Bộ Tài chính vừa công bố lấy ý kiến dự thảo nghị định về lệ phí môn bài nhằm thay thế cho thuế môn bài hiện hành với mức thu dự kiến tăng hơn gấp 3 lần.

Theo bản dự thảo này, thuế môn bài - một loại thuế trực thu, định ngạch đánh vào giấy phép đăng ký kinh doanh của doanh nghiệp cũng như hộ kinh doanh - sẽ được đổi tên thành “lệ phí môn bài”. 

Đáng chú ý, vào tháng 10/2014, trên cơ sở đề xuất của Bộ Tài chính về dự án luật sửa đổi, bổ sung một số điều của các luật về thuế, Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý sửa đổi 3 nội dung, trong đó có việc bỏ thuế môn bài nhằm hỗ trợ doanh nghiệp.

Thế nhưng, trong dự thảo nói trên, Bộ Tài chính lại đề xuất, từ năm 2017, mỗi doanh nghiệp phải nộp lệ phí môn bài 3 triệu đồng một năm (nếu vốn điều lệ dưới 10 tỷ đồng); 5 triệu đồng (vốn từ 10-100 tỷ đồng) và 10 triệu đồng nếu vốn trên 100 tỷ đồng. Riêng các chi nhánh, cửa hàng trực thuộc doanh nghiệp có mức phí môn bài là 2 triệu đồng. 

Theo tính toán của Bộ Tài chính, số thu dự kiến từ thuế môn bài khoảng 2.685 tỷ đồng, bảo đảm tăng thu ngân sách nhà nước so với hiện hành

Với các hộ gia đình và kinh doanh, lệ phí môn bài cũng thay đổi so với trước đây khi không chia thành 6 mức. Thay vào đó, hộ gia đình, nhóm cá nhân có doanh thu từ 100 đến 300 triệu đồng nộp phí 300.000 đồng. Mức phí là một triệu đồng với hộ gia đình có doanh thu trên 300 triệu đồng.

Trong khi đó, theo quy định hiện hành, thuế môn bài được chia theo 4 bậc căn cứ vào vốn đăng ký kinh doanh với mức tối thiểu là 1 triệu đồng/năm với tổ chức kinh doanh có vốn đăng ký dưới 2 tỷ đồng, còn những hộ có vốn đăng ký trên 10 tỷ đồng phải nộp thuế môn bài 3 triệu đồng/năm.

Bộ Tài chính cho rằng, chính sách thuế môn bài hiện hành tạo ra nhiều bất cập. Với quy định chia ra làm 6 mức căn cứ vào thu nhập hàng tháng, hàng năm cơ quan thuế phải tốn nhiều thời gian cho công tác điều tra doanh số, chi phí thu cao. 

Đồng thời, gây khó khăn cho cả người nộp thuế và cơ quan thuế trong việc xác định mức nộp dẫn đến bỏ sót thuế, không phát huy được hết chức năng kiểm đếm số lượng cơ sở kinh doanh.

Dẫn quy định của Luật thuế thu nhập cá nhân, Bộ Tài chính cho rằng, cá nhân có thu nhập dưới 9 triệu đồng/tháng thì không phải nộp thuế thu nhập cá nhân, nếu có 2 người phụ thuộc thì thu nhập dưới 16,2 triệu đồng/tháng cũng không phải nộp thuế thu nhập cá nhân. 

Trong khi đó theo bậc môn bài hiện hành hộ kinh doanh có thu nhập 300 nghìn đồng cũng phải nộp thuế môn bài. Như vậy quy định vê mức thu nhập để phân bậc môn bài hiện hành của hộ kinh doanh không còn phù hợp với tình hình thực tế.

Bên cạnh đó, mức thuế môn bài hiện hành khi xây dựng căn cứ theo mức lương tối thiểu năm 2002 là 290 nghìn đồng/tháng. 

Hiện nay, mức lương tối thiểu đã lên 1,15 triệu đồng (từ 1/5/2016 lên mức 1,21 triệu đồng). Do đó, việc xác định bậc thuế môn bài hiện nay được đánh giá là không phù hợp với sự thay đổi của tiền lương.

Cũng theo dự thảo, có 3 đối tượng cũng sẽ không phải nộp lệ phí môn bài. Đó là hộ gia đình, nhóm cá nhân, cá nhân thực hiện đăng ký hộ kinh doanh hoặc có hoạt động sản xuất kinh doanh nuôi trồng thuỷ, hải sản và dịch vụ hậu cần nghề cá; hộ sản xuất muối; Văn phòng đại diện không có hoạt động sản xuất kinh doanh.

Theo tính toán của Bộ Tài chính, số thu dự kiến từ thuế môn bài khoảng 2.685 tỷ đồng, bảo đảm tăng thu ngân sách nhà nước so với hiện hành./.