Nhận lời mời của Thủ tướng Ấn Độ Manmohan Singh, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng dẫn đầu đoàn đại biểu Việt Nam tham dự Hội nghị cấp cao kỷ niệm 20 năm quan hệ đối thoại ASEAN - Ấn Độ, diễn ra trong 2 ngày 20 và 21/12 tại New Delhi, Ấn Độ.
Với chủ đề “Đối tác ASEAN - Ấn Độ vì hoà bình và thịnh vượng chung”, Hội nghị sẽ tập trung thảo luận định hướng tương lai quan hệ ASEAN - Ấn Độ và dự kiến thông qua Tuyên bố tầm nhìn với việc nâng quan hệ đối thoại giữa hai bên lên đối tác chiến lược.
Quan hệ đối thoại ASEAN - Ấn Độ bắt đầu từ năm 1992 và được nâng lên thành quan hệ đối thoại đầy đủ từ tháng 12/1995. Hai bên đã thiết lập nhiều cơ chế đối thoại và hợp tác như: Hội nghị cấp cao; Hội nghị cấp Bộ trưởng Ngoại giao, Bộ trưởng thương mại; Hội nghị các quan chức cấp cao (gọi tắt là SOM), Uỷ ban hợp tác chung… Ấn Độ cũng tham gia tích cực vào Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF) từ năm 1996 tới nay.
Mối quan hệ đối thoại ASEAN - Ấn Độ đã phát triển tốt đẹp trên tất cả các mặt chính trị - an ninh, kinh tế và các lĩnh vực chuyên ngành. Ấn Độ đã tham gia Hiệp ước thân thiện và hợp tác ở Đông Nam Á và ký Tuyên bố chung về hợp tác chống khủng bố quốc tế.
Hai bên cũng đã thông qua Tuyên bố đối tác ASEAN - Ấn Độ vì hoà bình, tiến bộ và thịnh vượng chung vào năm 2004. Đặc biệt, Hội nghị cấp cao ASEAN - Ấn Độ lần thứ 8 tại Hà Nội đã thông qua Kế hoạch hành động giai đoạn 2010 – 2015, đồng thời khuyến nghị phương hướng và các biện pháp dài hạn để phát triển quan hệ ASEAN - Ấn Độ đến năm 2010.
Cả ASEAN và Ấn Độ đều coi trọng dấu mốc 20 năm thiết lập quan hệ đối thoại và đã tổ chức nhiều hoạt động kỷ niệm trong suốt năm nay, nổi bật nhất là cuộc Diễu hành ô tô qua 10 nước ASEAN và tới Ấn Độ đúng vào dịp Hội nghị cấp cao lần này.
Trong lĩnh vực kinh tế, Hiệp định khung về hợp tác kinh tế toàn diện ASEAN - Ấn Độ ra đời năm 2003, đã mở đường cho Hiệp định thương mại tự do giữa hai bên được ký kết năm 2009. Hiệp định này gắn kết Ấn Độ chặt chẽ hơn nữa với ASEAN, tạo động lực quan trọng thúc đẩy trao đổi thương mại giữa hai bên. Năm 2011, tổng kim ngạch thương mại ASEAN - Ấn Độ đạt 74,9 tỷ USD, vượt xa mục tiêu đặt ra cho năm 2012.
Thời gian qua, Ấn Độ thể hiện cam kết và sẵn sàng chia sẽ với ASEAN kinh nghiệm và nguồn lực về những lĩnh vực mà Ấn Độ có thể mạnh, như khoa học - kỹ thuật, công nghệ thông tin, sinh học, năng lượng, y tế, giáo dục… Tại Hội nghị cấp cao ASEAN - Ấn Độ lần thứ 7, tổ chức tại Thái Lan năm 2009, Thủ tướng Ấn Độ tuyên bố đóng góp 50 triệu USD cho Quỹ hợp tác ASEAN - Ấn Độ và Quỹ Phát triển ASEAN nhằm triển khai các sáng kiến và dự án hợp tác trong nhiều lĩnh vực.
Với vai trò ngày càng tăng của ASEAN và Ấn Độ trong khu vực, hai bên mong muốn củng cố hơn nữa quan hệ đối thoại cả về bề rộng và chiều sâu, theo hướng thực chất và hiệu quả hơn. Đặc biệt, trong bối cảnh tình hình quốc tế và khu vực tiếp tục có nhiều diễn biến phức tạp, quan hệ ASEAN - Ấn Độ phát triển sẽ góp phần đảm bảo hoà bình, ổn định trong khu vực, kể cả vấn đề an ninh, an toàn hàng hải ở Biển Đông.
Hội nghị cấp cao kỷ niệm 20 năm quan hệ đối thoại ASEAN - Ấn Độ lần này chính là cơ hội để hai bên thể hiện quyết tâm nâng tầm quan hệ lên đối tác chiến lược, thông qua một Tuyên bố Tầm nhìn ASEAN - Ấn Độ. Điều đó sẽ giúp ASEAN và Ấn Độ khẳng định vị thế của mình trong các mối quan hệ quốc tế, đồng thời hỗ trợ lẫn nhau nhằm thực hiện mục tiêu chiến lược của mỗi bên.
Đoàn Việt Nam tham dự Hội nghị lần này với tinh thần tích cực, chủ động và trách nhiệm, nhằm tiếp tục thúc đẩy quan hệ đối thoại ASEAN - Ấn Độ phát triển thực chất, hiệu quả, với các trọng tâm về kinh tế, thương mại, đầu tư, khoa học công nghệ, tăng cường kết nối, hỗ trợ ASEAN xây dựng cộng đồng, hợp tác tiểu vùng Mekong, khẳng định tầm quan trọng của quan hệ ASEAN - Ấn Độ đối với khu vực; qua đó nâng cao vai trò, vị thế của Việt Nam, đồng thời góp phần tăng cường quan hệ đối tác chiến lược và hợp tác song phương giữa Việt Nam và Ấn Độ./.
