Tình trạng khai thác thiếc trái phép tại huyện miền núi Khánh Vĩnh, tỉnh Khánh Hòa đang diễn biến phức tạp. Rừng đầu nguồn bị tàn phá, nguồn nước sinh hoạt của hàng ngàn hộ dân bị ô nhiễm nghiêm trọng.
 |
| Tình trạng đào đãi khai quặng khiến rừng đầu nguồn bị ô nhiễm nặng |
Từ gần 2 năm nay, hàng ngàn người từ nhiều nơi kéo đến vùng rừng đầu nguồn các xã Khánh Phú, Khánh Thành, Khánh Thượng, huyện Khánh Vĩnh phá rừng, đào đãi quặng thiếc. Hàng chục lán trại do những người đãi quặng dựng tạm dưới tán rừng. Tại hiện trường, hàng trăm người hì hục đào các hố sâu để lấy đất, đá, sau đó đưa ra các con suối để đãi lấy quặng. Núi rừng bị đào xới tan nát, nhiều cây cổ thụ bị đánh bật gốc, nước sông suối đục ngầu bùn đất. Từng khoảnh rừng được các chủ bãi tự phân chia đua nhau cày xới. Quặng thiếc được các đầu nậu thu mua ngay tại bãi với giá gần 200.000 đồng/ kg.
Anh Nguyễn Hưng, ở tỉnh Bình Thuận một người khai thác quặng thuê kể: “Những người đi trước vẽ bản đồ chỉ cho mình đi. Mình đào lên, lấy lớp đá có lẫn thiếc rồi đãi đất, đá ra ngoài, rồi lọc lấy cái thiếc”.
Từ khi người các nơi kéo về đây đào đãi quặng thiếc, cuộc sống yên bình của đồng bào dân tộc Raglay bị đảo lộn. Chính quyền các cấp đã nhiều lần huy động công an, bộ đội, dân quân vào rừng truy đuổi nhưng do địa hình rừng núi nên khi lực lượng chức năng có mặt các đối tượng khai thác quặng bỏ chạy vào rừng sâu, đợi lúc lực lượng chức năng rút lui lại trở ra tiếp tục khai thác.
Ông Phạm Bá Tiên, Nguyên Bí thư Đảng ủy xã Khánh Phú, huyện Khánh Vĩnh bức xúc trước thực tế hàng ngàn người vào đào đãi quặng gây náo loạn núi rừng: “Người lên rừng đào đãi quặng không kịp về, đêm phải ở lại, dẫn tới ổn định trật tự không được như bình thường. Truy quét nhiều lắm rồi, nhưng đâu lại vào đấy. Tại vì muốn giải quyết triệt để là phải bắt được hết các đầu nậu”.
UBND tỉnh Khánh Hòa đã chi hơn 2 tỷ đồng hỗ trợ các lực lượng chức năng tổ chức truy quét, xử lý những đói tượng khai thác thiếc lậu.
Lực lượng liên ngành đã tổ chức hơn 30 đợt truy đuổi đưa hàng ngàn người ra khỏi rừng, tạm giữ nhiều tấn khoáng sản... Tuy nhiên, tình trạng khai thác thiếc lậu vẫn đâu lại vào đấy. Nước thải từ đào đãi quặng thiếc làm đục ngầu sông, suối, ô nhiễm nước sinh hoạt của hàng ngàn hộ dân . Từ nhiều tháng nay, người dân phải mua nước đóng chai để sử dụng.
Ông Nguyễn Ngọc Hoa, Chánh Văn phòng UBND huyện Khánh Vĩnh, tỉnh Khánh Hòa cho biết: “Hiện nay, cái khó khăn của huyện là trên các suối này nước chảy rất lớn đến khi hết mưa họ lại ra làm. Trong thời gian sắp tới, tổ chức chốt chặn không cho tiếp tế lương thực, thực phẩm để phục vụ cho khai thác trái phép. Đồng thời, tổ chức một bộ phận để tiến hành truy quét cái số khai thác phép. Vận động người dân không tham gia mang vác, giữ hộ xe cho số người khai thác trái phép”.
Để ngăn chặn tình trạng khai thác thiếc gây ô nhiễm môi trường, tỉnh Khánh Hòa cần phải có những giải pháp đồng bộ, tập trung triệt phá các đầu nậu thu mua, vận chuyển thiếc trái phép trên địa bàn./.