Phát biểu trước Quốc hội sáng nay (15/6), Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho biết, giải ngân, phân bổ vốn đầu tư công cả năm 2016 và 5 tháng đầu năm 2017 tuy cao hơn cùng kỳ năm trước nhưng còn chậm, không phân bổ hết dự toán, có tiền không tiêu hết được.

vuong_dinh_hue_ifyn.jpg
Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ 

Chậm giải ngân do đâu?

Phó Thủ tướng khẳng định, việc giải ngân vốn chậm là nguyên nhân làm tăng trưởng kinh tế không đạt kế hoạch, giảm hiệu quả sử dụng vốn.

Theo ông Vương Đình Huệ, có cả nguyên nhân chủ quan và khách quan dẫn đến việc giải ngân vốn đầu tư không đạt kế hoạch, trong đó nguyên nhân chủ quan thì là quan trọng, chủ yếu nhất.

Về khách quan, Phó Thủ tướng cho rằng, Luật Đầu tư công còn lúng túng trong ban hành văn bản, thực hiện, xây dựng hướng dẫn chưa rõ. Nhu cầu đầu tư công rất lớn 2 triệu tỷ thì trước đó đã được cắt giảm 200.000 tỷ so với phương án ở Kỳ họp 12 Quốc hội XIII nên các bộ ngành đia phương dành thời gian cắt giảm nên mất thời gian. Tránh thất thoát nhưng có nhiều quy định mang tính thủ tục cản trở tốc độ giải ngân.

Theo thống kê, 5 tháng cuối năm 2016 tốc độ giải ngân gần bằng 3 lần so với 7 tháng năm 2016. Cả năm 2016 giải ngân 93,2% rong khi cả năm 2015 chỉ giải ngân đạt 87%. 5 tháng đầu năm 2017 giải ngân 24,7% trong khi năm ngoái là 24%.

Tuy nhiên, ông Vương Đình Huệ nhấn mạnh đến nguyên nhân chủ quan: "Chậm phát hiện rà soát để sửa đổi kịp thời bất hợp lý trong văn bản hướng dẫn, pháp luật liên quan đầu tư công và các vấn đề khác có thể xin Quốc hội sửa.

Phó Thủ tướng cũng nêu thực tế: Nhiều địa phương bộ ngành chưa kiên quyết cắt giảm theo Nghị quyết 26 của Quốc hội bảo đảm thu hồi nợ đọng, khoản ứng trước, các dự án cấp bách, đối tác công tư, đối ứng ODA sau đó mới cho khởi công mới.

Việc giải ngân vốn đầu tư công đang bị chậm gây ảnh hương tới tăng trưởng (Ảnh minh họa: KT)
Bên cạnh đó, theo ông Vương Đình Huệ, việc phân công phân cấp chưa hợp lý có tình trạng một số bộ thấy việc gì cung quan trọng, cũng to nên phân cấp cho cấp dưới địa phương cho đầy đủ. Phối hợp với bộ ngành và địa phương còn yếu kém không thể chối cãi, các bộ vơi snhau, nội bộ từng bộ, giữa bộ - địa phương.

Chìa khóa nào tháo gỡ khó khăn?

Phó Thủ tướng đề xuất một số giải pháp để khắc phục các hạn chế nêu trên. Ông Vương Đình Huệ nhấn mạnh: Chính phủ sẽ tiếp tục rà soát các nghị định thông tư về đầu tư công, đấu thầu xây dựng, phân cấp mạnh mẽ cho địa phương, nâng cao đạo đức công vụ, năng lực các ban quản lý dự án, tính kịp thời thanh toán của kho bạc và đánh giá toàn diện các vấn đề liên quan tới đầu tư công.

"Kể cả sửa Nghị định 15 về đối tác công tư", Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nêu rõ.

Bộ ngành có quyết định phân bổ mà chưa giải ngân vốn tối thiểu thì Chính phủ báo cáo Quốc hội cắt giảm cho vào nguồn dự phòng chung, Phó Thủ tướng đề xuất.

Ngoài ra, theo ông Vương Đình Huệ, cần tăng cường thanh tra, kiểm toán xử lý nghiêm cán bộ cấp nào làm chậm giải ngân, gây thất thoát, tiêu cực tham nhũng.../.