toàn diện, tuy nhiên ông đề nghị phân tích rõ hơn vì sao tỷ lệ tội phạm gây rối trật tự công cộng và chống người thi hành công vụ tăng cao trong năm 2021, ngoài tác động của tình hình dịch bệnh thì có nguyên nhân gì khác, để từ đó có giải pháp phù hợp.
Nhấn mạnh trong công tác phòng chống dịch bệnh, thiên tai có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, của nhân dân rất tích cực, trong đó có nhiều hoạt động nhân đạo, từ thiện.
Tuy nhiên, tình hình từ thiện, kêu gọi vận động trong công tác phòng chống dịch, thiên tai vừa qua trên mạng xã hội xảy ra việc tranh chấp, nói xấu lẫn nhau làm ảnh hưởng đến an ninh trật tự, thuần phong mỹ tục, văn hóa truyền thống.
“Đề nghị cơ quan chức năng, đặc biệt là cơ quan điều tra và cơ quan tư pháp vào cuộc mạnh mẽ, kịp thời, làm rõ để trả lời cho công luận, cho cử tri là ai đúng ai sai. Từ đó có giải pháp, đặc biệt là kiến nghị Chính phủ, Quốc hội có hành lang pháp lý một cách minh bạch, rõ ràng để làm tốt hơn công tác nhân đạo, từ thiện trong thời gian tới, đảm bảo an ninh trật tự, an toàn xã hội, chứ không thể để diễn ra dai dẳng như thế mà không có câu trả lời cuối cùng” – đại biểu Phan Thái Bình nêu ý kiến và cho rằng cần hết sức quan tâm vấn đề này.
Đại biểu này cũng đề nghị đánh giá việc thực hiện chính sách hình sự mới trong Bộ luật Hình sự năm 2015 có hiệu lực kể từ ngày 1/1/2018 như trách nhiệm hình sự của pháp nhân. “Vì sao đến nay chưa xử lý được trường hợp nào? Cần đánh giá lại xem khó khăn gì, vướng mắc ở đâu, để đảm bảo quy định khả thi, đi vào thực tiễn” – ông Phan Thái Bình đặt vấn đề.
Đại biểu Phạm Văn Hoà (đoàn Đồng Tháp) tán thành với đánh giá công tác phòng chống tham nhũng thời gian qua rất được Đảng, Nhà nước quan tâm chỉ đạo quyết liệt. Công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức, phát huy vai trò của người đứng đầu và quy trách nhiệm khi xảy ra tình trạng tham nhũng trong cơ quan, đơn vị được người dân đồng tình, ủng hộ. Có nhiều biện pháp phòng ngừa hữu hiệu, công tác thanh tra, kiểm toán, giám sát và thực thi xử lý vi phạm cương quyết, không có vùng cấm.
“Tham nhũng lãng phí từng bước được ngăn chặn, tạo sự tin tưởng của cán bộ, đảng viên và nhân dân, góp phần làm lành mạnh, trong sạch bộ máy Nhà nước” – ông Phạm Văn Hòa nói.
Tuy nhiên, theo đại biểu, vẫn còn tình trạng tham nhũng, tiêu cực, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp trong khu vực hành chính, dịch vụ công. “Đặc biệt là trong lĩnh vực mà nhân dân nghĩ rằng nơi đây là an toàn, liêm khiết, trong sạch nhất nhưng lại có một bộ phận vi phạm tới mức phải truy cứu trách nhiệm hình sự, gây bức xúc trong nhân dân, giảm lòng tin ở những người mà mình tin tưởng nhất”.
Do đó, ông Phạm Văn Hoà đề nghị cần tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về PCTN cho công chức, viên chức, người lao động để ngăn chặn, phòng ngừa tham nhũng.
Cùng với đó là tiếp tục với tinh thần tiến công trong công tác thanh tra, kiểm toán, giám sát trên các lĩnh vực dễ phát sinh tham nhũng, nhất là thời gian gần đây, dư luận quan tâm nhiều về mua sắm trang thiết bị y tế, các gói hỗ trợ an sinh xã hội, các khoản đóng góp của nhân dân trong hoạt động từ thiện.
Cơ quan có thẩm quyền cũng sớm ban hành các quy định cụ thể về kiểm soát tài sản thu nhập của công chức, viên chức, người đứng đầu nhằm khắc phục những hạn chế của công tác này trong thực tế. Vì khi sự việc xảy ra, các cơ quan chức năng rất khó xử dẫn tới tài sản tham nhũng thu hồi thấp do vướng về mặt pháp lý.
Trước ý kiến của đại biểu Quốc hội như tranh chấp, xung đột, có hành vi lợi dụng mạng gây mất thuần phong mỹ tục, phản cảm liên quan đến hoạt đồng từ thiện, phát biểu tại phiên họp, Viện trưởng Viện KSND tối cao Lê Minh Trí cho biết, Bộ luật hình sự hiện hành quy định tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân. “Thời gian sắp tới có lẽ cơ quan điều tra, Viện kiểm sát nhân dân, Tòa án nhân dân thống nhất xem xét hành vi này để xử lý đảm bảo trật tự kỷ cương trong xã hội” – ông Lê Minh Trí nói.
Trước đó, khi trình bày báo cáo thẩm tra trước các báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật, công tác thi hành án; các báo cáo công tác của Viện trưởng Viện KSND tối cao, Chánh án TAND tối cao năm 2021, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga nói: “Dư luận cử tri ghi nhận sự đóng góp tích cực của một số cá nhân hoạt động từ thiện. Tuy nhiên, để ngăn ngừa khả năng xảy ra tình trạng trục lợi khi thực hiện hoạt động từ thiện có kêu gọi đóng góp từ nhân dân thì cần có quy định của pháp luật”.
Cơ quan của Quốc hội đề nghị Thanh tra Chính phủ, Kiểm toán Nhà nước, các cơ quan hữu quan tập trung hơn vào những lĩnh vực nổi cộm, đang gây bức xúc trong dư luận gần đây như: lĩnh vực y tế, giáo dục và huy động các khoản đóng góp của nhân dân để hoạt động từ thiện.../.