Trước đó, đêm ngày 10/6/2023, rạng sáng ngày 11/6/2023, gần 100 đối tượng là người dân tộc thiểu số, chia thành hai nhóm tấn công trụ sở xã Ea Ktur và trụ sở xã Ea Tiêu, huyện Cư Kuin, tỉnh Đắk Lắk, giết chết 04 cán bộ công an xã, làm bị thương 02 cán bộ công an xã khác. Trên đường rút chạy, các đối tượng tiếp tục phá hoại tài sản của người dân; uy hiếp 03 người dân làm con tin; giết chết 02 cán bộ xã và 03 người dân.
Đây là vụ án có tính chất đặc biệt nghiêm trọng, xâm hại đến tính mạng, sức khỏe của cán bộ, người dân, phá hủy tài sản của cơ quan, tổ chức, cá nhân trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk, mục đích nhằm lật đổ chính quyền nhân dân để thành lập cái gọi là “Nhà nước Đềga”.
Lãnh đạo Đảng, Nhà nước và lãnh đạo Bộ Công an đã quan tâm chỉ đạo, các cơ quan từ Trung ương đến địa phương đã tập trung toàn bộ lực lượng điều tra, truy bát ngay các đối tượng, ổn định tình hình an ninh, trật tự tại địa bàn; khởi tố vụ án để điều tra làm rõ nguyên nhân, điều kiện, diễn biến sự việc phạm tội. Căn cứ kết quả điều tra đến nay xác định:
Do thiếu hiểu biết, có những khó khăn về đời sống kinh tế, có vướng mắc trong cuộc sống cá nhân nên một số đối tượng là người dân tộc thiểu số ở tỉnh Đắk Lắk đã bị các đối tượng phản động lưu vong ở Mỹ là Y Mút Mlô, YCik Niê, Y Niên Êya, Y Bút Êban (Y Bé Êban), Y Chang Byă , Y Sôl Niê… dùng nhiều thủ đoạn tuyên truyền, kích động, lôi kéo, dụ dỗ tham gia tổ chức hoạt động tích cực. Các đối tượng cốt cán trong nước nghe theo chỉ đạo của các đối tượng nước ngoài lôi kéo, dụ dỗ, đe dọa, cưỡng ép một số người dân tộc thiểu số nhẹ dạ, cả tin khác trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk thành lập nhóm vũ trang lấy tên gọi là “lính Đêga” để tiến hành hoạt động khủng bố, phá hoại. Do nhận thức lạc hậu, thiếu hiểu biết, có 92 đối tượng đã trực tiếp tham gia vào hoạt động khủng bố, 01 đối tượng có hành vi che giấu tội phạm và 01 đối tượng có hành vi tổ chức cho người khác xuất cảnh, nhập cảnh trái phép (trong số 94 đối tượng này có 93 đối tượng là người dân tộc thiểu số; 93/94 đối tượng theo đạo Tin Lành) trong vụ việc tấn công khủng bố vào rạng sáng ngày 11/6/2023 tại trụ sở xã Ea Ktur và Ea Tiêu, huyện Cư Kuin, tỉnh Đắk Lắk, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng như chúng ta đã biết.
Trong quá trình điều tra các đối tượng đều ăn năn, hối cải, thành khẩn khai nhận hành vi phạm tội của mình, thừa nhận do lạc hậu thiếu hiểu biết hoặc do bị đe dọa nên đã tham gia hoạt động phạm tội và xin được Đảng, Nhà nước xem xét khoan hồng, giảm nhẹ hành phạt.
Kết quả điều tra đã là rõ toàn bộ diễn biến sự việc và tính chất, mức độ hành vi phạm tội của các đối tượng. Công tác điều tra, truy tố, chuẩn bị xét xử đã được thực hiện khách quan, công bằng, tuân thủ các quy định của pháp luật.
Căn cứ kết quả điều tra, các cơ quan tiến hành tố tụng đã quyết định đưa ra xét xử lưu động 100 bị cáo, trong đó có:
- 53 bị cáo về tội “Khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân”; 39 bị cáo về tội “Khủng bố”; 01 bị cáo về tội “Tổ chức cho người khác xuất cảnh, nhập cảnh trái phép”; 01 bị cáo về tội “Che giấu tội phạm” quy định tại khoản 1 điều 389 BLHS.
- 06 bị cáo ở nước ngoài (Y Mút Mô, Y Bút Êban, Y Niên Êya, Y Cik Niê, Y Chang Byă và Y Quynh Bdap) bị xét xử vắng mặt tội khủng bố.
Trong quá trình xét xử tòa án nhân dân tỉnh Đắk Lắk sẽ đánh giá toàn bộ tài liệu chứng cứ, nguyên nhân và điều kiện phạm tội, tính chất, mức độ phạm tội để quyết định hình phạt phù hợp đối với từng bị cáo, qua đó vừa đảm bảo tính nghiêm minh, tính răn đe, vừa đảm bảo tính khoan hồng, tính giáo dục, nhân văn của pháp luật, đồng thời thể hiện được đúng chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước về dân tộc, tôn giáo trong tình hình hiện nay.
Sau khi có bản án, tòa án nhân dân tỉnh Đắk Lắk sẽ phối hợp với các cơ quan chức năng trong và ngoài nước thực hiện việc chuyển giao 06 đối tượng đang bị truy nã quốc tế về Việt Nam để thi hành án.