Báo cáo tại cuộc họp do Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì sáng 5/7, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL) Nguyễn Văn Hùng cho biết, đây là chương trình khó vì nội hàm rất rộng nên cần tiếp cận bằng các dự án cụ thể. Về cơ bản, các bộ, ngành, địa phương thống nhất việc cần thiết xây dựng dự thảo Chương trình, bảo đảm kết cấu của một chương trình mục tiêu quốc gia.
Nội dung quan trọng nhất của Chương trình liên quan đến 9 nhóm dự án: Phát triển nhân cách văn hóa con người Việt Nam; xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh; nâng cao hiệu quả thông tin tuyên truyền và giáo dục văn hóa; bảo tồn, phát huy các giá trị di sản văn hóa dân tộc; thúc đẩy sự phát triển văn học nghệ thuật; phát triển công nghiệp văn hóa. Bên cạnh đó là đẩy mạnh chuyển đổi số và ứng dụng các thành tựu khoa học công nghệ trong lĩnh vực văn hóa; phát triển nguồn nhân lực văn hóa; hội nhập quốc tế, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại.
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đề nghị Bộ VHTTDL, đại diện các bộ, ngành, chuyên gia tập trung đóng góp ý kiến để hoàn thiện dự thảo Chương trình, tập trung vào nội hàm của các khái niệm văn hoá, con người, chấn hưng, phát triển.
Cụ thể là làm rõ nội hàm, mối quan hệ mật thiết giữa “văn hoá” và “con người”, từ đó xác định những nội dung, mục tiêu trọng tâm; chỉ ra những vấn đề, lĩnh vực văn hoá cấp bách cần bảo vệ, bảo tồn, duy trì; đồng thời xác định những giá trị mới, những gì cần đổi mới để phát triển văn hoá; những bất cập, hạn chế cần khắc phục, đổi mới từ công tác quản lý nhà nước, cơ chế, chính sách, đến thực tiễn triển khai.
Chương trình cần giải quyết mối quan hệ với các chương trình mục tiêu quốc gia khác (giảm nghèo bề vững, xây dựng nông thôn mới, phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi); có khả năng bao trùm, tích hợp các chương trình, kế hoạch, chiến lược trong các lĩnh vực, phân ngành văn hoá trên cơ sở đánh giá những gì làm được, chưa làm được, bảo đảm không trùng lặp, chồng chéo.
Phó Thủ tướng đề nghị Bộ VHTTDL khẩn trương hoàn thành trình tự, thủ tục để trình Chính phủ dự thảo chương trình mục tiêu quốc gia về văn hoá, thực hiện các bước tiếp theo để trình lên Quốc hội theo đúng thẩm quyền.
Dự thảo phải được xây dựng trên cơ sở tổng kết thực hiện các chương trình mục tiêu, chiến lược, quy hoạch có liên quan đến văn hoá, “những gì làm được, chưa làm được. Cái gì còn hạn chế, tồn tại, thách thức, những vấn đề mới nổi”. Đồng thời lấy ý kiến các nhà quản lý, nhà khoa học, người hoạt động thực hành trong các lĩnh vực văn hoá, nghệ thuật khác nhau, để xác định những vấn đề ưu tiên, cấp bách một cách minh bạch, rõ ràng.
Phó Thủ tướng nêu rõ, việc lấy ý kiến nhằm đưa được thực tiễn cuộc sống vào Chương trình, giúp các bộ, ngành, địa phương hình dung được những gì cần làm, những lĩnh vực cần tác động.
Về các giải pháp, Phó Thủ tướng nhấn mạnh việc xây dựng, hoàn thiện chính sách, thể chế nhằm thay đổi cơ bản của các ngành, các cấp trong nhận thức, quản lý, thực hiện chấn hưng, phát triển văn hoá và xác định rõ vai trò của nhà nước, xã hội, người dân; đa dạng nguồn lực đầu tư cho Chương trình từ nguồn vốn đầu tư công, kinh phí hoạt động thường xuyên, nguồn xã hội hoá; đẩy mạnh chuyển đổi số phục vụ hoạt động quản lý, quảng bá, truyền thông.
Phó Thủ tướng nhấn mạnh một số mục tiêu lớn mang tính cấp bách, ưu tiên trong Chương trình: Bảo vệ, bảo tồn, tôn tạo di sản, giá trị văn hoá vật thể, phi vật thể đang bị suy giảm, xuống cấp nghiêm trọng, có thể mất đi; xây dựng môi trường, văn hoá bao gồm sản phẩm và hoạt động văn hoá, thiết chế văn hóa, cảnh quan văn hoá, ứng xử văn hoá, nếp sống văn hoá nơi công cộng, tại cơ quan, tổ chức, gia đình, nhà trường...; phát triển các không gian sáng tạo, công nghiệp văn hoá.
“Bộ VHTTDL phải là “nhạc trưởng” xây dựng đề cương, khung Chương trình, tổ chức lấy ý kiến đóng góp, đề xuất của các bộ, ngành, địa phương, cộng đồng, người dân về nguồn lực, cơ chế cần thiết để đạt được mục tiêu đề ra; phân công, phân cấp rõ ràng và thực hiện được ngay trong khuôn khổ chính sách, pháp luật hiện hành”, Phó Thủ tướng gợi mở và đề nghị Bộ VHTTDL mời đại diện Ban Tuyên giáo Trung ương, Uỷ ban Văn hoá-Giáo dục của Quốc hội, một số địa phương, chuyên gia, người làm công tác văn hoá tham gia xây dựng, đóng góp ý kiến cho dự thảo Chương trình với những cách tiếp cận khoa học, phù hợp với từng lĩnh vực văn hoá chuyên ngành.