Theo phân tích của ngân hàng HSBC, sau khi chiến đấu với mức lạm phát quá cao trong năm 2011 (đỉnh điểm là mức 23% vào tháng 8/2011 so với năm trước), lạm phát giảm đang trở thành một vấn đề quan tâm trong những tháng gần đây ở Việt Nam.
Trong 5 tháng qua, giá cả đã giảm bình quân 0,2% so với tháng trước. Đến tháng 1/2015, lạm phát tăng rất ít khoảng 0,9% so với cùng kỳ năm trước trong khi tháng 1/2014 là 6,5%.
Câu hỏi đặt ra là liệu lạm phát giảm sẽ “tốt”-vốn sẽ dẫn đến sản lượng cao hơn trong những tháng tới - hay là một biểu hiện xấu do yếu tố nhu cầu suy yếu sẽ dẫn tới một bẫy thanh khoản?
Trả lời câu hỏi này, HSBC phân tích dựa trên 3 vấn đề chính: lạm phát có khả năng chạm đáy trong tháng 1/2015; áp lực lạm phát trong những tháng gần đây là do cú sốc nguồn cung tích cực từ giá cả hàng hoá thấp hơn sẽ thúc đẩy tiêu dùng và sản lượng trong những tháng tới ; và cho phép nhiều động thái chính sách hơn bao gồm việc tăng giá điện.
HSBC cho rằng, giá dầu thô Brent sụt giảm đã kéo mọi thứ giảm xuống từ chi phí vận chuyển đến chi phí tiêu dùng ở các hộ gia đình Việt Nam. Khi giá dầu Brent xoay quanh mức này trong 6 tháng tới thì cơ hội giảm thêm chi phí vận chuyển sẽ bị thu hẹp. “Chính phủ cũng nhân cơ hội này để tăng giá điện và có mục tiêu tự do hoá ngành này để thu hút đầu tư”- HSBC nhận định.
Theo Bộ Công Thương, giá điện sẽ tăng 9,5% trong năm 2015. Do giá điện thấp, lợi nhuận ngành điện sẽ thấp và Chính phủ sẽ nhân cơ hội này để tăng giá. HSBC cho rằng việc tăng giá điện sẽ được thực hiện trong năm 2015 và 2016 nếu lạm phát vẫn duy trì sự ổn định và đồng thời việc tăng giá điện này sẽ gây thêm áp lực lên một số loại giá.
Cùng với chi phí dịch vụ xã hội tăng cao, nhu cầu trong nước đang dần cải thiện cũng sẽ đặt áp lực lên giá cả. Số liệu về doanh số bán lẻ tháng 1/2015 cho rằng tiêu dùng sẽ có thể tăng mạnh trong dịp Tết Nguyên đán. Doanh số tăng 16% so với năm trước nhờ vào tiền thưởng Tết tốt hơn và những kỳ vọng một năm năm mới tươi sáng hơn. Tăng trưởng tín dụng tăng cũng tạo thêm một lực đẩy khác.../.