Sáng nay (27/6), tại cuộc họp báo công bố số liệu thống kê kinh tế xã hội 6 tháng đầu năm 2014, bà Lê Thị Minh Thuỷ, Vụ trưởng Vụ Thống kê Thương mại và Dịch vụ (Tổng cục Thống kê) đã trả lời báo chí xung quanh vấn đềthương mại Việt Nam – Trung Quốc.
PV: Thưa bà, diễn biễn tại Biển Đông liệu có ảnh hưởng đến thương mại Việt Nam – Trung Quốc?
Bà Lê Thị Minh Thuỷ: Theo báo cáo về nhập khẩu của Việt Nam trong 6 tháng đầu năm 2014 của Tổng Cục thống kê, Trung Quốc vẫn duy trì vị trí dẫn đầu với kim ngạch ước tính đạt 20,4 tỷ USD, tăng 21,1% so với cùng kỳ năm 2013 (Nhập siêu từ thị trường Trung Quốc ước tính đạt 13,1 tỷ USD, tăng 21,2%).
Trong 3 năm gần đây, Việt Nam nhập khẩu 70% linh kiện từ Trung Quốc, nhưng không xuất khẩu sản phẩm hoàn thiện trở lại thị trường này mà chủ yếu là lắp ráp rồi xuất đi các nước khác. Còn các mặt hàng xuất khẩu chính của Việt Nam sang Trung Quốc đa phần là nông sản, khoảng sản.
Điều đó cho thấy, nguyên liệu sản xuất trong nước phụ thuộc rất nhiều vào thị trường Trung Quốc. Để cải thiện nhập siêu đòi hỏi chúng ta phải nỗ lực lớn và thay đổi mạnh, nhất là các doanh nghiệp trong nước.
PV:Trong thời gian từ tháng 5, kể từ khi Trung Quốc hạ đặt trái phép gian khoan Hải Dương 981 trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam, đến nay thương mại hai nước có ảnh hưởng như thế nào, thưa bà?
Bà Lê Thị Minh Thuỷ:Qua quan sát, chúng tôi thấy rằng, thương mại giữa Việt Nam và Trung Quốc giảm nhẹ phần xuất khẩu. Tuy nhiên, phần nhập khẩu giảm không đáng kể. Tôi cho rằng, ảnh hưởng từ sự kiện Biển Đông sẽ rõ hơn trong thời gian tới.
Theo tôi, nếu chỉ nhìn vào kim ngạch xuất khẩu và nhập khẩu, chúng ta vẫn chưa thấy rõ ảnh hưởng của thương mại hai chiều giữa hai nước. Hiện, chúng tôi đang theo dõi sát để có số liệu báo cáo với cơ quan quản lý nhà nước trong điều hành chung.
PV:Bà có thể phân tích rõ hơn lý do tại sao Trung Quốc lại liên tục trúng thầu về điện và xi măng?
Bà Lê Thị Minh Thuỷ:Nhập khẩu các thiết bị của Trung Quốc chiếm tỷ trọng lớn, từ 40- 43% trong tổng kim ngạch và nó cũng chiếm tới 1/4 tổng nhập khẩu của nhóm hàng này của toàn quốc.
Tôi cho rằng, nó có mối liên hệ khi Trung Quốc liên tục trúng thầu lớn và những nhà thầu nhập khẩu máy móc thiết bị từ chính thị trường nước họ và đâ là một vấn đề.
Tôi nghĩ rằng, khi sự kiện Biển Đông diễn ra, đã đến lúc chúng ta phải cải cách rất mạnh mẽ, các doanh nghiệp của chúng ta phải vươn lên để có thể sản xuất, tham gia vào đấu thầu, xây dựng các công trình lớn, đặc biệt là các công trình dân sinh mà không đòi hỏi kỹ thuật cao.
Ngoài ra, chúng ta cũng đi sâu vào nhóm ngành hàng như: thuốc trừ sâu, phân bón hay những nguyên liệu dệt may, phát triển công nghiệp phụ trợ cũng như đầu tư vào những lĩnh vực tác động đến sản xuất nông nghiệp của Việt Nam như: giống, phân bón.
Tôi nghĩ rằng, các doanh nghiệp của Việt Nam hoàn toàn đảm đương được vấn đề đó và dần dần giảm bớt nhập khẩu, cân bằng dần cán cân thương mại từ Trung Quốc…/.