Trước diễn biến phức tạp của dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus SARS-CoV-2 (Covid-19) đã khiến ngành giao thông vận tải thiệt hại nặng, sáng nay (27/2), Bộ GTVT đã chủ trì buổi họp với các đơn vị liên quan để đánh giá về ảnh hưởng của dịch cúm Covid-19 đến các lĩnh vực ngành GTVT.

Hàng không mất gần 18 triệu khách, “bay hơi” 25.000 tỷ đồng do dịch Covid-19.

Hàng không mất gần 18 triệu khách, “bay hơi” 25.000 tỷ đồng

Tại cuộc họp đánh giá thiệt hại của ngành vận tải do dịch Covid-19 của Bộ GTVT sáng nay (27/2), theo báo cáo của Cục Hàng không Việt Nam, từ cuối tháng Một, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, thị trường vận tải hàng không bắt đầu giảm mạnh, tính đến 26/2, các hãng hàng không đã dừng, giảm tần suất hàng loạt chuyến bay.

Theo đánh giá của Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế (ICAO), ước tính doanh thu ngành hàng không toàn cầu giảm từ 4-5 tỷ USD xuất phát từ việc giảm khoảng 40% tổng công suất hành khách trong quý 1/2020, tương ứng gần 20 triệu khách.

Thay vì dự kiến thiệt hại 10.000 tỷ đồng như cách đây nửa tháng, theo ước tính mới nhất của Cục Hàng không Việt Nam, các hãng hàng không trong nước sẽ thiệt hại, giảm doanh thu khoảng 25.000 tỷ đồng.

Theo báo cáo của Vietnam Airlines, ngoài mất toàn bộ lượng khách Trung Quốc trong giai đoạn tạm ngừng khai thác đường bay Việt Nam-Trung Quốc, hãng cũng sẽ bị giảm lượng khách trên các đường bay quốc tế khác đi/đến châu Âu, Australia, Nhật Bản, Hàn Quốc, Đông Nam Á... cũng như trên mạng bay nội địa do tâm lý lo ngại dịch bệnh (hiện đang có ngày càng nhiều đoàn khách đã thực hiện hủy chuyến).

Dẫn đến, Vietnam Airlines phải triển khai điều chỉnh phương án khai thác, hủy toàn bộ các đường bay thường lệ và thuê chuyến đi Trung Quốc, Macau, Hong Kong, giảm tần suất bay, giảm tải cung ứng trên các đường bay đi hầu hết các đường bay quốc tế khác.

Đường sắt, đường bộ, hàng hải... “ngắc ngoải” trong dịch

Cho rằng đường sắt giữa Việt Nam với Trung Quốc phải dừng hoạt động không ảnh hưởng lớn, nhưng lãnh đạo Cục Đường sắt Việt Nam thừa nhận, đường sắt nội địa ảnh hưởng nghiêm trọng vì hoạt động du lịch ảnh hưởng, đi lại của người dân giảm. Đường sắt có đặc thù độc đạo không thể mở thêm tuyến mới, hành khách ở trong các toa, khép kín nên người dân sợ lây nhiễm trong các toa.

Với lĩnh vực đường bộ, ông Nguyễn Văn Huyện, Tổng cục trưởng Tổng cục Đường bộ Việt Nam cho biết, số lượng xe xuất bến và sản lượng hành khách vận chuyển giảm mạnh so cùng kỳ. Một số tỉnh bị ảnh hưởng lớn như Hà Nội, Đà Nẵng...trong đó riêng Khánh Hoà sản lượng vận chuyển khách vận tải du lịch giảm 70%...

Trong lĩnh vực hàng hải, nghiên cứu của Cục Hàng hải Việt Nam cũng cho thấy hoạt động xuất nhập khẩu đã giảm với lý do nhiều thị trường lớn hiện nay như Trung Quốc sụt giảm. Việc vận chuyển hàng hóa trên đường biển hay hoạt động của các doanh nghiệp, kinh doanh cảng, kho bãi cũng có ảnh hưởng.

Khẩn cấp miễn thuế, giảm giá, khoanh vùng giãn thời gian trả nợ

Trước những những khó khăn này, Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam Đinh Việt Thắng đề xuất, Bộ GTVT sớm báo cáo Chính phủ cho phép ban hành chính sách hỗ trợ giá dịch vụ hàng không cho các hãng như áp dụng chính sách giảm 50% giờ cất hạ cánh tàu bay và giá dịch vụ điều hành bay đi đến đối với các chuyến bay nội địa. Thời gian dự kiến từ ngày 1/3-31/5/2020 và có thể điều chỉnh tùy theo diễn biến của dịch bệnh.

“Việc áp dụng chính sách hỗ trợ giảm giá dịch vụ hàng không cho các chuyến bay nội địa và miễn giảm thuế nhập khẩu, thuế bảo vệ môi trường đối với nhiên liệu bay sẽ giúp các hãng hàng không giảm bớt một phần gánh nặng chi phí, tiếp tục duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh,” ông Thắng kiến nghị.

Nhằm tháo gỡ cho các đơn vị kinh doanh bến xe và các đơn vị vận tải bằng xe ôtô được ổn định sản xuất kinh doanh trong thời kỳ dịch bệnh, Tổng cục Đường bộ đề nghị Bộ GTVT kiến nghị Chính phủ để hỗ trợ chính sách cho các đơn vị vận tải, bến xe như giảm lãi suất vay, giãn thời gian trả nợ tại các ngân hàng; cho phép lùi thời gian đóng các khoản bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp... để giảm bớt những khó khăn cho doanh nghiệp.

Bộ GTVT sẽ tìm giải pháp thích ứng...

Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể, yêu cầu các đơn vị cần có giải pháp cách ly, kiểm soát không lây bệnh nhưng hàng hóa phải được lưu thông để bảo đảm sản xuất.

Để khắc phục thiệt hại, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cũng gợi ý có thể mở thêm các tuyến bay quốc tế mới, đến các vùng nóng như Ấn Độ. Vì riêng Ấn Độ có 1,3 tỷ dân nhưng đường bay rất ít, trong khi các đường bay đi Trung Quốc lại rất nhiều, cần phải  mở thêm thị trường mới.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể, hàng không nội địa lâu nay ưu tiên mở tuyến nước ngoài lợi nhuận cao, nhưng hiện nay khi các đường bay ngoại đang dừng, cần tăng khai thác nội địa tới các sân bay nhỏ như tuyến từ Cần Thơ đi Tây Nguyên.

Ngoài ra, để giảm bớt khó khăn, Bộ trưởng yêu cầu các hãng có thể tái cơ cấu đội máy bay, máy bay cũ thì tìm cách bán cho các thị trường dễ tính hơn ví dụ ở khu vực châu Phi. Hợp đồng đã ký mua bán thì kéo dài thời gian nhận tàu, đàm phán giảm giá thuê và dừng hợp đồng thuê...

“Những vấn đề về giảm giá dịch vụ hàng không, miễn thuế nhập khẩu nhiên liệu ảnh hưởng rất lớn đến thu ngân sách hoặc kiến nghị chậm nộp thuế, khoanh, giãn thuế cần xem xét kỹ lưỡng để Bộ GTVT báo cáo Chính phủ, Quốc hội quyết định,” người đứng đầu ngành giao thông cho hay.

Trước đó, Bộ Công Thương đã có văn bản gửi Bộ GTVT kiến nghị một loạt các biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp và nông dân tháo gỡ khó khăn, giải tỏa ách tắc trong hoạt động thương mại trước tình hình dịch bệnh covid-19.

Để hỗ trợ doanh nghiệp khắc phục những khó khăn do dịch bệnh, Bộ Công Thương đề nghị Bộ GTVT chỉ đạo các cơ quan liên quan triển khai các công tác đảm bảo chống dịch ở các cửa khẩu đường bộ, đường sắt, cảng biển theo hướng tạo thuận lợi cho doanh nghiệp theo tinh thần, ý kiến của Thủ tướng Chính phủ về hoạt động xuất nhập khẩu, vận chuyển hàng hóa qua biên giới.

Trong đó, Bộ GTVT phối hợp với các tỉnh biên giới phía Bắc bố trí lực lượng đơn vị chức năng phân luồng, phân tuyến tại đường bộ nhằm tạo điều kiện cho hàng hóa nông sản lưu thông, điều tiết tiến độ vận chuyển, giao hàng tại khu vực biên giới.

Đặc biệt, để hỗ trợ các doanh nghiệp xuất khẩu, Bộ GTVT phối hợp với Bộ Tài chính rà soát các loại thuế, phí, có các giải pháp hỗ trợ giảm chi phí vận tải như giảm giá BOT, phí cầu đường, bến bãi, phí lưu giữ phương tiện, thuế với nhiên liệu bay...làm việc với các hãng vận tải, hãng tàu nhằm giảm giá dịch vụ vận chuyển hàng hóa, giảm phí dịch vụ tại cảng để giảm chi phí lưu thông hàng hóa, góp phần hỗ trợ doanh nghiệp sản xuất và doanh nghiệp logistics./.