"Trách ông Nguyệt lão" là album xẩm hiếm hoi trong thị trường nhạc Việt gồm toàn bộ những bài hát mới do chính nhạc sĩ, nhà nghiên cứu phê bình âm nhạc Nguyễn Quang Long sáng tác trong khoảng 3 năm qua. 

Album gồm 9 bài xẩm, trong đó có 3 bài được khai thác từ thơ của hai thi sĩ mà anh cảm thấy đồng điệu về tâm hồn đó là Nguyễn Bính và Hồng Thanh Quang để lồng điệu xẩm trở thành những bài hoàn chỉnh là "Chân quê" (Nguyễn Bính), "Thôi em cứ việc lấy chồng" và "Nghĩ kỹ mà xem" (Hồng Thanh Quang).

6 bài hát còn lại gồm những sáng tác đã từng được anh phát hành cùng nhóm Xẩm Hà Thành như "Bốn mùa hoa Hà Nội", một sáng tác mới hoàn toàn dành tặng riêng cho nghệ sĩ Mai Tuyết Hoa là "Duyên phận tơ vòng", dành tặng Thu Phương "Xẩm phố thu", dành tặng những đứa con của mình "Xẩm dặn con" và một bài xẩm về tình yêu "Ơ này, em gì đấy ơi".

a97i0770_axmb.jpg
Nhạc sĩ, nhà nghiên cứu phê bình âm nhạc Nguyễn Quang Long (giữa) trong buổi ra mắt album "Trách ông Nguyệt lão" tại Hà Nội. 

Các bài hát trong album đều không quá nặng nề như những bài xẩm truyền thống mà dí dỏm, vui tươi, nhẹ nhàng hơn. Bài hát chủ đề "Trách ông Nguyệt lão" cũng là bài xẩm trữ tình có giai điệu và lời ca đẹp nói về tình yêu.

Trong buổi họp báo giới thiệu album "Trách ông Nguyệt lão" tại Hà Nội, nhạc sĩ Nguyễn Quang Long chia sẻ: "Những bài hát trong album đều là những sáng tác xẩm mới, góp phần khơi mạch nguồn sáng tạo âm nhạc dân gian. Bởi vậy, album có một thông điệp rất nhẹ nhàng. Có nhiều bài hát về tình yêu, mang âm hưởng vui tươi nhưng vẫn có một chút giận hờn, trách yêu ông Nguyệt Lão về thân phân của xẩm trong đời sống hiện đại".

Trong album này, Nguyễn Quang Long tự mình thể hiện 5 tác phẩm. Ngoài ra, còn có sự góp giọng của nghệ sĩ Mai Tuyết Hoa, nhóm xẩm Hà Thành, NSND Thúy Ngần và ca sĩ Thu Phương. 

"Nghĩ kỹ mà xem" - Nguyễn Quang Long

Một điều khá đặc biệt trong album này đó là, ngoài những gương mặt quen thuộc trong làng xẩm thì có sự xuất hiện của một ca sĩ nhạc nhẹ - Thu Phương. 

Bài "Xẩm phố thu" được nhạc sĩ Nguyễn Quang Long sáng tác dành riêng cho Thu Phương cách đây 3 năm và được cô thể hiện trong liveshow kỷ niệm 30 năm ca hát của mình tại Hà Nội.

Sau đó, bài xẩm này đã được khai thác trong các gameshow âm nhạc và được phổ biến rộng với công chúng. Tuy nhiên, không có nhiều khán giả được nghe Thu Phương hát bài xẩm này. Đó cũng là một trong những lý do khiến Nguyễn Quang Long đưa "Xẩm phố thu" vào album.

"Xẩm phố thu" - Thu Phương

"Cách đây 3 năm, Thu Phương chủ động đặt hàng tôi một bài hát xẩm với mong muốn đóng góp sức mình phát triển môn nghệ thuật truyền thống này. Sau khi nhận lời, tôi đã phải nghĩ và viết một tác phẩm vừa có chất xẩm, vừa có chất nhạc nhẹ cho Thu Phương thể hiện. Bài "Xẩm phố thu" dựa trên điệu "Xẩm tàu điện" có chất trữ tình với lời bài hát là những gì mà tôi cảm nhận về cuộc đời của Phương.

Tôi rất vui vì Phương đã thể hiện bài hát này theo cách của riêng Phương, mang đến một màu sắc mới cho xẩm, hiện đại và dễ tiếp cận với khán giả hơn nên tôi cho vào album "Trách ông Nguyệt lão" - nhạc sĩ Nguyễn Quang Long chia sẻ.

Có một điểm khá đặc biệt và độc đáo của album này đó là toàn bộ các bản thu âm đều theo lối mộc, người hát và nhạc cụ chính cùng thể hiện và thu âm trực tiếp tại phòng thu. Chính vì đặc điểm này mà album cũng phải mất khá lâu mới kịp ra mắt khán giả vào cuối năm 2019 - năm đánh dấu mốc 25 năm theo âm nhạc chuyên nghiệp, 20 năm theo nghiệp nghiên cứu, lý luận âm nhạc của nhạc sĩ Nguyễn Quang Long. 

Album "Trách ông Nguyệt lão".

Sau buổi họp báo ra mắt album, Nguyễn Quang Long cùng nhóm Xẩm Hà Thành và ekip sẽ bắt tay vào thực hiện một MV mới cùng tên album tại Hà Nội và Bắc Ninh để chào đón năm 2020, năm thứ 1010 của Thăng Long – Hà Nội. 

Anh cùng nhóm xẩm Hà Thành cũng có dự định thực hiện đêm nhạc "Xẩm và đời 2" tại Hà Nội trong năm tới./.