Trẻ vào lớp 1, phụ huynh nên chuẩn bị các kỹ năng cần thiết

Năm nào cũng vậy, vào những ngày cuối tháng 7, đầu tháng 8, hầu hết các trường Tiểu học trên cả nước đều tổ chức đón trẻ vào lớp 1.

Bước vào ngôi trường cấp I với không gian sinh hoạt lạ lẫm, với bạn bè, thầy cô mới, nhiều bé ngày đầu tiên nhập học đã không tránh khỏi bỡ ngỡ, òa khóc ngay khi rời khỏi vòng tay cha mẹ. Ánh mắt ngơ ngác, đôi tay túm chặt lấy vạt áo khi cha mẹ đưa đến trường là hình ảnh thường thấy của các bé lớp 1 trong ngày đầu đến lớp.

Nhiều phụ huynh lo lắng, không yên tâm, nên đã đưa con đến trường rồi theo chân con vào tận lớp học và không ngừng dỗ dành, an ủi mỗi khi con òa khóc. Nhưng rồi các bé cũng phải theo cô vào lớp, ánh mắt không ngừng hướng về phía người thân của mình.

Ngày đầu đến lớp, em bé này đã khóc và luôn dõi theo mẹ

Con vào lớp 1, cha mẹ âu lo

Tay túm chặt vạt áo mẹ, bé An Huy (lớp 1C, Tiểu học Đại Từ, quận Hoàng Mai, Hà Nội) đã òa khóc khi lần đầu tiên mẹ dẫn cậu tới lớp học. Ngay cả khi bước vào lớp, ngồi cùng các bạn, Huy vẫn nhất định không chịu buông tay mẹ. Cuối cùng, chị Hằng - mẹ cậu bé phải ngồi cạnh suốt buổi thì bé mới yên tâm.

Chị Hằng nhìn con e ngại: “Cháu Huy rất nhút nhát, kể cả ở lớp mẫu giáo cũng vậy. Vì thế, tôi phải nghỉ làm một buổi để đưa cháu tới lớp”.

Với bản tính nhút nhát của con, chị Hằng cho biết, có thể một vài buổi đầu, chị phải đến lớp cùng con, nhờ cô giáo hướng dẫn, dỗ dành và cho cháu làm quen với các bạn rồi chị mới yên tâm đi làm.

Nhiều bé bày tỏ rằng, tuy trường tiểu học rộng và rất đẹp, nhưng lại thích học mẫu giáo hơn, vì ở đây không có đồ chơi. Các bé chưa quen bạn nào hết nên thấy chán. Tuy vậy, không ít bé tỏ ra thích thú khi được đến trường. Bé Nguyễn Thảo Phương (học sinh lớp 1, Tiểu học Chu Văn An, Hà Nội) ngày đầu đến trường đã quen được với nhiều bạn nên tỏ ra rất vui. Bé Phương cho biết: “Con thích đi học hơn ở nhà, vì ở nhà không có bạn nên buồn. Cô giáo ở trường rất hiền, con mong ngày nào cũng được đi học”.

Làm thế nào để con tự tin và nhanh chóng thích nghi với môi trường mới là băn khoăn của nhiều phụ huynh. Anh Nguyễn Đức Quang (phường Hoàng Liệt, Hà Nội) có con năm nay vào lớp 1 tâm sự: “Cháu nhà tôi là con lớn, năm nay vào lớp 1 nên gia đình rất lo lắng. Sang môi trường mới, học tập gò bó hơn nên cháu sẽ gặp khó khăn trong thời gian đầu, tôi hy vọng cháu sẽ nhanh chóng quen dần. Mùa hè, tôi cũng cho cháu đi học các lớp kỹ năng mềm, tham gia hội hè để cháu tự tin và nhanh hòa đồng hơn”.

Anh Quang cho biết, ban đầu anh định cho cháu đi học thêm hè nhưng ở trường mầm non, nhất là mầm non 5 tuổi, các cô cũng dạy cho cháu được khá nhiều nên anh quyết định không cho cháu đi học thêm nữa. Hiện tại, con trai anh đã biết được hết bảng chữ cái, biết nhận mặt chữ cái ở các dạng viết khác nhau, đánh vần được các từ đơn giản và tính nhẩm được bằng tay trong phạm vi từ 1 đến 10.

Lúc ở nhà, anh Quang cũng cho con tập dần thời gian ngồi bàn học, tự tập cho cháu học đánh vần, học toán trong phạm vi 100. Nhưng anh quan điểm cho cháu vừa học vừa chơi vì mới lớp 1, chỉ cần cho cháu quen với môi trường đi học và rèn cho cháu ý thức là chính.

Dù đã từng có “kinh nghiệm” với trẻ vào lớp 1, nhưng đến cháu thứ hai, chị  Nguyễn Thị Hương (quận Tây Hồ, Hà Nội) vẫn không khỏi lo lắng: “Trẻ vào lớp 1 có rất nhiều thay đổi về môi trường và yêu cầu học tập nên gia đình không khỏi lo lắng”.

Ngay từ hè, gia đình chị đã chuẩn bị tâm lý cho bé trước khi cháu thực sự bước vào lớp 1. Trước ngày nhập trường, chị đưa con đến thăm trường lớp để bé quen dần với môi trường mới. Chị chỉ cho bé lớp học của bé có những lối đi nào để vào lớp, bàn ghế được sắp xếp như thế nào, nhà vệ sinh ở đâu... Có lẽ nhờ vậy mà ngay ngày đầu đến trường, bé Phương con chị đã không bị bỡ ngỡ và tỏ ra hứng thú với việc đi học.

Phụ huynh sẽ là cầu nối giúp trẻ vượt qua khó khăn

 Theo nhiều nhà giáo, chuyên gia tâm lý học, tâm trạng lo lắng, sợ sệt khi trẻ bắt đầu chuyển đổi cấp học từ mầm non sang tiểu học là điều bình thường, đặc biệt là đối với trẻ bắt đầu đi học lớp 1.

Bà Trần Thị Thắm, Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục Tiểu học (Bộ GD-ĐT) cho biết: Bộ GD-ĐT đã chỉ đạo Sở GD-ĐT các địa phương yêu cầu các trường phải dành thời gian đầu của năm học để hướng dẫn các em nhỏ làm quen với môi trường tiểu học, thời gian học và vui chơi theo giờ quy định.

Nhiều phụ huynh vì quá bận rộn với công việc nên đã phó mặc cho nhà trường trong việc giáo dục con cái. Điều này không tốt trong việc định hình tính cách, tâm lý và sự phát triển của trẻ.

Theo bà Trần Thị Thắm, phụ huynh cần phải phối hợp nhà trường trong việc giáo dục con em. Họ cần tạo dựng tâm lý cho trẻ khi học tập ở môi trường mới.

Hiện nay, có nhiều phụ huynh thường chỉ chú ý đến việc trẻ đi học về thì được bao nhiêu điểm mà ít quan tâm đến thái độ, tâm trạng của con khi đến lớp có vui vẻ, thoải mái không.

Thời gian đầu, phụ huynh nên theo sát con xem có bỡ ngỡ, khó khăn gì để chia sẻ, tháo gỡ khó khăn cùng các bé.

Trong giáo dục con cái, phụ huynh không nên quá chiều con. Việc gì cũng làm thay con thì sẽ dẫn đến khi trẻ tiếp xúc với môi trường mới sẽ không biết xử lý như thế nào. Để các bé đến trường không bỡ ngỡ, sợ hãi, các bậc phụ huynh cần chuẩn bị kỹ về tâm lý, những kỹ năng cần thiết cho con.

TS Nguyễn Hồng Thuận, Trưởng phòng Giáo dục học của Trung tâm Tâm lý giáo dục, Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam cho biết, có nhiều trẻ bắt đầu đi học lớp 1 còn khóc nhè, hay đái dầm. Nhiều trẻ khác rất nghịch ngợm, hay chạy nhảy trong lớp. Tình trạng này không chỉ diễn ra vài ba ngày mà kéo dài một thời gian dài.

Tuy nhiên, có nhiều trẻ khi bắt đầu đi học lớp 1 là thích nghi rất nhanh với môi trường học tập mới.

Theo TS Nguyễn Hồng Thuận, cha mẹ có vai trò rất lớn trong việc định hình tâm lý cho trẻ khi bắt đầu vào lớp 1. Nhiều phụ huynh cứ lo chuẩn bị cho con học chữ, làm Toán trước khi đi học là không cần thiết. Việc phụ huynh cần làm là phải nắm bắt được tính cách của con mình và có sự chuẩn bị tâm lý cho trẻ khi bắt đầu vào lớp 1.

Ở trường mầm non, các bé chủ yếu là chơi nhưng khi lên bậc tiểu học thì phải khép vào môi trường học tập, với thời gian học dài hơn. Vì vậy, trước khi bước vào lớp 1, các bậc phụ huynh cần tạo cho trẻ thói quen ngồi vào bàn học đúng tư thế, hướng dẫn trẻ tập trung khi học như cho con tập trung tô màu khi vẽ vào một thời gian nhất định. Ngoài ra, phụ huynh cần hướng dẫn trẻ những việc tự làm như đi vệ sinh cá nhân khi học ở môi trường mới. Đối với những trẻ nhút nhát hay sợ sệt, phụ huynh có thể đưa trẻ đến trường tiểu học trước và giới thiệu qua về ngôi trường mới để các em thích nghi dần.

Để tạo niềm hứng thú cho trẻ mỗi khi đến trường, phụ huynh sẽ là nhân tố tác động rất quan trọng và quyết định tới sự thành công trong việc giáo dục con em./.