Chiều 2/12, tại buổi họp báo thường kỳ tháng 11 của Bộ Công Thương, để trấn an nỗi bức xúc của dư luận về việc giá gas tăng cao, ông Nguyễn Xuân Chiến, Vụ phó Vụ thị trường trong nước đưa ra lời khuyên: “Người tiêu dùng có thể lựa chọn mặt hàng thay thế như củi.” – Bình luận về lời khuyên của vị công bộc này, nhà báo Trung Tuyến khẳng định: Tất nhiên là đùa!

Chưa đầy một ngày sau lời khuyên ấn tượng rằng người dân nên dùng củi vì giá gas quá cao, ông Vụ phó Vụ thị trường trong nước của Bộ Công thương đã nổi tiếng với biệt danh Chiến Củi. Lòng dân rất nhạy, và đặc biệt nhạy với những lời khuyên nhủ của những người có chức sắc, lại với một phát ngôn đi sâu vào thùng gạo của hàng chục triệu gia đình Việt Nam trong thời buổi suy thoái kinh tế này.

Người dân bức xúc vì lời khuyên "như là đùa" của ông Chiến Củi trước tình trạng giá gas tăng cao (Ảnh Tri Thức Trẻ)

Ông Chiến Củi khuyên người dân nên dùng củi thay gas trước hết là một hành động đáng ngợi khen. Bởi khi đưa ra một lời khuyên như thế, ít ra ông cũng đã quan tâm, đã nghĩ đến những khó khăn của người dân khi một mặt hàng thiết yếu bị đẩy giá quá đà. Việc kiểm soát giá cả thị trường là trách nhiệm của ông. Dù không phải lúc nào cũng dễ dàng hoàn thành nhiệm vụ, nhưng không vô cảm hoàn toàn thì cũng là quý rồi. Tuy nhiên, đó là một lời khuyên bất khả thực hiện.

Những căn bếp của dân được thiết kế sử dụng bếp gas đã vài chục năm không thể cải tạo dễ dàng để đun củi. Trữ lượng rừng Việt Nam cũng không còn đủ đáp ứng nhu cầu đun nấu của thị dân. Đã đành! Vậy thì vì sao ông Chiến khuyên người dân đun củi thay gas?

Những người có tư tưởng thiếu bi quan hẳn sẽ cho rằng ông Chiến đưa ra lời khuyên đó chẳng qua để bắt bí nhân dân. Rằng, nếu các người không đủ tiền mua gas thì hãy dùng củi mà đun, ai bắt các người phải đun gas để mà kêu đắt!

Nói như vậy là không xây dựng. Vì công bộc của dân ai lại đi bắt bí người dân như thế? Quản lý giá gas không hiệu quả dĩ nhiên là trách nhiệm của Bộ Công thương rồi. Không làm được việc đó, hẳn ông Chiến đau lắm chứ, hối hận lắm chứ, ai lòng dạ nào mà còn đi thách thức sự giận dữ của người dân?

Ông Chiến Củi là công bộc của dân, sống bằng tiền thuế của người dân, chắc chắn sẽ không dại gì lại đi thách thức dân. Vậy nhưng ông khuyên người dân dùng củi thay gas đấy! Nhưng mà thế thì sao? Ông Chiến Củi nói đùa đấy! Vì thực ra, trước những sự việc không kiểm soát được, ngoài nói đùa ra thì những người như ông Chiến sẽ chẳng thể làm gì.

Cá nhân ông Chiến chẳng thể làm gì khi giá gas vượt ra ngoài khả năng kiểm soát. Bởi, việc của ông là làm đúng quy trình kiểm soát giá. Đã đúng quy trình mà vẫn không kiểm soát được thì chịu thôi. Mọi việc đều thế, đâu phải tại giá gas.

Giá cả thị trường lắt léo lắm, nó chẳng đứng yên để mà dễ kiểm soát. Đến to đùng, bất động như cái thủy điện mà vẫn gây lụt chết cả người dù xả nước đúng quy trình đấy thôi. Quy trình, nói chung là nghiêm ngặt, nhưng nghiêm ngặt đến mấy thì vẫn không dễ để kiểm soát mọi thứ. Có gì nghiêm ngặt bằng quy trình kiểm soát hàng hóa ở sân bay? Thế mà hàng tấn ma túy vẫn lọt khe để cất cánh, dẫu mọi quy trình đều được thực hiện đúng.

Một bộ phận cán bộ đảng viên thoái hóa biến chất dù đều được bổ nhiệm đúng quy trình. Một đống ma túy bay lên trời dù được kiểm tra đúng quy trình. Hàng triệu khối nước bất thần đổ vào đầu dân dù thủy điện xả nước đúng quy trình. Và giá gas nhảy nhót dù được kiểm soát đúng quy trình. Vậy thì, chẳng ai có lỗi trong bất cứ việc gì ngoài những cái quy trình. Mà chẳng ai lại đi kỷ luật, cách chức, hay bỏ tù cái quy trình, cho dù nó có gây thiệt hại đến đâu.

Trở lại chuyện ông Chiến Củi. Nếu như việc kiểm soát giá gas được Vụ thị trường trong nước Bộ Công thương thực hiện đúng quy trình thì dĩ nhiên việc tốt nhất mà ông Chiến có thể làm được là an ủi dân chúng. Mà nếu bạn đứng ở chỗ của ông Chiến để an ủi dân chúng thì bạn sẽ làm gì? Hứa hẹn sẽ kiểm soát giá gas hay sao? Đó là việc của quy trình, quy trình thì vô tri, vô giác, làm sao mà hứa được? Ông Chiến hẳn chẳng thể hứa thay. Vậy thì, trong trường hợp đó, nói đùa để nỗi lo toan có sắc màu hài hước là một lựa chọn tích cực mà. Ông Chiến đùa đấy! Nếu bạn thấy buồn cười thì cười đi!./.