Lưu vực sông Mekong, nơi sinh sống của gần 70 triệu người dân, là nguồn cung về năng lượng, giao thông, du lịch và cũng như các ngành nghề tạo thu nhập khác. Hiện trạng thời tiết và khí hậu bất ổn, lũ lụt và hạn hán ở lưu vực sông Mekong đang diễn ra thường xuyên hơn, với cường độ mạnh hơn, gia tăng nguy cơ và gây thiệt hại nghiêm trọng đối với an ninh lương thực và các nền kinh tế trong khu vực. Những cộng đồng nơi người dân thiếu thông tin để đối phó với những biến động này đã và đang hứng chịu nhiều thiệt hại nhất.
Ủy hội Sông Mekong Quốc tế (MRC) đóng vai trò quan trọng trong việc giám sát sông trên toàn lưu vực cũng như công tác dự báo lũ lụt và hạn hán. Cải thiện hệ thống thông tin là ưu tiên hàng đầu của Ủy hội nhằm tăng cường tiếp cận và chia sẻ thông tin đến các lãnh đạo có quyết định về chính sách, các nhà nghiên cứu và đặc biệt là những người dân sinh sống tại lưu vực dòng sông.
Tiến sĩ Anoulak Kittikhoun, Giám đốc Điều hành Ban Thư ký MRC, chia sẻ: Ủy hội sông Mekong Quốc tế nâng cấp trang Giám sát và Dự báo lũ lụt và hạn hán nhằm giúp công chúng tiếp cận lượng dữ liệu và thông tin khổng lồ về sông Mekong một cách kịp thời và dễ dàng nhất. Ủy hội sẽ tiếp tục nâng cao công tác dự báo như tăng thời gian dự báo dài hơn để giúp người dân Mekong ứng phó hiệu quả với các hiện tượng biến đổi khí hậu, đặc biệt là các hiện tượng khí hậu cực đoan có thể gây tác động có tính tàn phá đối với các cộng đồng và hệ sinh thái nông nghiệp và tự nhiên.
Sau lần cải tiến gần nhất vào năm 2018, trang Giám sát và Dự báo lũ lụt và hạn hán của MRC lại được nâng cấp lần nữa vào tháng 9/2022 với giao diện mới và thông tin được sắp xếp cho người dùng dễ truy cập. Trang cung cấp thông tin cập nhật tức thời và tổng quan toàn diện về hiện trạng sông, dự báo lũ sông, nguy cơ lũ quét, dự báo hạn hán và phân bố lượng mưa trên toàn lưu vực sông Mekong.
Những cư dân sinh sống dọc theo dòng chính sông Mekong như ở Chiang Saen - Thái Lan, Vientiane - Lào, Phnom Penh – Campuchia, hay Tân Châu - Việt Nam, giờ đây có thể dễ dàng xem tình trạng sông ở khu vực mình sống bằng cách truy cập website của MRC tại www.mrcmekong.org. Chức năng “Hướng dẫn sử dụng” (How to read) giúp người dùng tìm tài nguyên dữ liệu và giúp tiếp cận thông tin đang tìm kiếm một cách hiệu quả. Người dùng có thể vào mục “Dự báo lũ sông” (River flood forecast) để xem mực nước sẽ lên hay xuống trong tuần tới. Chỉ bằng một cú nhấp chuột, người dùng có thể biết được tình trạng của từng trạm với số liệu và thống kê chi tiết. Dự báo lũ sông cũng được cập nhật vào mỗi sáng.
Đối với lũ quét, các địa phương có nguy cơ xảy ra lũ quét được đánh dấu bằng màu sắc nổi bật trên bản đồ tương tác. Dù hiện đang là mùa mưa, hạn hán có thể xảy ra ở một số vùng nhất định trong lưu vực. Thông tin về tình hình hạn hán đang được dự báo hàng tuần. Phân bố mưa trên toàn lưu vực được hiển thị với dữ liệu từ 144 trạm khí tượng - thủy văn phân loại theo lượng mưa rất thuận lợi cho người quan tâm theo dõi./.