Nhận thấy tầm quan trọng của việc tìm kiếm, cất bốc, quy tập phần mộ các liệt sĩ Việt Nam hy sinh trên các chiến trường Lào về quê hương cần hơn bao giờ hết, Bộ Tổng tham mưu, Tư lệnh Quân khu IV đã quyết định thành lập đội quy tập, làm nhiệm vụ tại xứ sở hoa Chăm Pa kể từ năm 1984 đến nay.
Trong hai cuộc chiến tranh chống Pháp và chống Mỹ, tại nước bạn Lào (chủ yếu ở 4 tỉnh Xiêng Khoảng, Viêng Chăn, Bôlykhămxay và Khăm Muộn) có khoảng hơn 13.000 chiến sĩ là chuyên gia, quân tình nguyện Việt Nam đã ngã xuống để đấu tranh, giành độc lập, giải phóng cho nước bạn Lào.
Đến nay đã ngót 30 năm. Và 30 năm ấy với hàng trăm chiến sỹ của thời bình trên mảnh đất xứ Nghệ đã làm nhiệm vụ cao cả đi tìm các đồng đội của mình trên đất nước triệu voi. Họ đã băng rừng vượt suối, ăn rừng ngủ rú, bám dân bám bản để tìm kiếm kiếm, cất bốc, quy tập phần mộ các liệt sĩ Việt Nam hy sinh trên các chiến trường Lào về đất mẹ.
Ngần ấy năm, đội quy tập của xứ Nghệ đã tìm kiếm, cất bốc được gần 12.000 hài cốt liệt sĩ là chuyên gia, quân tình nguyện Việt Nam hy sinh trên đất nước bạn Lào đưa về đất mẹ.
Để các anh về đất mẹ, về với dân tộc, về với gia đình là sự hy sinh không biết mệt mỏi của những chiến sỹ trong đoàn quy tập. Chính họ là những bước chân không biết mệt mỏi trên mảnh đất xứ sở hoa Chăm Pa này.
Dưới đây là những bước chân của các chiến sĩ trong đội quy tập băng rừng, vượt suối đi tìm đồng đội mình trên mảnh đất hoa Chăm Pa:
 |
Các chiến sỹ trong đoàn quy tập mang theo nước uống, xoong nồi... đi bộ qua các bản làng |
|
Họ phải đi qua các bản làng, vào rừng sâu, khe thiêng nước độc. Họ băng rừng mang theo cuốc, thuổng, thức ăn, nước uống... |
|
| Trước khi phát hiện có dấu hiệu hài cốt ở một vùng đất mới, đều phải làm lễ dâng trước |
|
| Có những hố đào sâu hơn 1m |
|
| Họ làm việc cật lực bất chấp trời nắng nóng |
|
| Rồi ghi chép vào sổ thật cẩn thận |
|
| Những kỷ vật đã bị bào mòn theo thời gian |
|
| Những cuốn sổ nhật ký còn sót lại |
|
| Một hài cốt liệt sỹ được tìm thấy |
|
| Rồi được bó lại rất chặt chẽ, để đưa anh về với đất mẹ |
|
| Những giờ cơm vội vàng để rồi lại tiếp tục công việc nặng tình nghĩa |