Mấy ngày nay, 10 sào dưa hấu đến kỳ thu hoạch, bà Nguyễn Thị Oanh, ở thôn Phú Thành, xã Tịnh Trà, huyện Sơn Tịnh mất ăn mất ngủ vì giá dưa lên xuống thất thường. Cách đây hơn 1 tuần, giá dưa hấu Hắc Mỹ Nhân còn ở mức gần 7.000 đồng/kg thì nay giảm xuống còn 2.500 đồng/kg. Bà Oanh lo lắng, năm ngoái bà đã lỗ nặng, bà hy vọng vụ dưa này sẽ bù lỗ cho vụ dưa trước. Nhưng dưa rớt giá, bà thua lỗ thêm 20 triệu đồng.

“Hồi trước tôi trồng dưa tròn, bây giờ dưa tròn phía Trung Quốc mua bấp bênh quá nên giờ trồng dưa Hắc Mỹ Nhân. Loại này là bán nội địa hay đi Trung Quốc cũng được. Năm nay giá bấp bênh quá nên hai vợ chồng bỏ công, bỏ vốn, bỏ cả tiền thuê đất luôn giờ chỉ lấy lại được tiền phân” - bà Oanh than thở.

Nông dân Quảng Ngãi khóc ròng trên đồng dưa chín rộ.

Những năm trước đây, nông dân tỉnh Quảng Ngãi chủ yếu trồng dưa tròn Hồng Lương, bán cho tư thương xuất đi Trung Quốc. Năm nay, phần lớn nông dân Quảng Ngãi chuyển sang trồng loại dưa dài Hắc Mỹ Nhân để vừa bán cho thị trường nội địa, vừa có thể xuất khẩu. Bà Huỳnh Thị Tính ở thôn Mỹ Danh, xã Tịnh Hiệp bộc bạch khi chuyển qua trồng dưa Hắc Mỹ Nhân cứ nghĩ giá sẽ cao hơn, nào ngờ giá cũng ở mức 2.500 - 3.000 đồng/kg, nhiều người đành chịu lỗ.

“Mấy năm làm dưa Hồng Lương giờ qua dưa Hắc Mỹ Nhân vì dưa này đầu tư nhiều hơn nhưng giá xuống thấp nên chịu lỗ” - bà Tính nói.

Lâu nay, người nông dân chỉ biết trồng dưa, không quyết định được đầu ra cho sản phẩm. Đến kỳ thu hoạch, nếu tư thương mua giá cao thì họ nhờ, nếu trả giá thấp thì đành chịu. Còn nếu mặc cả với tư thương, dưa quá độ chín vài ngày thì người trồng dưa mất cả vốn lẫn lời.

“Mấy ngày trước, có xe dưa ra lỗ nhưng phải thu mua khi dân làm ra. Lúc đầu về đây mua đến 6.700 đồng/kg nay thì giá đã xuống” - chị Tình, một tư thương chuyên đi mua dưa xuất sang Trung Quốc lý giải.

Cũng như những năm trước đây, khi giá dưa hạ thấp, nông dân khóc ròng vì lâm cảnh nợ nần. Ông Đỗ Xuân Hùng, Phó Chủ tịch UBND xã Tịnh Hiệp, huyện Sơn Tịnh cho biết, dù đã khuyến cáo bà con không nên đổ xô vào trồng dưa nhưng nhiều người vẫn làm theo kiểu may nhờ, rủi chịu.

“Giá thị trường rất bấp bênh do phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc. Nếu Trung Quốc nhập mạnh thì dưa mình mới có giá và đi được nếu trục trặc thì mình chết. Xã cũng đã khuyến cáo nhân dân không nên trồng dưa nhiều mà chuyển qua cây đậu phụng, cây bắp nhưng người dân vẫn tiếp tục làm” - ông Hùng nói.

Với sản lượng hơn 40.000 tấn dưa hấu mỗi năm, tỉnh Quảng Ngãi là một trong những địa phương có sản lượng dưa hấu thuộc tốp đầu của cả nước. Tuy nhiên, đầu ra của dưa hấu phụ thuộc rất lớn vào thị trường Trung Quốc nên năm nào cũng có hàng ngàn tấn dưa hấu ở Quảng Ngãi  rơi vào tình cảnh “bán rẻ như cho” khiến người trồng dưa điêu đứng./.