Theo kết quả điều tra của Tổ chức Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc tại Việt Nam (UNICEF), trung bình mỗi năm, ở Việt Nam có khoảng trên 7.000 trẻ em bị chết đuối, nhất là vào những tháng nghỉ hè, tỷ lệ trẻ chết đuối càng tăng cao.

Nếu chia trung bình thì mỗi ngày có trên 19 trẻ bị chết do đuối nước. Vụ đuối nước thương tâm xảy ra tại Quảng Ngãi khiến cùng lúc cướp đi sinh mạng của 9 học sinh đã khiến người thân của các em và cả xã hội vô cùng đau xót. Những cái chết của trẻ thơ vô tội khiến người lớn, đặc biệt là các nhà làm giáo dục, cần có cách nhìn nghiêm túc, toàn diện về việc giáo dục trí  tuệ, thế chất của các em. Trong vụ việc đau lòng này, hầu hết các em đều không biết bơi!

Chia buồn với gia đình học sinh bị đuối nước ở Quảng Ngãi

Con người có ba mặt cơ bản là Đức, Trí, Thể. Chưa bàn đến Đức và Trí, riêng Thể (thể chất), trong đó có giáo dục thể chất hiện nay đang “rất có vấn đề”. Bởi hầu hết các trường chỉ có 2 tiết giáo dục thể chất trong một tuần mà chủ yếu dạy các môn chạy, nhảy, ném bóng với sân bãi… Học sinh hầu như không được học bơi và các trường không có hồ bơi, ngoại trừ một số trường học chất lượng cao.

Chẳng cần nói cũng dễ thấy, những năm gần đây, cặp sách của các em học sinh từ tiểu học cứ ngày một nặng thêm, thời gian dành cho học chính khóa, học thêm cũng ngày một “lu bù”. Điều này cũng có nghĩa, thời gian các em được vui chơi, giải trí, tham gia các hoạt động thể chất vận động ngoài trời ngày một hiếm hoi. Và hình ảnh những em học sinh béo phì, lười nhác vận động, cận thị, hay còi cọc… không còn là hiếm hoi trong xã hội hiện đại. Thực tế này cho thấy giáo dục  của chúng ta đang mất cân đối nghiêm trọng giữa trí tuệ và thể chất.

Khảo sát gần đây tại một trường Tiểu học ở quận Thanh Xuân, Hà Nội, khối lớp 5 có gần 500 em thì chỉ có 130 em biết bơi. Các em biết bơi không phải do công lao của nhà trường mà do bố mẹ các em “sốt ruột” thì cho con đi học bơi.

Chính vì vậy, nhằm giảm tình trạng trẻ bị đuối nước, UBND TP Hà Nội đã có văn bản yêu cầu các quận, huyện triển khai các hoạt động dạy bơi và kỹ năng an toàn dưới nước cho trẻ em. Tại quận Thanh Xuân, năm 2016 này bắt đầu thực hiện Đề án Phát triển giáo dục và Đào tạo giai đoạn 2016-2020; trong đó có yêu cầu học sinh Tiểu học khi ra trường phải có chứng chỉ biết bơi. Nhiều phụ huynh đồng tình với chủ trương này nhưng không khỏi băn khoăn khi mà còn chưa đầy 2 tháng nữa các con kết thúc năm học, mà tháng Tư thời tiết ở Hà Nội vẫn còn phải tắm bằng nước ấm thì sao các con có thể học bơi được?

Trước thực trạng sức vóc, thể chất của người Việt Nam quá thấp kém so với khu vực và thế giới, một đề án tổng thể phát triển thể lực và tầm vóc người Việt Nam, giai đoạn 2011-2030 (gọi tắt là Đề án 641) đã được Thủ tướng phê duyệt từ năm 2011. Thế nhưng đến thời điểm hiện tại đề án này hầu như chỉ nằm trên giấy và công cuộc đổi mới giáo dục toàn diện dường như chưa chú trọng đúng mức đến giáo dục thể chất. Bất cập dễ thấy đầu tiên là thời lượng dạy và học quá các môn GD thể chất quá ít, đội ngũ giáo viên thiếu hụt. Cùng với đó, cơ sở vật chất nhằm phục vụ công tác dạy và học bộ môn này cũng chưa bảo đảm chất lượng, các trường ở thành thị thì thiếu quỹ đất, còn ở nông thôn có mặt bằng lại thiếu kinh phí đầu tư xây dựng các công trình TDTT,... Nội dung học lại quá nhàm chán khiến học sinh không hứng thú. Thực trạng này khiến cho giáo dục thể chất ở các trường đã tệ hại lại càng tụt dốc hơn.

Ngay sau vụ đuối nước thương tâm ở Quảng Ngãi, Thủ tướng đã có công điện yêu cầu Bộ Giáo dục và Đào tạo, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo tăng cường công tác quản lý học sinh, thiếu nhi, tổ chức các hoạt động hè an toàn, không để xảy ra tai nạn; trong đó chú ý hướng dẫn kỹ năng bơi lội.

Để phòng tránh đuối nước ở trẻ, học sinh cần được dạy bơi lội và kỹ thuật sơ cấp cứu để biết tự cứu mình cứu bạn khi bị đuối nước. Trong khi chúng ta bỏ tiền tỷ, nghìn tỷ để xây dựng sân golf, trụ sở khang trang to đẹp mà đầu tư cho thế hệ tương lai lại khó khăn đến vậy? Tương lai của đất nước rất mong có sự thay đổi tư duy và hành động thực tế để người Việt Nam khỏe mạnh, thông minh!/.