Bộ Ngoại giao Indonesia hôm qua (3/8) ra tuyên bố kêu gọi Mỹ và Trung Quốc giảm căng thẳng tại khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương sau chuyến thăm của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi đến Đài Loan ( Trung Quốc).
Tuyên bố nhấn mạnh, Indonesia bày tỏ lo ngại sâu sắc về sự cạnh tranh ngày càng gia tăng giữa các cường quốc. Nếu không được kiểm soát tốt, có thể dẫn đến xung đột, phá vỡ hòa bình và ổn định, bao gồm cả ở Eo biển Đài Loan. Indonesia kêu gọi tất cả các bên kiềm chế các hành động khiêu khích có thể làm trầm trọng thêm tình hình. Thế giới đang cần những quyết định khôn ngoan và trách nhiệm của các nhà lãnh đạo để đảm bảo duy trì hòa bình và ổn định. Tuyên bố của Bộ Ngoại giao Indonesia cũng khẳng định, Indonesia sẽ tiếp tục “tôn trọng chính sách Một Trung Quốc”.
Chuyến thăm của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi tới Đài Loan vào tối 2/8 đã vấp phải sự chỉ trích mạnh mẽ của Trung Quốc. Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Tạ Phong đã triệu Đại sứ Mỹ tại nước này, ông Nicholas Burns, đến để bày tỏ phản đối chuyến thăm, cho rằng chuyến thăm vi phạm nghiêm trọng nguyên tắc "Một Trung Quốc"; ảnh hưởng nghiêm trọng tới nền tảng chính trị trong quan hệ Trung - Mỹ. Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị cũng đã bày tỏ phản đối chuyến thăm của bà Pelosi tới vùng lãnh thổ Đài Loan, gọi đây là động thái làm gia tăng căng thẳng chính trị.
Trong khi đó, Thủ tướng New Zealand trong một tuyên bố đã kêu gọi Mỹ và Trung Quốc tổ chức một cuộc đối thoại tích cực tại thời điểm mối quan hệ giữa hai quốc gia đang có dấu hiệu leo thang căng thẳng sau chuyến thăm Đài Loan (Trung Quốc) của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Pelosi.
Thủ tướng Jacinda Ardern trong một tuyên bố vào tối qua (3/8) đã kêu gọi cả chính quyền Mỹ và Trung Quốc cần có các hành động tích cực nhằm làm giảm căng thẳng trong quan hệ thông qua đối thoại và các biện pháp ngoại giao.
Trong bài trả lời phỏng vấn truyền thông địa phương, khi được hỏi về tác động của chuyến thăm Đài Loan (Trung Quốc) của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi đối với an ninh của khu vực, bà Ardern cho rằng New Zealand không phán xét về quyết định của các nhà lãnh đạo thế giới, lý do và địa điểm mà họ đến thăm. Và điều quan trọng vào thời điểm hiện tại là Mỹ và Trung Quốc cần đối thoại để giảm căng thẳng. Thủ tướng Ardern cũng tái khẳng định lập trường của New Zealand trong quan hệ với Trung Quốc và Đài Loan (Trung Quốc) là không thay đổi.
Phát biểu của Thủ tướng Ardern cũng nhận được sự ủng hộ từ lãnh đạo đảng Quốc gia đối lập trong Quốc hội. Theo ông Christopher Luxon, chuyến thăm của bà Pelosi là quyết định của Mỹ, nhưng cần theo dõi chặt chẽ những tác động của nó. Và New Zealand thực sự muốn Mỹ và Trung Quốc giải quyết căng thẳng giữa hai nước.
Tuyên bố mới của New Zealand được đưa ra sau khi bà Pelosi kết thúc chuyến thăm Đài Loan (Trung Quốc) và Trung Quốc coi đây là một hành động khiêu khích chính trị, đồng thời vi phạm nghiêm trọng chính sách “Một Trung Quốc” của Mỹ.
New Zealand gần đây đang có những tuyên bố mềm mỏng hơn trong quan hệ với Trung Quốc. Hôm thứ Hai tuần này, khi phát biểu tại Hội nghị Thượng đỉnh Kinh doanh Trung Quốc, Thủ tướng Ardern cho rằng quan hệ với Trung Quốc là một trong những mối quan hệ quan trọng nhất của New Zealand, với lịch sử gắn bó lâu dài và những tương tác có lợi giữa các chính phủ, người dân, văn hóa và thương mại. Bà Ardern cho biết các bộ trưởng của hai bên đang lên kế hoạch gặp trực tiếp và bà cũng có ý định thăm Trung Quốc để làm mới mối quan hệ song phương.
Trung Quốc hiện là đối tác thương mại lớn nhất của New Zealand, với giá trị trao đổi hai chiều hàng năm ước đạt gần 27 tỷ USD, chiếm khoảng 30% tổng trao đổi thương mại của New Zealand với toàn thế giới./.