Tại Diễn đàn “Giải pháp chính sách tháo bỏ nút thắt và tạo động lực mới thúc đẩy đổi mới mô hình tăng trưởng” do Viện Nghiên cứu Quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) tổ chức ngày 24/10 tại Hà Nội, TS. Nguyễn Đình Cung, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) cho rằng, thời gian qua, tăng trưởng kinh tế có xu hướng phục hồi, sản lượng tiềm năng có xu hướng liên tục cải thiện.

Tuy nhiên, tăng trưởng kinh tế Việt Nam còn cần nhiều giải pháp thúc đẩy, nhất là khi sự đóng góp đáng kể từ khối các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài (FDI) đang chiếm ưu thế lớn trong cân bằng cán cân thương mại. Đặc biệt, tốc độ tăng trưởng tổng thu nhập (GNI) đang ngày càng thấp xa hơn so với tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm quốc nội (GDP).

Trong khi đó, chỉ số lạm phát tính theo tháng giảm thấp và có xu hướng ổn định so với cùng kỳ năm trước, lạm phát cơ bản tính theo năm lại liên tục giảm và mức ổn định rất thấp. Chính vì thế, có thể sẽ phải cần xem xét giảm lãi suất huy động để giảm lãi cho vay cũng như thiết lập mắt bằng lãi suất mới cho phù hợp hơn. Nhất là khi việc xử lý nợ xấu và tái cơ cấu các ngân hàng yếu kém hiện nay chưa thực sự tạo nên sự khác biệt.

Đặc biệt, tình hình thâm hụt ngân sách thời gian qua ngày càng nặng và lớn cũng như kéo dài. Nợ công tăng nhanh và gần chạm mức trần. Dư địa nâng cao hiệu lực quản lý, chống thất thoát, lãng phí và nâng cao hiệu quả đầu tư công còn rất chậm.

Do đó, để sách tháo bỏ nút thắt và tạo động lực mới thúc đẩy đổi mới mô hình tăng trưởng, TS. Nguyễn Đình Cung cho rằng, cần tháo bỏ ngay các vướng mắc, đẩy nhanh giải vốn đầu tư nhà nước ngay từ đầu năm, không thể để tiếp tục chậm trễ như 2 năm gần đây. Tăng hiệu quả sử dụng vốn của doanh nghiệp nhà nước và tư nhân trong nước.

Đối với các giải pháp cải cách thể chế, cải thiện môi trường kinh doanh và hỗ trợ phát triển doanh nghiệp, TS. Nguyễn Đình Cung nêu rõ, Chính phủ cần tạo áp lực và trách nhiệm đối với các bộ chuyên ngành để cắt bớt ít nhất 1/3 đến 1/3 số điều kiện kinh doanh, loại bỏ ít nhất 1/2 số hàng hóa thuộc diện kiểm tra chuyên ngành xuất, nhập khẩu và thay đổi cơ bản cách thức quản lý nhà nước.

Tiếp tục nỗ lực giảm chi phí cho doanh nghiệp bằng các biện pháp như giảm lãi suất cho vay, giảm chi phí hậu cần, giảm các chi phí công đoàn, bảo hiểm xã hội, chi phí trợ cấp thất nghiệp, trợ cấp thôi việc… Không tăng lương theo mệnh lệnh hành chính, nếu tăng không quá tốc độ tăng năng suất lao động theo thỏa thuận của người lao động và người sử dụng lao động.

“Quan trọng là tiếp tục thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng “mỗi năm doanh nghiệp chỉ chịu kiểm tra không quá 1 lần” và thay đổi thái độ và mục tiêu kiểm tra theo hướng hỗ trợ, hướng dẫn, giúp đỡ doanh nghiệp tuân thủ đúng luật pháp thay vì chủ yếu để xử phạt doanh nghiệp”, TS. Nguyễn Đình Cung nêu rõ.

Cũng theo TS. Nguyễn Đình Cung, cần cải cách mạnh mẽ về hồ sơ, trình tự, thủ tục, rút ngắn tối đa thời hạn, giảm phí chuyển nhượng quyền sử dụg đất nông nghiệp; miễn thuế hoặc thực hiện ưu đãi thuế đối với chuyển nhượng đất nông nghiệp.

Cùng với đó, cần thay đổi cách thức, nâng cao hiệu quả công tác xúc tiến đầu tư, thương mại và du lịch. Chính thức tối đa thương mại tiểu ngạch qua biên giới, nhất là biên giới Việt – Trung. Đồng thời có kế hoạch và giải pháp đồng bộ để khai thác tối đa các cơ hội từ thị trường Trung Quốc, EU, Mỹ, Hàn Quốc, Nhật Bản, ASEAN, Nga…nhất là hàng nông sản và thực phẩm…/.

Ba kịch bản cho tăng trưởng kinh tế 2018

Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã phác thảo 3 kịch bản cho tăng trưởng kinh tế năm 2018, từ đó chuẩn bị cho việc xây dựng Kế hoạch Phát triển kinh tế - xã hội năm tới.