Hiện nay, Tổng Cục đường Bộ Việt Nam đã công bố khá chi tiết “luồng xanh” quốc gia trong vận tải hàng hóa. Đồng thời các địa phương cũng đã cụ thể hóa việc đi lại bằng luồng xanh của tỉnh, thành mình để đấu nối với luồng xanh quốc gia, nhất là đối với 19 tỉnh, thành khu vực phía Nam đang thực hiện chỉ thị 16 của Thủ tướng Chính phủ.
Đây là yêu cầu rất cấp thiết trong điều kiện phải đảm bảo lưu thông hàng hóa được thông suốt mới đủ sức chống dịch. Tuy nhiên hiện nay để lĩnh vực vận tải, nhất là vận tải hàng hóa không bị vướng mắc cần có những việc làm sớm nhằm tháo gỡ.
Hiện ở các tỉnh, thành khu vực phía Nam và cả Tây Nguyên có hàng trăm chốt kiểm soát, kiểm dịch liên tỉnh cũng như tại các cửa ngõ ra vào địa phương của mình. Tuy nhiên vướng mắc hiện nay là ở nhiều địa phương yêu cầu về giấy xét nghiệm y tế âm tính với Covid thời hạn là khác nhau, khiến các lái xe khi ra vào các trạm này rất khó khăn.
Nơi thì quy định giấy có hiệu lực 5 ngày, nơi lại 3 ngày, không thống nhất. Nơi lại yêu cầu cách ly đối với tất cả lái xe đi đến từ vùng dịch. Nhiều lái xe vì thời gian chuyên chở hàng hóa kéo dài nên thời hạn giấy xét nghiệm luôn quá hạn, không đảm bảo khi đến các chốt này. Một số địa phương đã linh hoạt hình thành các địa điểm test nhanh ngay tại các chốt hoặc giới thiệu các lái xe đến các địa điểm gần nhất để làm.
Tuy nhiên ở một số nơi chưa có điều kiện triển khai, buộc tài xế phải quay đầu xe; rất tốn kém về thời gian và tiền bạc. Đó là chưa kể, ngay tại các trạm kiểm soát, cá biệt có trường hợp giữa lực lượng y tế và cảnh sát giao thông ở một số nơi cũng thiếu thống nhất trong đánh giá về chủng loại hàng hóa vận chuyển có thiết yếu hay không, nên đã xảy ra trường hợp y tế đồng ý nhưng cảnh sát lại chưa chấp thuận.
Một thực tế nữa là hiện nay, tình hình dịch bệnh căng thẳng, nhiều tỉnh, thành tất cả các lực lượng phải dồn cho công tác dập dịch. Nhiều nhân sự kiểm tra, kiểm soát trong vận tải như thanh tra giao thông, đô thị, y tế bị cách ly nên không thể hình thành được các trạm kiểm soát dịch tại các điểm lái xe dừng đỗ theo yêu cầu. Nhiều tài xế vì vậy phải liên tục lái xe mà không tìm được chỗ dừng nghỉ nên rất mệt mỏi.
Tổng Cục đường bộ Việt Nam đã kiến nghị các địa phương cho xây dựng các điểm dừng nghỉ có kiểm soát, nhưng nhiều địa phương vì lý do kể trên vẫn chưa thể đáp ứng. Đây cũng là một trở ngại rất lớn nếu thời gian tới chủ trương đưa người từ vùng dịch về quê diễn ra đồng loạt, nhiều, sẽ rất khó cho các đoàn đưa đón.
Mới đây, thực hiện chỉ đạo của Ban chỉ đạo quốc gia phòng chống Covid-19, Bộ Y tế đã cho phép không kiểm tra giấy chứng nhận xét nghiệm SARS-Covy - 2 đối với người điều khiển phương tiện vận chuyển hàng hóa chỉ lưu thông trong phạm vi nội bộ 19 tỉnh, thành đang áp dụng chỉ thị 16 ở khu vực phía Nam.
Đồng thời cho phép các cơ sở y tế nhà nước cấp xã trở lên và cơ sở y tế kể cả tư nhân được phép và cấp giấy chứng nhận xét nghiệm cho các lái xe vận chuyển hàng hóa. Đây là một bước mở mới nhằm tháo bỏ cho những ách tắc hiện nay. Bộ Giao thông vận tải cũng đã thành lập các đoàn kiểm tra trực tiếp kiểm tra vấn đề thực hiện luồng xanh ở các địa phương.
Rõ ràng, vận chuyển hàng hóa, nhất là nông sản thiết yếu cung ứng kịp thời cho người dân vùng dịch hiện nay ở khu vực phía Nam là rất cấp bách, các cấp, các ngành cần tập trung tháo gỡ; thống nhất cách làm. Bên cạnh đó, để đảm bảo lưu thông nhưng không để dịch theo chân hàng hóa, lái xe dẫn đến bùng phát dịch cũng là một yêu cầu bắt buộc phải đặt ra. Điều này đòi hỏi sự chấp hành nghiêm chỉnh của các lái xe và chủ doanh nghiệp; sự kiểm tra, giám sát của các ngành chức năng trong công tác phòng chống dịch trong suốt lộ trình.
Về lâu dài, chiến lược tiêm vaccine cho các lái xe vận chuyển hàng hóa thiết yếu liên tỉnh, liên vùng cần được đẩy nhanh hơn nữa, vừa giúp chuỗi cung ứng hàng hóa không bị đứt gãy nhưng vẫn đảm bảo nguyên tắc phòng, chống dịch đặt lên hàng đầu./.