Theo số liệu thống kê, dân số của người Pà Thẻn chỉ còn khoảng 3.700 người, sinh sống tập trung ở 2 tỉnh Tuyên Quang và Hà Giang. Tuy số lượng ít, lại sống ở những vùng hẻo lánh nhưng văn hóa của người Pà Thẻn vẫn được duy trì, đặc biệt là lễ hội nhảy lửa.
Lễ nhảy lửa thường được tổ chức vào dịp cuối năm. Đây là một sinh hoạt văn hóa mang tính tâm linh, có sức mạnh phi thường dám đương đầu với nguy hiểm, xua đuổi tà ma, bệnh tật.
Buổi lễ nhảy lửa được ghi lại dưới đây là một hoạt động thuộc khuôn khổ Ngày hội “Sắc Xuân trên mọi miền Tổ quốc” kéo dài từ ngày 18 - 20/02 tại Làng Văn hóa du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Hà Nội).
|
Để thực hiện lễ nhảy lửa, thầy mo ngồi trên một chiếc ghế dài để cúng thần linh. Gõ hai vật bằng sắt, phát ra những âm thanh gấp gáp, liên tục. Đồ cúng là một miếng thịt luộc, một ít gạo và một chai rượu, |
|
Những cô gái Pà Thẻn nhảy múa quanh đống lửa thiêng. |
|
Sau khi thày mo thực hiện đủ bài cúng dài 90 phút, những thanh niên bắt đầu được "tiếp sức mạnh". |
|
Tiếng gõ của ông thầy mo vẫn vang lên mỗi lúc một gấp gáp hơn. Nhiều thanh niên Pà Thẻn bắt đầu tụ tập xung quanh thầy mo và lần lượt thay nhau ngồi lên chiếc ghế dài. Trong phút chốc, họ rung bần bật, người cúi xuống và bắt đầu nhảy lên từng lần một, cùng lúc bằng cả hai chân. |
|
Những thanh niên cúi gập người, nhảy lò cò bằng cả hai chân xung quanh đống lửa. Họ bắt đầu từ việc đưa tay vào bới đống lửa. |
|
Những đôi chân trần trực tiếp nhảy vào đống than hồng. |
|
Mỗi người thường nhảy lửa trong vòng 3-4 phút, sau đó tiếp tục làm lễ “nhập đồng”. Một người có thể tham gia nhảy nhiều lần, qua đó thể hiện sức mạnh, sự khéo léo và nhanh nhẹn của mình. |
|
Họ lấy tay trần bới đống than hồng, trong khi chân vẫn ở trong đống than. |
|
Thậm chí cả những người bình thường cũng có thể tham gia miễn là được sự đồng ý của thày mo. |
|
Sau khi hết ""sức mạnh" những thanh niên này nhanh chóng rời khỏi đống lửa và trở lại chỗ của thày mo. |
|
Anh Lìu Văn Thế, 20 tuổi, giơ đôi bàn tay vẫn còn nguyên vẹn sau khi nhảy lửa. |
|
Bất cứ người dân Pà Thẻn nào cũng có thể nhảy vào lửa miễn là thầy mo đã cúng và nhập cho họ một sức mạnh nào đó. Theo quan niệm của người Pà Thẻn, sức mạnh của thần linh sẽ che chở và bảo vệ họ không bị bỏng. |