Mức độ tiêu thụ rượu, bia tại Việt Nam ở mức báo động

Sáng 8/11, tại Hội thảo về cam kết quốc tế của Việt Nam liên quan đến phòng, chống tác hại của rượu bia và khuyến nghị của các Tổ chức phi chính phủ đối với Dự án Luật phòng, chống tác hại của rượu bia, ông Nguyễn Huy Quang, Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Y tế) cho biết, hiện nay mức độ tiêu thụ rượu, bia tại Việt Nam đang ở mức báo động với mức tiêu thụ rượu, bia bình quân đầu người (trên 15 tuổi cả hai giới) quy đổi theo cồn nguyên chất là 8,3 lít năm 2016.

Đặc biệt, tỷ lệ uống rượu, bia ở mức nguy hại đang ở mức cao, cụ thể: 44,2% nam giới và 1,2% nữ giới sử dụng rượu, bia ở mức có hại (tức là trong 30 ngày qua có ít nhất 1 lần uống từ 60g cồn trở lên).

ruou_bia_da_sua_vqpd.jpg
Việt Nam cam kết mục tiêu giảm 10% tỷ lệ sử dụng rượu, bia ở mức nguy hại vào năm 2030. (Ảnh: KT)
Trong Chương trình nghị sự phát triển bền vững đến năm 2030 đã được lãnh đạo của 154 quốc gia thành viên (trong đó có Việt Nam) thông qua trong Kỳ họp lần thứ 70 của Đại Hội đồng Liên Hợp quốc, Việt Nam cam kết đặt mục tiêu giảm 20-25% tỷ lệ tử vong trước 70 tuổi do các bệnh không lây nhiễm thông qua dự phòng và điều trị, nâng cao sức khỏe tinh thần và thể chất đến năm 2030; Mục tiêu giảm 10% tỷ lệ sử dụng rượu, bia ở mức nguy hại vào năm 2030. Tuy nhiên, theo ông Quang, nếu không có hành lang pháp lý đủ mạnh để can thiệp nhằm phòng, chống tác hại của rượu, bia thì Việt Nam khó đạt được 2 mục tiêu trên.  

Luật phòng chống tác hại rượu bia đang bị giằng xé

Ông Nguyễn Huy Quang, Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Y tế) cho biết, việc ban hành Luật phòng, chống tác hại của rượu, bia là một công cụ pháp lý mạnh mẽ nhất để thực hiện các cam kết của Việt Nam về phát triển bền vững.

Trong 3 tháng qua kể từ khi Dự thảo Luật Phòng chống tác hại của rượu bia được lấy ý kiến rộng rãi, đã có tổng cộng 10 thư kiến nghị/góp ý của 6 tổ chức trong nước và quốc tế (như Tổ chức Y tế thế giới, Quỹ nhi đồng Liên hợp Quốc, Liên minh chính sách đồ uống có cồn toàn cầu, Tổ chức Nhịp cầu sức khỏe, Liên minh vì nếp sống lành mạnh IOGT, Liên minh phòng chống các bệnh không lây nhiễm Việt Nam) gửi tới lãnh đạo Quốc hội, Chính phủ.

Ông Nguyễn Huy Quang, Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Y tế).
“Dự thảo Luật phòng chống tác hại rượu bia đang phải chịu sự giằng xé quá lớn giữa lợi ích sức khỏe và lợi ích kinh tế. Theo tính toán của Tổ chức Y tế thế giới, chi phí bỏ ra cho việc phòng, chống tác hại của rượu bia mất 65.000 tỷ đồng. Giữa lợi ích về kinh tế, lợi ích sức khỏe, lợi ích xã hội đã có phép so sánh. Việc xây dựng Luật đứng trên quan điểm phát triển bền vững, tức là dung hòa lợi ích sức khỏe và lợi ích kinh tế, trong đó lợi ích sức khỏe đóng vai trò nền tảng”- ông Quang nói.

Các tổ chức khuyến nghị kêu gọi chính phủ thực thi các chính sách phòng, chống tác hại rượu bia hiệu quả/tốt nhất được Tổ chức Y tế thế giới khuyến cáo. Bên cạnh đó là các góp ý cụ thể của một số tổ chức đối với dự thảo Luật như: đề nghị giữ tên Luật như đề xuất của Chính phủ: “Luật phòng, chống tác hại của rượu, bia”.

Bên cạnh đó, các chính sách phòng chống tác hại rượu bia hiệu quả nhất cần được củng cố trong dự thảo Luật là quy định về cấm quảng cáo, khuyến mại tài trợ, quy định hạn chế tính có sẵn của mặt hàng rượu bia và sự tiếp cận với đối tượng dưới 18 tuổi, ngoài những quy định hiện nay được đề cập trong dự thảo, cần bổ sung hoặc điều chỉnh.

Về điều kiện tài chính bảo đảm thực thi luật cần có nguồn kinh phí bền vững để thực thi Luật, đưa Luật vào cuộc sống và tổ chức nguồn kinh phí theo hình thức tạo quỹ nâng cao sức khỏe bằng trích phần trăm thuế tiêu thụ đặc biệt mặt hàng rượu bia, thực hiện quản lý theo đúng nguyên tắc khoa học, lập và phát triển quỹ cho triển khai phòng chống tác hại rượu bia trong nội dung của phòng chống bệnh không lây nhiễm và chăm sóc sức khỏe ban đầu./.