Ngày 23/5, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp với Bộ Công Thương tổ chức Hội thảo “Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực RCEP, tình hình đàm phán và những vấn đề doanh nghiệp cần quan tâm”. 

Hội thảo “Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực RCEP, tình hình đàm phán và những vấn đề doanh nghiệp cần quan tâm”.

Theo VCCI, đàm phán Hiệp định Đối tác Toàn diện Khu vực (RCEP) giữa ASEAN (trong đó có Việt Nam) và 6 đối tác là Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, Úc, New Zealand bắt đầu từ năm 2013 và đang đi vào giai đoạn cuối. Khi hoàn tất, RCEP sẽ tạo ra một khu vực mậu dịch tự do rộng lớn, bao trùm nhiều đối tác xuất khẩu lớn của Việt Nam. 

Đặc biệt, với sự tham gia của các đối tác là nguồn cung nguyên liệu lớn cho Việt Nam như: Trung Quốc, Hàn Quốc…, việc hài hòa quy tắc xuất xứ cùng các quy định tạo thuận lợi thương mại trong RCEP hứa hẹn sẽ tạo ra những chuỗi giá trị khu vực mới, hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng tốt hơn các ưu đãi thuế quan trong RCEP. 

Khi tham gia RCEP, một số thị trường dịch vụ sẽ mở hơn, đặc biệt là dịch vụ logistic, viễn thông… 

Bà Nguyễn Thị Thu Trang, Giám đốc Trung tâm WTO và hội nhập (VCCI) cho biết, nhiều doanh nghiệp đang rất kỳ vọng vào RCEP bởi sẽ tạo ra một thị trường khổng lồ với 50% dân số thế giới. Đặc biệt, Trung Quốc, Ấn Độ chiếm 30% GDP toàn cầu, 28% tổng lượng thương mại của thế giới. 

RCEP hiện bao phủ gần như toàn bộ chuỗi sản xuất của nhiều sản phẩm mà Việt Nam có thế mạnh như: sản phẩm điện tử, dệt may, thực phẩm, nông sản nhiệt đới…. cho nên đây là khu vực tạo điều kiện lớn nhất cho Việt Nam trong việc thỏa mãn các quy tắc xuất xứ để tận dụng được các ưu đãi thuế quan. Đứng từ góc độ xuất khẩu thì đây là cơ hội rất lớn và có ý nghĩa cho các doanh nghiệp Việt, đặc biệt là các doanh nghiệp đang kinh doanh trong lĩnh vực xuất khẩu hàng hóa. 

Tuy nhiên, bà Nguyễn Thị Thu Trang cũng cho rằng, nhiều doanh nghiệp hiện vẫn quan ngại về hiệp định này. Đó là, trong các nước tham gia đàm phán ký kết, có nhiều đối tác có cơ cấu sản phẩm tương tự Việt Nam, có năng lực cạnh tranh mạnh hơn Việt Nam. Ngoài ra, các thị trường cũng có khác biệt lớn về yêu cầu chất lượng hàng hóa; nguy cơ xáo trộn, chuyển hướng thương mại, nhất là ở những thị trường mà các đối tác chưa có Hiệp định thương mại tự do chéo. 

Với những vấn đề doanh nghiệp còn quan ngại, bà Trang chia sẻ, hiệp định RCEP có thể không đạt được kỳ vọng về thị trường xuất khẩu, với các lý do như: các ưu đãi thuế quan không được cải thiện, việc mở cửa dịch vụ mà Việt Nam có thế mạnh còn dè dặt, các hàng rào phi thuế quan ít được cải thiện, cạnh tranh gay gắt hơn với các đối tác RCEP... 

Nhiều doanh nghiệp kỳ vọng, RCEP sẽ là “vùng lánh nạn”, nhưng theo bà Trang, không thể trông chờ vào RCEP để tránh xu hướng bảo hộ thương mại thế giới và cũng không thể trông vào RCEP để tận dụng cơ hội từ căng thẳng thương mại Mỹ -Trung Quốc. 

“Trong quá trình đàm phán cần chú trọng đến các tiêu chí ưu tiên, các sản phẩm Việt Nam có thế mạnh, hay các sản phẩm mà đối tác nhập khẩu lớn, các ưu đãi thuế... để đem lại lợi ích cho doanh nghiệp Việt”, bà Nguyễn Thị Thu Trang cho hay./.