Quyền dân chủ qua chất vấn

Cử tri mấy ngày qua đã tập trung dõi theo phiên chất vấn và trả lời chất vấn của Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XIII. Họ dõi theo để biết những vấn đề hệ trọng của đất nước, tâm tư nguyện vọng của cử tri được Quốc hội quan tâm và giải quyết như thế nào, kiểm tra đại biểu của mình đã làm việc hết trách nhiệm chưa? Dẫu chưa thể hài lòng tất thảy nhưng 2 ngày rưỡi chất vấn và trả lời chất vấn đã thực sự thu hút cử tri và đồng bào cả nước.

Có thể thấy rằng, càng ngày, hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn trước Quốc hội càng hiệu quả, thiết thực hơn. Tại kỳ họp này, người hỏi đã hỏi ngắn gọn, trọng tâm hơn và câu hỏi cũng có nội dung hơn; Người trả lời cũng đã thẳng thắn, dám đối diện với những đòi hỏi của cuộc sống và những yêu cầu khe khắt của cử tri, vì vậy mà trả lời cũng sát thực tế. Sau 2 ngày rưỡi chất vấn, cử tri cả nước dường như đã thỏa mãn khi thấy quyền dân chủ của người dân được thực hiện ngay trên nghị trường.

Nhóm họp trong thời điểm cuối năm, khi đất nước đang đối mặt với nhiều khó khăn thách thức, phiên chất vấn và trả lời chất vấn đã nhận được sự quan tâm đặc biệt của các đại biểu Quốc hội khi có tới 175 phiếu chất vấn, với 247 câu hỏi gửi đến Thủ tướng và các thành viên Chính phủ. Nghị trường “nóng” lên ngay từ những câu hỏi đầu tiên, bởi đó là những vấn đề quốc kế dân sinh. Từ những chuyện thường ngày, như làm sao cho bữa ăn của dân sạch hơn, giá xăng dầu tăng giảm hợp lý hơn, người bệnh không phải mua thuốc giá cao… đến chuyện an toàn cho người dân sống sau những công trình thủy điện; Từ chuyện hàng tồn kho, nợ xấu ngân hàng đến việc tái cơ cấu nền kinh tế, đấu tranh với quốc nạn tham nhũng lãng phí… đều là những chuyện thiết thực, sát sườn. Đó không chỉ là đòi hỏi của cử tri, mà là sự đòi hỏi tự thân của cuộc sống. Vì vậy, cần phải tìm cho được lời giải đáp.

Tại lần chất vấn này, các đại biểu đã cố gắng để chuyển tải những thắc mắc của cử tri tới các thành viên Chính phủ; nhiều đại biểu đeo bám vấn đề, truy đến cùng các Bộ trưởng; nhiều câu hỏi khó đã được đặt ra tại nghị trường, không chỉ xoay quanh trách nhiệm quản lý, điều hành của người đứng đầu các bộ, ngành mà còn đề cập đến những vấn đề hết sức tế nhị… Sự đeo bám đến cùng, những câu hỏi có lúc rất gay gắt của các đại biểu khi chất vấn, trong chừng mực nào đó, có thể làm người trả lời không hài lòng. Nhưng phía sau thái độ ấy, chẳng có gì khác hơn là tinh thần trách nhiệm với cử tri và nhân dân. Đó là điều đáng mừng, vì đã chứng tỏ rằng: Quốc hội ngày càng mạnh hơn, thực quyền hơn, bản lĩnh hơn.

Về phía người trả lời chất vấn, tuy một số thành viên Chính phủ giải đáp chưa rõ một số vấn đề cụ thể nhưng tựu trung đã thể hiện sự am hiểu thấu đáo lĩnh vực mình phụ trách nên trả lời thẳng thắn, không vòng vo tránh né những vấn đề gai góc mà đại biểu Quốc hội đã đặt ra. Hai ngày rưỡi chất vấn và trả lời chất vấn đã vỡ ra nhiều điều. Cái làm được, các bộ trưởng đã khẳng định; cái chưa làm được, ai cũng hiểu do vướng mắc nhiều từ cơ chế, hệ thống chính sách, cần có thời gian và phải được tháo gỡ một cách bài bản, quyết liệt, phải huy động được sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị như lời Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã đề nghị.

Người dân, bằng cách của mình sẽ giám sát lời hứa của các thành viên Chính phủ. Có thể qua kênh đại biểu Quốc hội, nhưng kênh hiệu quả nhất, chính xác nhất, là bằng kết quả làm được của từng ngành, từng lĩnh vực mà họ phụ trách. Trong xã hội đầy ắp thông tin, thiếu công khai, minh bạch chỉ là cách làm mang lại hiệu quả thấp nhất. Chính vì thế, chất vấn và trả lời chất vấn là cơ hội quý giá để Chính phủ cùng với Quốc hội thể hiện trách nhiệm của mình trước Đảng, trước dân./.