"Bộ Y tế tổ chức họp, làm việc định kỳ với hiệp hội, doanh nghiệp dược phẩm và các bộ ngành liên quan để xử lý ngay các vấn đề cụ thể phát sinh trong thực tiễn”. Đây là nhấn mạnh của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam tại buổi làm việc với Bộ Y tế, các hiệp hội, doanh nghiệp trong nước, nước ngoài về tình hình, kết quả thực hiện Chương trình phát triển công nghiệp dược, dược liệu sản xuất trong nước đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, diễn ra sáng nay, tại Hà Nội.
Theo Cục Quản lý dược, nước ta có 228 nhà máy sản xuất dược đạt tiêu chuẩn GMP-WHO, trong đó 14,3% tự động hoá hoàn toàn, 68,1% có thiết bị tự động. Hiện các doanh nghiệp dược phẩm chủ yếu tập trung sản xuất thuốc tương đương thuốc phát minh (thuốc generic), chưa chú trọng vào nghiên cứu sản xuất thuốc công nghệ cao, thuốc mới thuốc chuyên khoa đặc trị, thuốc phát minh…Việc đàm phán giá, đấu thầu tập trung thuốc phát minh còn chậm có nhiều nguyên nhân trong đó có tình trạng thiếu thông tin tham khảo, so sánh giá.
Chính sách quản lý giá thuốc, định hướng sử dụng thuốc generic… cũng hạn chế việc chuyển giao công nghệ sản xuất thuốc mới, thuốc phát minh. Quy định bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, chống hàng giả, hàng nhái còn gây lo ngại cho nhà đầu tư, doanh nghiệp trong nước và nước ngoài. Hoạt động đầu tư cho nghiên cứu và phát triển còn rất khiêm tốn, chưa nghiên cứu, sản xuất được các loại thuốc với dạng bào chế hiện đại, tối ưu hóa công thức…
Nêu những bất cập trong hoạt động đấu thầu, cấp số đăng ký lưu hành thuốc, một số đại biểu cho rằng cần tháo gỡ, cải cách triệt để các thủ tục hành chính như cấp số đăng ký lưu hành thuốc; tiền kiểm, hậu kiểm trong lĩnh vực dược phẩm; cùng với những ưu đãi về thuế, đất đai, tín dụng sẽ thúc đẩy công nghiệp dược trong nước phát triển. Theo ông Lê Văn Sơn, Chủ tịch HĐQT Tổng Công ty Dược Việt Nam, các doanh nghiệp dược Việt Nam hiện nay rất khó khăn về tài chính bởi để có một doanh nghiệp sản xuất thuốc mới cần ít nhất 4-5 năm để chuẩn bị nhà máy, đăng ý sản phẩm.
"Tôi kiến nghị chính sách đầu tư đối với các doanh nghiệp tham gia và thực hiện chương trình phải có chính sách ưu tiên về tín dụng, tôi nghĩ đó là cơ hội để doanh nghiệp phát triển sản xuất, tham gia chuyển giao công nghệ thuốc và biệt dược. Về thể chế, trong góc độ xây dựng luật thời gian tới cần nghiên cứu rà soát cụ thể và rõ các chính sách ưu đãi cho các doanh nghiệp tham gia vào phát triển công nghiệp dược", ông Lê Văn Sơn cho hay.
Các ý kiến đề nghị các lĩnh vực công nghiệp dược cần tập trung thu hút đầu tư vào công nghệ bào chế và nâng cao chất lượng sản phẩm; sản xuất nguyên liệu; xây dựng các trung tâm nghiên cứu vaccine, sinh phẩm và chuyển giao công nghệ vaccine đa giá; phát triển nguồn dược liệu trong nước; nâng cao năng lực nghiên cứu, kiểm nghiệm dược phẩm.
Khẳng định tinh thần sửa Luật Dược nhanh nhất có thể, Phó Thủ tướng lưu ý Bộ Y tế, cơ quan soạn thảo, tập trung xử lý những vấn đề trước mắt. Đồng thời, quan tâm tới mục tiêu dài hạn như định hướng phát triển công nghiệp dược, hệ thống phân phối. các hiệp hội, doanh nghiệp dược không chỉ phản biện chính sách mà cần chủ động đề xuất cụ thể với bộ, ngành liên quan để tháo gỡ từng điểm bất cập, vướng mắc trong thực tiễn.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam yêu cầu: "Bộ Y tế phải có sinh hoạt thường kỳ với các Bộ, phải làm chuyên đề với từng bộ. Ví dụ về hóa dược giữa Bộ Công thương và Bộ khoa học và Công nghệ làm một lần đối với các bộ này. Thứ 2 chỗ luật đấu thầu tôi mong các hiệp hội, các tổ chức quốc tế ngồi đây không chỉ làm phản biện mà tham gia làm về vấn đề này, chúng ta sẵn sàng tiếp thu".
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đề nghị: Bộ Y tế phải xử lý dứt điểm vấn đề gia hạn số đăng ký lưu hành thuốc; khẩn trương có báo cáo về cơ chế tham chiếu thuốc phát minh (biệt dược gốc) trong đăng ký lưu hành thuốc; sớm hoàn thành quy định về phí thẩm định hồ sơ cấp phép số đăng ký lưu hành thuốc; khẩn trương sửa đổi Thông tư 30 về ban hành danh mục và tỷ lệ, điều kiện thanh toán đối với thuốc hóa dược, sinh phẩm, thuốc phóng xạ và chất đánh dấu thuộc phạm vi được hưởng của người tham gia bảo hiểm y tế theo hướng cập nhật hàng năm, hoặc trong trường hợp cần thiết. Bảo hiểm xã hội Việt Nam khẩn trương trình phương án xử lý tình trạng nợ đọng tiền thuốc, vật tư thuộc diện bảo hiểm y tế chi trả do thanh toán vượt trần./.