Các nhà quan sát dự đoán Nga đang chuẩn bị cho một cuộc tấn công mới và lực lượng Ukraine cũng đang lên kế hoạch tiến hành phản công vào mùa xuân tới với nguồn cung vũ khí mới từ phương Tây. Họ đánh giá rằng cục diện cuộc xung đột Nga – Ukraine sẽ thay đổi đáng kể trong 6 tháng tới.
Chiến lược của Nga và Ukraine trong giai đoạn tiếp theo
Nga sẽ nỗ lực giành quyền kiểm soát toàn bộ Donbass, một trong những mục tiêu Tổng thống Vladimir Putin đã tuyên bố khi phát động chiến dịch quân sự hồi tháng 2/2022, trong khi Ukraine sẽ phản công để giành lại lãnh thổ hiện do Moscow kiểm soát.
Ngoài ra, cần phải xem liệu Ukraine có sử dụng hiệu quả vũ khí do phương Tây gửi để tạo ra bước ngoặt trên chiến trường và quân đội Ukraine có thể vượt qua sông Dnieper ở phía Nam và tấn công tuyến phòng thủ của Nga trong khu vực quan trọng này hay không?
Dù đã huy động được hàng chục nghìn binh sĩ mới, được hỗ trợ bởi các đơn vị bộ binh trên không và trên biển, Nga vẫn đang gặp khó khăn trong việc giành quyền kiểm soát các thị trấn của Ukraine ở khu vực Donbass.
Ở khu vực phía Đông Donbass, thành phố chiến lược Bakhmut vẫn là mục tiêu chính của Nga. Nếu giành được quyền kiểm soát Bakhmut, đây sẽ là chiến thắng lớn đầu tiên của Nga kể từ mùa hè năm 2022.
“Việc giành được Bakhmut có tầm quan trọng chiến lược hạn chế nhưng mang tính biểu tượng cao. Điều này sẽ được Tổng thống Putin coi là một chiến thắng lớn”, Alex Kokcharov, một nhà phân tích rủi ro tại London của S&P Global Market, nhận định.
Hiện tại, hầu hết các cuộc giao tranh của Nga và Ukraine đều diễn ra khi mặt đất đông cứng và nhiệt độ dưới 0 độ C. Tuy nhiên, trong vòng 1 tháng tới, điều kiện thời tiết ở Ukraine sẽ thay đổi.
Những trận mưa kéo dài sẽ biến những cánh đồng thành những vũng lầy lội khiến binh sĩ và các thiết bị quân sự gặp khó khăn khi di chuyển. Điều này sẽ không ngăn cản các cuộc tấn công của Nga nhưng sẽ làm giảm tốc độ tiến công của thiết giáp và lực lượng bộ binh. Thời tiết ẩm ướt cũng sẽ ảnh hưởng đến cuộc phản công của Ukraine vào mùa xuân.
Lực lượng Nga đang củng cố tuyến phòng thủ ở miền Nam và quân đội Ukraine sẽ phải di chuyển nhanh chóng tới các khu vực chưa thiết lập phòng thủ để tránh thiệt hại về binh sĩ. Nhưng bùn lầy và mưa sẽ cản trở những nỗ lực này của Ukraine.
Sẽ mất một khoảng thời gian để những chiếc xe tăng do phương Tây cam kết gửi cho Ukraine xuất hiện trên chiến trường, với số lượng đủ lớn để tạo ra bước đột phá trong cuộc xung đột.
Các binh sĩ Ukraine cần được huấn luyện để sử dụng thành thạo hệ thống quang điện tử và những phần mềm chất lượng cao, vốn mang lại lợi thế cho các xe tăng như Leopard 2, Challenger 2 và Abrams.
Ngoài ra, gia tăng số lượng các hệ thống vũ khí nước ngoài đồng nghĩa với việc Ukraine cần giữ cho chúng hoạt động hiệu quả cũng như huyến luyện binh sĩ cách sử dụng.
Dù đó có thể là những vũ khí mạnh mẽ nhưng nếu xe tăng thiếu nhiên liệu, phụ tùng thay thế hoặc đạn dược, chúng sẽ trở nên kém hiệu quả và có thể dễ dàng bị tiêu diệt trên chiến trường.
Cuộc xung đột chưa có hồi kết
Cuộc xung đột Nga – Ukraine đã kéo dài 1 năm và chưa có dấu hiệu sớm kết thúc. Cả Moscow và Kiev đều đưa ra những điều kiện để chấm dứt xung đột nhưng bên còn lại không chấp nhận.
Nga sẽ không chấm dứt chiến dịch quân sự cho đến khi đạt được mục tiêu, trong khi Ukraine không sẵn sàng nhượng lại lãnh thổ đã mất trong cuộc xung đột. Bên cạnh đó, hai bên đều nói rằng việc bên còn lại giành quyền kiểm soát Bán đảo Crimea là “điều bất khả thi”.
Tổng thống Zelensky đã nói rõ rằng cuộc xung đột sẽ tiếp tục cho đến khi Ukraine lấy lại được toàn bộ lãnh thổ hiện do Nga kiểm soát. Tổng thống Putin cũng hiểu được tầm quan trọng của Crimea đối với Nga, khi đây là nơi đóng quân của Hạm đội Biển Đen tại cảng Sevastopol.
Khi Nga và Ukraine chưa đạt được sự thỏa hiệp, các yếu tố xung quanh cuộc xung đột cũng sẽ bị ảnh hưởng.
Nếu cuộc xung đột kéo dài, áp lực đối với các nước phương Tây viện trợ cho Ukraine sẽ tăng lên khi họ phải đối mặt với chi phí năng lượng cao, ngân sách quốc phòng tăng và hiện đang phải hỗ trợ các đồng minh như Thổ Nhĩ Kỳ khắc phục hậu quả sau động đất.
Nếu Ukraine muốn giành ưu thế trên chiến trường trong thời gian tới, họ cần đến các vũ khí công nghệ cao và đạn dược. Về lâu dài, xe tăng và có thể là cả máy bay chiến đấu cũng rất cần thiết. Mặc dù các nước thành viên NATO đã viện trợ hàng tỷ USD vũ khí cho Ukraine kể từ khi xung đột nổ ra, nhưng nguồn cung này không phải là vô hạn.
Nga sẽ giành ưu thế trong thời gian tới?
Nga hiện có các cơ sở công nghiệp lớn và dân số lớn hơn nhiều so với Ukraine để huy động binh sĩ. Moscow có thể nhanh chóng thay thế những tổn thất về nhân lực trên chiến trường. Kể từ khi triển khai chiến dịch quân sự đặc biệt ở nước láng giềng, Nga có các động thái để tăng cường sản xuất vũ khí.
Nga đã bố trí các tàu cao tốc đi cùng và bảo vệ các tàu hải quân của họ ở Biển Đen, đảm bảo chúng không phải là mục tiêu của các máy bay không người lái.
Trong một cuộc chiến tiêu hao kéo dài, Nga có lợi thế về nhân lực vì nước này có thể tăng đáng kể quy mô lực lượng vũ trang.
Phát huy thế mạnh của lính nghĩa vụ, những người được triển khai trong các hoạt động phòng thủ, quân đội Nga đã xây dựng các chiến tuyến vững chắc hơn ở phía Nam.
Ngoài ra, cơ sở công nghiệp của Nga vẫn còn nguyên vẹn và nhận được nguồn tài trợ tốt trong khi Ukraine đã mất các nguồn than, thép quan trọng và các nguồn cung cấp khác cần thiết cho cuộc xung đột./.