Chiều hôm qua, nhiều người Hà Nội bàng hoàng, quặn thắt khi 3 chiến sỹ PCCC sau khi cứu 8 người bị nạn thoát ra ngoài an toàn đã hy sinh trong vụ hỏa hoạn ở quán karaoke 231 Quan Hoa, phường Quan Hoa, quận Cầu Giấy (Hà Nội).
Đây không phải là lần đầu xảy ra những vụ cháy quán karaoke gây hậu quả nghiêm trọng như vậy, mà trước đó ở Hà Nội cũng đã xảy ra các vụ cháy quán karaoke khiến nhiều người thương vong, điển hình là vụ cháy dữ dội ở quán karaoke 43G Giảng Võ (Hà Nội) vào tháng 5/2014 khiến 5 người chết gồm chủ quán và 4 nhân viên; vụ cháy tại quán karaoke năm 2016 số 68 Trần Thái Tông (Dịch Vọng Hậu, Cầu Giấy) khiến 13 người chết…
Vì sao các vụ cháy quán karaoke thường để lại hậu quả nghiêm trọng? Trước hết, là do một số cơ sở kinh doanh chưa tuân thủ đúng các tiêu chuẩn về phòng cháy chữa cháy, hoạt động khi chưa đủ điều kiện cho phép. Vụ cháy quán karaoke ở 68 Trần Thái Tông (Dịch Vọng Hậu, Cầu Giấy) khiến 13 người chết là một ví dụ. Theo kết quả điều tra, thời điểm xảy ra vụ cháy, cơ sở này đang sửa chữa, lắp đặt quán, chưa hoàn thiện, chưa có biên bản nghiệm thu về PCCC, giấy chứng nhận đủ điều kiện về an ninh trật tự, giấy phép kinh doanh karaoke nhưng chủ quán vẫn cho khách vào hát.
Cùng với đó, một điều dễ thấy là phần lớn các cơ sở kinh doanh karaoke hiện nay đều được thiết kế khá đặc trưng theo kiểu nhà hộp hay dạng nhà ống, không có ban công. Bề mặt tường là vật liệu xốp cách âm. Mặt ngoài thường được quây kín bằng các biển hiệu lớn nên khi xảy ra cháy nổ rất mất thời gian và khó khăn trong công tác cứu hộ cứu nạn.
Một số quán karaoke kinh doanh trong các ngõ nhỏ, xe cứu hỏa không thể tiếp cận hiện trường khi xảy ra hỏa hoạn. Trong vụ cháy quán karaoke ở 43 Giảng Võ (Hà Nội) khiến 5 người tử vong, cơ sở kinh doanh này nằm trong ngõ nhỏ nên xe PCCC cũng rất khó tiếp cận, phải đỗ từ xa gây khó khăn cho công tác phòng cháy chữa cháy…
Theo Luật Đầu tư năm 2014 và các Nghị định 96/2016-/Đ-CP và Nghị định 54/2019/NĐ-CP quy định về kinh doanh dịch vụ karaoke, vũ trường thì các cơ sở kinh doanh phải đáp ứng đủ các tiêu chuẩn giấy phép, về PCCC, trang thiết bị… trong đó quy định rõ: Diện tích của phòng karaoke phải đạt từ 20m2 trở lên. Diện tích không tính những công trình phụ và bảo đảm được đầy đủ điều kiện trong việc phòng chống về cháy nổ, cách âm. Chất liệu cửa của phòng karaoke phải bằng kính trong suốt. Từ bên ngoài đảm bảo nhìn thấy bên trong phòng…
Nhưng trên thực tế, nhiều cơ sở kinh doanh karaoke chưa tuân thủ đúng các quy định này. Nhiều nơi tận dụng tối đa diện tích để kinh doanh nên thiết kế phòng ốc, cầu thang thoát hiểm rất nhỏ, không đúng quy định. Cửa phòng thì thường bịt kín bằng cửa kín bao xốp. Chưa kể, đa số các quán karaoke để “đèn mờ” cả trong phòng và các lối đi, nên khi xảy ra sự cố, mọi người trong lúc hoảng loạn thường mất phương hướng, không xác định được biển hiệu và đường thoát thân…
Nhiều cơ sở kinh doanh karaoke không đủ tiêu chuẩn về PCCC, trang thiết bị như vậy nhưng vẫn hoạt động thường xuyên, chỉ khi xảy ra sự cố hay hỏa hoạn thì mới bị phát hiện sai phạm hoặc vi phạm các tiêu chuẩn hoạt động theo quy định.
Vì thế, để hạn chế những vụ cháy gây nhiều hệ lụy đau lòng, rất cần sự vào cuộc mạnh mẽ hơn nữa của các cơ quan chức năng liên quan. Trước hết, từ các cơ quan cấp phép, chỉ cấp phép cho những cơ sở kinh doanh karaoke đủ điều kiện, đặc biệt là về phòng cháy chữa cháy. Kiên quyết nói không với các cơ sở kinh doanh “lách luật”, phòng ốc, vị trí, thoát hiểm, trang bị PCCC…không đảm bảo các điều kiện PCCC khi xảy ra hỏa hoạn.
Cùng với đó, chính quyền sở tại, cơ quan kiểm tra, thanh tra phải nắm rõ các cơ sở kinh doanh trên địa bàn, “nhất cử, nhất động” của các cơ sở này như mở rộng kinh doanh, sửa chữa, cơi nới cơ sở… đều được sát sao để “tuýt còi” hay xử lý nghiêm khi có sai phạm.
Phần lớn các vụ cháy đều từ việc thiếu hiểu biết và bất cẩn của con người. Vì thế để giảm thiểu hậu quả đau lòng từ các vụ hỏa hoạn, trên hết vẫn là ý thức của mọi người, đặc biệt là chủ cơ sở kinh doanh, nhân viên phục vụ và khách hàng trong việc thực hiện đầy đủ các quy định cũng như trang bị các kiến thức cơ bản về phòng cháy chữa cháy./.