Từ nội thành Hà Nội, đi theo đường quốc lộ số 1 qua sông Đuống, đến thị trấn Từ Sơn rẽ trái chừng một cây số là làng Đồng Kỵ. Đây là một ngôi làng cổ có lễ hội Rước Pháo vào ngày mùng 4 Tết hàng năm.Tương truyền, lễ hội này có từ thời Hùng Vương thứ 6, bắt nguồn từ việc tướng Thiên Cường về làng mộ quân giúp Vua Hùng đánh giặc. Khi thắng giặc, Thiên Cường dẫn đoàn quân thắng trận trở về và làng mở hội khao quân. Tập tục đó vẫn được dân làng Đồng Kỵ duy trì cho đến ngày nay. Hội luôn thu hút mọi người dân làng Đồng Kỵ cũng như các làng lân cận và cả du khách thập phương.

Đồng Kỵ từ xa xưa có lễ hội đốt pháo. “Pháo Đồng Kỵ” không phải là loại pháo thông thường mà là những quả pháo khổng lồ được quấn hàng tạ rơm và hàng chục cân thuốc nổ. Ai trong làng bắt thăm được làm pháo và cây pháo nổ đúng vào ngày mùng 5 Tết là được lộc to, cho nên sau khi đốt pháo họ liền trở về nhà mổ heo tế thần và ăn mừng.

Từ ngày Chính phủ có quy định cấm đốt pháo thì Đồng Kỵ cũng ngừng lễ hội pháo, nhưng để duy trì lễ hội truyền thống, địa phương đã tổ chức rước pháo mang tính chất tượng trưng. Ngoài ra, tại lễ hội còn diễn ra các trò chơi dân gian, các sinh hoạt văn hóa truyền thống như hát tuồng, hát quan họ.

Phần sôi động nhất của lễ  hội làng Đồng Kỵ mà ít nơi có được là lễ rước ông Đám (còn gọi là lễ xuất tướng). Người dân trong làng sẽ có mặt tại đình để chứng kiến việc công bố quyết định chọn bốn "tướng" của bốn làng (Tiên, Thượng, Đông, Đoài) đã được bình chọn ngay trước đó để chủ trì tất cả các nghi lễ truyền thống của làng trong năm. Các "tướng" được chọn ra đều là những người có thành tích nổi bật trong năm đã qua về làm kinh tế, tham gia các hoạt động xã hội, gia đình sống hòa thuận

Tiếp theo lễ xuất tướng, các hoạt động lễ hội khác như chọi gà, thi vật, hát quan họ... sẽ diễn ra cho đến hết ngày mùng 6 tháng giêng âm lịch.

Hội pháo Đồng Kỵ năm nay gặp thời tiết đẹp: Trời đổ mưa trước khi rước pháo ra đình, như ứng nghiệm cho lời cầu mong mưa thuận, gió lành, phong đăng hoà cốc...

Làng náo nhiệt với lễ hội

  

Trai tráng trong làng lấy khí thế trước khi vào đám rước

Một quả pháo làng Đồng Kỵ có thể lớn đến mức: dài khoảng 2,5m đến 3m, đường kính chừng 60cm. Thân pháo bọc giấy điều có trang trí các biểu tượng cầu mưa: Vân mây làm nền, rồng vàng quấn quanh thân pháo và nổi đầu ở chính giữa. Hai bên đầu rồng có nghê chầu, phượng múa. Đầu quả pháo như chiếc tán (lọng)...

10 giờ sáng, những hình nộm khổng lồ tượng trưng cho những quả pháo được rước từ đầu làng vào đình làng

4 ông quan đám

 

Rước lễ vào đình

Rước pháo vào đình làm lễ

Chọi gà- phần hội bên cạnh cuộc lễ

Xem đám rước

    

Tráng đinh chen nhau vào kiệu quan đám của giáp mình ra

Vẻ rạng rỡ của một quan đám

Hội sẽ diễn ra cho đến hết ngày mùng 6 tháng giêng âm lịch