Vào lúc 13h30 chiều 10/11, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã có bài phát biểu dài 30 phút trước đông đảo 2.000 cử tọa là các chính khách và doanh nhân thế giới, bao gồm từ 21 thành viên APEC và một số khách mời từ các nền kinh tế khác. Bài phát biểu đáng chờ đợi của Tổng thống Donald Trump đã đưa ra thông điệp rõ ràng về chính sách của Mỹ đối với khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Tổng thống Donald Trump phát biểu tại APEC CEO Summit 2017

Mở đầu bài phát biểu, Tổng thống Donald Trump cho biết ông rất vui mừng và vinh hạnh được có mặt và phát biểu tại Hội nghị thượng đỉnh doanh nghiệp APEC 2017 để thể hiện mong muốn của Mỹ cho một khu vực Châu Á Thái Bình Dương thịnh vượng và hợp tác.

Tổng thống Donald Trump nhấn mạnh, kể từ khi độc lập, Mỹ đã rất quan tâm đến khu vực này, mối quan hệ lịch sử lâu dài của Mỹ đối với khu vực này được khởi nguồn từ thế kỷ 18. Tổng thống Donald Trump điểm lại những mốc lịch sử quan trọng gắn với khu vực Châu Á Thái Bình Dương, khẳng định “Chúng tôi hiểu rằng an ninh và thịnh vượng của nước Mỹ phụ thuộc vào khu vực này".

Tổng thống Donald Trump cho rằng, các nước trong khu vực Châu Á Thái Bình Dương đã đạt được những thành tựu thần kỳ, từ Philippines, Thái Lan, Hàn Quốc, Trung Quốc, Việt Nam và rất nhiều các quốc gia khác. Đó là nhờ các chính sách mở cửa và cải cách hiệu quả.

Đối với Việt Nam, Tổng thống Donald Trump đánh giá: "Tôi có mặt ở thành phố Đà Nẵng xinh đẹp, để chúc mừng các thành tựu của các bạn. Đà Nẵng trước đây là một thành phố nghèo, nhưng giờ đây đã trở thành một thương cảng sầm uất, đón rất nhiều tàu thuyền và khách du lịch quốc tế. Hôm nay Việt Nam đã có một nền kinh tế mở, cải cách và là một trong những nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất thế giới. Sinh viên Việt Nam là một trong những nhóm sinh viên xuất sắc nhất tại Mỹ. Điều đó rất ấn tượng."

Tổng thống Donald Trump nhấn mạnh, mỗi một quốc gia, mỗi một dân tộc có nền văn hóa riêng, có chính sách riêng, cần phải làm chủ vận mệnh của mình. Trước hơn 2000 doanh nhân APEC, ông kêu gọi “hãy đặt đất nước lên hàng đầu”.

Tổng thống Donald Trump đã lấy ví dụ về hình ảnh lịch sử Việt Nam hàng ngàn năm đấu tranh vì độc lập tự do của đất nước, từ thời Hai Bà Trưng khởi nghĩa: "Đất nước Việt Nam cũng có cùng tư tưởng đó, không phải chỉ trong 200 năm mà gần 2.000 năm. Đó là khoảng năm 40 sau công nguyên, khi Hai Bà Trưng khơi dậy tinh thần của những người dân đất nước này. Đó là lần đầu tiên dân tộc Việt Nam đứng lên vì nền độc lập và niềm tự hào dân tộc của các bạn. Ngày nay những anh hùng ấy và câu chuyện ấy vẫn là lời nhắc nhở về lịch sử, là câu trả lời cho câu hỏi lớn về tương lai của chúng ta. Điều đó nhắc nhở tôi rằng: Chúng ta là ai, chúng ta cần phải làm gì. Cùng với nhau, chúng ta sẽ có sức mạnh để cùng nhau phát triển."

Mặc dù khẳng định chính sách nhất quán “Nước Mỹ là trên hết”, nhưng Tổng thống Donald Trump cũng nhấn mạnh đến tầm quan trọng của sự hợp tác. Ông cho rằng, sự hợp tác sẽ mang lại sự ổn định và thịnh vượng cho khu vực. Bởi hiện nay, không chỉ có nước Mỹ và rất nhiều nơi trên thế giới đang phải đối mặt với cùng một thách thức. Đó là chủ nghĩa khủng bố, an ninh mạng, buôn người. Điều này cần phải có sự chung tay của toàn cầu. Nhưng Tổng thống Donald Trump nhấn mạnh rằng, sự hợp tác này phải dựa trên các nguyên tắc đã được thống nhất, bình đẳng và tôn trọng lẫn nhau.

Đối với vấn đề kinh tế thương mại, Tổng thống Mỹ chia sẻ rằng, thế giới sẽ không có thị trường thương mại tự do nếu không có sự tiếp cận thương mại bình đẳng: "Cốt lõi của các mối quan hệ đối tác là mối quan hệ thương mại. Chúng tôi muốn xây dựng một hệ thống thương mại công bằng. Để làm được như vậy, các đối tác sẽ phải tuân thủ đầy đủ các nguyên tắc và quy định như nước Mỹ. Chúng ta cần phải tạo ra nền tảng của thương mại quốc tế, theo các nguyên tắc của WTO, cần chống lại những rào cản phá giá, bảo hộ. Bởi những điều này sẽ giảm tính công bằng."

Tổng thống Donald Trump nhấn mạnh rằng, Mỹ sẽ làm việc với từng đối tác trong APEC để cùng mang lại sự ổn định và cân bằng lợi ích. Bài phát biểu cũng chuyển một thông điệp rất rõ ràng rằng, Mỹ đang tìm kiếm những thỏa thuận hợp tác song phương thay vì các thỏa thuận đa phương. Mỹ cũng khuyến khích các cơ hội hợp tác bình đẳng cùng có lợi, cùng nhau tạo ra những lợi ích cho người dân và cho đất nước, trong đó có những vấn đề quan trọng như tạo công ăn việc làm, tạo điều kiện cho khu vực tư nhân tham gia vào quá trình kiến tạo và thúc đẩy kinh tế.

Tổng thống Donald Trump gửi một thông điệp về định hình chính sách Ấn Độ Thái Bình, trong đó nhấn mạnh các mối quan hệ đối tác mới cần được định hình, để làm cho khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương trở nên ổn định và thịnh vượng./.